TÜRKİYE'DE KADIN GİRİŞİMCİLİK VE FİNANSAL RİSKLERİN ELE ALINMASI

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 27, 81 - 100, 30.04.2025

Emel Saraç

https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1561043

Öz

Girişimcilik, temel bir üretim faktörü olup, fikri çıktının ekonomik değere dönüştürülmesi anlamına gelir. Sanayi devriminden sonra dünyada üretim araçlarının makineleşmesi daha fazla istihdam alanı yaratmış ve erkek egemen iş dünyası kadın istihdamıyla tanışmıştır. Son yüzyılda kadınların istihdama ve çalışma yaşantısına katkısı büyük oranda artış göstermektedir. Ülkelerin ekonomik görünümleri ve toplumları finansal anlamda kalkındıran en küçük yapı taşları girişimciler olarak anılmaktadır. Kadınlar, ülke ekonomisine farklı yollarla katkıda bulunuyor. Kadınlar giderek daha fazla istihdam yerine girişimciliği tercih ediyor; bilgi, beceri ve deneyimlerini ulusal istihdamı, ihracatı ve ekonomik büyümeyi artırmak için kullanıyorlar. İhracatı destekliyor, büyümeyi hızlandırıyor. Geleneksel rollerden sıyrılıp yenilikçi fikirlerle ekonomiye değer katıyor. Bu çalışmanın amacı ülkemizde kadınların bağımlı çalışmasına karşın bireysel girişimcilik faaliyetleri ve karşılaştığı finansal sorunlar ele alınmaktadır. Yöntem olarak TÜİK verileri kullanılarak girişimci kadın sayısı ve kadın girişimcilerin finansal kaynaklara ulaşmaktaki sorunlarını ele almaktadır. Kadın girişimciler Türkiye'de finansal engellere rağmen girişimcilik faaliyetlerini sürdürüyor. TÜİK verileri, yüksek faiz ve kesintiler, yetersiz cinsiyet eşitliği politikaları nedeniyle kaynaklara erişimde zorluk yaşadıklarını gösteriyor. Devlet destekli kurumlar önemli finansal destek sağlasa da sürdürülebilir çözümler gerekiyor. Bu çalışma, kadınların bağımlı çalışmadan bireysel girişimciliğe geçişini ve karşılaştıkları sorunları inceliyor. İstatistiksel analizler ışığında, finansal kaynakların sürdürülebilirliği için öneriler sunuluyor.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik , Kadın Girişimci , Finans , Finansal Risk , Sermaye

ADDRESSING WOMEN ENTREPRENEURSHIP AND FINANCIAL RISKS IN TÜRKİYE

Öz

Entrepreneurship, a fundamental factor of production, refers to the transformation of intellectual output into economic value. Following the Industrial Revolution, the mechanization of production tools worldwide created more employment opportunities, and the male-dominated business world encountered female employment. In the last century, women's contribution to employment and working life has significantly increased. The smallest building blocks that financially develop the economic outlook and societies of countries are known as entrepreneurs. Women contribute to the national economy in various ways. Increasingly, women are choosing entrepreneurship over employment; they utilize their knowledge, skills, and experience to boost national employment, exports, and economic growth. They support exports, accelerate growth, and by breaking away from traditional roles with innovative ideas, they add value to the economy. The aim of this study is to examine women's individual entrepreneurial activities and the financial problems they face in our country, in contrast to their dependent employment. The method involves using TURKSTAT data to address the number of female entrepreneurs and the challenges they encounter in accessing financial resources. Despite financial obstacles in Turkey, female entrepreneurs continue their entrepreneurial activities. TURKSTAT data indicates that they face difficulties in accessing resources due to high interest rates and deductions, as well as inadequate gender equality policies. Although state-supported institutions provide significant financial support, sustainable solutions are needed. This study examines women's transition from dependent employment to individual entrepreneurship and the problems they face. Based on statistical analyses, recommendations are offered for the sustainability of financial resources.

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship , Female Entrepreneur , Finance , Financial Risk , Capital

Kaynakça

• Adıgüzel, İ. (2023). İşletmelerde finansal risk yönetimi ve finansal analiz: bist’e işlem gören enerji şirketleri üzerine bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 24(1), 365-378.
• Ağır, H. & Kara, M A. the relationship between entrepreneurship and economic growth: the case of Turkey. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 5/2 (Nisan 2017), 213-227.
• Altuntaş, G., Sözüer, A., & Semerciöz, F. (2015). Uluslararası girişimcilik ile ihracat pazar performansı arasındaki ilişki: Türkiye’deki ihracatcı işletmeler örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(1), 65- 78.
• Arıkan, C. (2016). Kadın girişimcilikte başarı ve başarıyı etkileyen faktörler: Bursa örneği. Journal of Management and Economics Research, 14(3), 138-156.
• Arslan, K. (2002). Üniversiteli gençlerde mesleki tecrübe ve girişimcilik eğilim, Doğuş Üniversite Dergisi, 6, 1-11.
• Arslan, İ. K., & Toksoy, M. D. (2017). Türkiye’de kadınları girişimciliğe yönelten faktörler karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 1(1), 123-148
• Aslan, S., & Atabey, A. (2007). Küresel rekabette kadın girişimcilerin rolü ve türk kadın girişimci tipolojisi. Khazar Journal of Humanities and Social Sciences, 12(1-2).
• Balkız, Ö. I., & Öztürk, E. (2013). Neo-liberal gelişme anlayışı ve kadın: Mikro finans uygulamaları kadınları güçlendiriyor mu? Akdeniz İnsanî Bilimler Dergisi, 3(2), 1-21.
• Bedük, Y. (2005). Türkiye'de çalışan kadın ve kadın girişimciliği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 106-117.
• Bektaş, H., & Tuna, K. (2013). Borsa İstanbul gelişen işletmeler piyasası’nda işlem gören firmaların gri ilişkisel analiz ile performans ölçümü. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 185-198.
• Bosma, N. & Kelley, D. (2019). Global entrepreneurship monitor 2018/2019, (GEM-2019). 30/09/2024 tarihinde https://www.gemconsortium.org/file/open?fileId/50213/adresinden edinilmiştir.
• Bozkurt, C. (2016). Risk, kurumsal risk yönetimi ve iç denetim. Denetişim(4), 17-30. Can, Y., & Karataş, A. (2007). Yerel ekonomilerde kalkınmanın itici gücü olarak kadın. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2007(3), 251-261.
• Canbaz, M. F. (2022). Mikro finans modeli ve kız öğrencilerin bilgi düzeylerinin tespiti. Finans Ekonomi Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 487-499.
• Çakıcı, A. (2004). Kadın girişimcilerin işletme fonksiyonlarındaki etkisinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 129-142.
• Deveciyan, Taksi M. (2023). Dijital girişimcilik ekosisteminde sürdürülebilirlik. Journal of Awareness. 8(1), 77-88,
• Durak, İ. (2011). Girişimciliği etkileyen çevresel faktörlerle ilgili girişimcilerin tutumları: bir alan araştırması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9 (2), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İİBF.
• Durukan, L. (2021). Türkiye'de Kadın Girişimcilerin Desteklenmesinde KOSGEB’in Rolü. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 7(1), 17-37.
• Erdemir, T. (2018). Türkiye'de Kadın Girişimciliği ve Kadın Girişimciliğini Etkileyen Engeller ve Fırsatlar Üzerine Bir Araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi
• Gül, S. S., & Altındal, Y. (2016). Türkiye’de kadın girişimciliğinin serüveni: başarı mümkün mü? Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1361-1377.
• Hüseyin, A., & Kara, M. A. (2017). Girişimcilik ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 213-227.
• İlter, B. (2008). Girişimcilik sürecinde kadın girişimcilerin karşılaştıkları sorunların analizi: Kagider örneği [Yüksek Lisans Tezi] Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• İpek, A. (2020). Riskten korunma muhasebesi ve Türkiye’de uygulanabilirliği üzerine bir vaka çalışması. Muhasebe Ve Finansman Dergisi(88), 75-96.
• Keskin, S. (2014). Türkiye'de kadın girişimcilerin durumu. Journal Of Entrepreneurship & Development/Girisimcilik Ve Kalkinma Dergisi, 9(1).
• Keskin, S. (2017). Kadın ve erkek girişimciler arasındaki farklılıklar. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 64-76.
• Keten, B. (2011), Kadın girişimcilerin bilgiye yaklaşımı [ Doktora Tezi], Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Kutanis, R., & Karakiraz, A. (2013). Akademisyenlerde tükenmişliğin Kopenhag tükenmişlik envanteri (CBI) ile ölçülmesi: Bir devlet üniversitesi örneği. İşletme Bilimi Dergisi, 1(2), 13-30.
• Kuzucu, S. (2019). Finansal erişim üzerine güncel bir literatür taraması. PressAcademia Procedia, 10(1), 27-31.
• Küçükoğlu, M. T., Baynazoğlu, M. E., & Berber, Ş. (2020). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin kariyer ve girişimcilik yönelimleri. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 27(1), 91-108.
• Mongane Espoir, C., Smith-Hunter, A. E., & Nolan, J. (2020). female entrepreneurship and small and medium-size enterprise growth: Evidence from Congo. International Journal of Management and Marketing Research, 13(1), 35-50.
• Morçin, S. E. (2013). Türk kültüründe kadın girişimciliği: kavramsal bir değerlendirme. Journal of Entrepreneurship & Development/Girisimcilik ve Kalkinma Dergisi, 8(2).
• Namal, M. K., Koçancı, M., & Aksoy, B. (2018). Kosgeb girişimcilik programı: eleştirel bir değerlendirme. Akademik Hassasiyetler, 5(9), 93-110.
• Narin, M., Marşap, A., & Gürol, M. A. (2006). Global kadın girişimciliğinin maksimizasyonunu hedefleme: uluslararası arenada örgütlenme ve ağ oluşturma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 65-78.
• Oğuz, H. (2019). İşletmelerde çevresel bilinç ve duyarlılığın geliştirilmesi ve eko girişimcilik üzerine etkisi: Konya Organize Sanayi örneği.
• Öğüt, F., Kiliç, M. A., Engin, E. Z., & Midilli, R. (2006). Voice onset times for Turkish stop consonants. Speech Communication, 48(9), 1094-1099. Özdemir, A. (2010). Potansiyel girişimci olan kadınların motivasyon faktörleri ve eskişehir’de bir araştırma, Ege Akademik Bakış, 10 (1).
• Özyılmaz, A. M., & Yavuzer, H. (2016). Türkiye'de kadın girişimciliği ve girişimci kadınların karşılaştıkları sorunlar üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi], Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
• Polattaş, M. E. (2024). Türkiye’de kadın girişimciliği ve kadın girişimciliği üzerine yapılan araştırmalar: doküman analizi. Firat University International Journal of Economics and Administrative Sciences, 8(1), 73-88. https://doi.org/10.61524/fuuiibfdergi.1459134
• Sayılgan, G. (1995). Finansal Risk Yönetimi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50(01).
• Shmailan, B. A. (2016). Compare the Characteristics of Male and Female Entrepreneurs as Explorative Study . Journal of Entrepreneurship & Organization Management, 5(4), 1-7.
• Soysal, A. (2010). Türkiye'de kadin girişimciler: engeller ve firsatlar bağlamında bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(01), 83-114.
• Sönmez, A., Arıker, Ç., & Toksoy, A. (2016). Dünya’da ve Türkiye’de sosyal girişimciliğin gelişimi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 17(37 Girişimcilik Özel Sayısı), 102-121.
• TÜİK. (2021, 4 Mart). İstatistiklerle Kadın, 2021 4 Mart 2022 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2021- 45635 adresinden edinilmiştir.
• TÜİK. (2021). İşgücü istatistikleri. 4 Mart 2022 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-2021-45645 adresinden edinilmiştir.
• Türedi, H., Zor, Ü., & Gürbüz, F. (2015). Risk Odaklı İç Denetim. Muhasebe Ve Finansman Dergisi(66), 1-20.
• Uyanık, Ö. (2020). Türkiye’de kadın girişimciliğin sosyal hizmet bağlamında incelenmesi. Toplumsal Politika Dergisi, 1(2), 134-154.
• Yakupoğlu, S. (2018). Girişimcilerin başarısızlık nedenleri ile ilgili bir çalışma: Kars ili örneği [Yüksek Lisans Tezi], Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
• Yavuz, N., Güler, D., & Engindeniz, S. (2022). Kırsal Kesimdeki Kadınların Girişimcilik Eğilimlerinin Saptanması: İzmir’in Kemalpaşa İlçesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), 191-198.
• Yelkikalan, N. (2006). 21. yüzyilda girişimcinin yeni özelliği: Duygusal zekâ. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 39-51.
• Yetim, N. (2002). Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği. Ege Academic Review, 2(2), 79-92.
• Yıldız, M. (2022). Finansal Erişim, Ekonomik Büyüme ve Özel Sektör Yatırımları İlişkisinin Ekonometrik Analizi. Maliye Ve Finans Yazıları (118), 199-220.