Birbirinin Yerine Kullanılan İki Farklı Kavram: Sekülerleşme ve Laiklik

Yıl 2014, Cilt: 9 Sayı: 1, 103 - 124, 11.07.2014

Volkan Ertit

https://doi.org/10.17550/aid.01254

Cited By: 10

Öz

Sekülerleşme kavramı özellikle Cermen dillerindeki akademik eserlerde ve bu dillerin konuşulduğu günlük yaşamda sıkça kullanılmaktadır. Ancak söz konusu Türkiye olduğunda hem tarihsel hem de etimolojik sebeplerden dolayı sekülerleşme kavramı yeterince bilinmemektedir. Medya ve akademi dünyası, sekülerleşme kavramının ifade ettiği şeyleri laik, laiklik ve laikleşme gibi kavramları kullanılarak ifade etmektedir. Bu çalışma ise belli bir zaman dilimi içerisinde dinin toplumsal gücünün ve prestijinin azalması demek olan sekülerleşme kavramı ile siyasi bir ilke ve proje olarak devlet işleri ile dinin birbirinden ayrılması demek olan laiklik kavramı arasındaki farkı tarihsel ve etimolojik olarak ortaya koymaktır. Türkiye’de din-toplum ekseninde yapılan tartışmaların "laiklik-muhafazakârlık" ekseninden çıkması gerektiğini ifade eden makale, laik devletlerin seküler olmayan toplumları ya da laik olmayan devletlerin seküler toplumları olabileceği sonucuna ulaşmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Sekülerleşme, Laiklik, Din, Türkiye

Kaynakça

• AKŞİT, B. (2005) Laikleşme Tipolojisi ve Türkiye’de Laiklik Deneyimi. ÖNCÜ, A. ve TEKELİOĞLU, O. (der.) Şerif Mardin’e Armağan, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ARMAĞAN, M. (1997, 26 Eylül), Sekülarizasyon (Laikleşme) Efsanesi. Zaman Gazetesi.
• AQUAVIVA, S. S. (1960) The Psychology of Dechristianisation in the Dynamics of the Industrial Society. Social Compas.[Online] 7(3). s. 209-225. http://scp.sagepub.com.proxy.ubn.ru.nl/ content/7/3/209.full.pdf+html. [Erişim Tarihi: 23.01.2013].
• BAŞDEMİR, H. Y. (2011) Optimum Değerler Olarak Laiklik ve Din Özgürlüğü.
• BAŞDEMİR, H. Y. (der.) Türkiye’de Din Özgürlüğü ve Laiklik, Ankara: Liberte Yayınları. BERGER, P., DAVIE G. ve FOKAS E. (2008) Religious America, Secular Europe? A Theme and Variations, Burlington: Ashgate Publishing Company.
• BRUCE, S. (1999) Modernisation, Religious Diversity and Rational Choice in Eastern Europe. Religion, State and Society. [Online] 27 (3-4). s. 265-275. http://www.tandfonline.com.proxy.ubn. ru.nl/doi pdf/10.1080/096374999106476. [Erişim Tarihi: 02012]
• BRUCE, S. (2002) God is Dead. Oxford: Blackwell Publishing.
• BRUCE, S. (2003) The Social Process of Secularization. FENN, R. K. (der.) The Blackwell Companion to Sociology of Religion, Oxford: Blackwell Publishing.
• BRUNNER, J. (1991) From Rousseau to Totalitarian Democracy: The French Revolution in J. L. Talmon’s Historiography. History and Memory. [Online] 3(1) s. 60-85. http://www.jstor.org.proxy. ubn.ru.nl/stable/pdfplus/25618611.pdf?acceptTC=true&jpdCon firm=true. [Erişim Tarihi: 04.04.2013]
• CASANOVA, J. (1994) Public Religions in the Modern World. Chicago: The University of Chicago Press.
• CASANOVA, J. (2007) Immigration and the New Religious Pluralism: A European Union / United States Comparison.
• BANCHOFF, T. (der.) Democracy and The New Religious Pluralism. Oxford: Oxford University Press. COX, H. (1965) The Secular City. New York: Pelican.
• DAVIE, G. (1990) Believing without Belonging: Is this the Future of Religion in Britain. Social Compass. [Online] 37(4). s. 45546 http://scp.sagepub.com.proxy.ubn.ru.nl/content/37/4/455. [Erişim Tarihi: 22. 10.2012]
• DAVIE, G. (1994) Religion in Britain Since 1945: Believing Without Belonging, Blackwell, Oxford.
• DURAN, B. (1995) Sekülerleşme-Laikleşme Süreci ve Gezegen Ölçeğinde Sonuçları. Köprü Dergisi. [Online] 95 Yaz, No.51. http://www.koprudergisi.com/index.asp?Bolum=EskiSayilar& Goster=Yazi&YaziNo=215 [Erişim Tarihi: 17.01.2012]
• ERTİT, V. (2013) Sekülerleşme Teorisi. Muhafazakar Düşünce Dergisi. 10 (3). s. 207-229.
• FARID, M. (2013, 19 Mayıs), “What part of Public Diplomacy don’t you understand?”, US Public Diplomacy Blogspot [Online] http://uspublicdiplomacy.blogspot.com/2013/05/what-part-ofpublic-diplomacy-dont-you.html. [Erişim Tarihi: 25.07.2013]
• FENN, R. K. (1969) The Secularization of Values: An Analytical Framework for the Study of Secularization. Journal for the Scientific Study of Religion. [Online] 8(1). s. 112-124. http:// www.jstor.org.proxy.ubn.ru.nl/stable/pdfplus/1385259.pdf?&ac ceptTC=true&jpdConfirm=true. [Erişim Tarihi: 21.08.2011]
• GIDDENS, A. (2006) Sociology. 5 th Edition. Cambridge: Polity Press. GIDDENS, A. (2012) Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• GÖLE, N. (1997) Secularism and Islamism in Turkey: The Making of Elites and Counter-Elites. Middle East Journal. [Online] 51(1). s. 46-58. https://www.academia.edu/3662578/ The_Secularism_ and_Islamism_in_Turkey_The_Making_of_Elites_and_ Counter-Elites.[Erişim Tarihi: 08.04.2013]
• HANSON, S. (1997) The Secularization Thesis: Talking at Cross Purposes. Journal of Contemporary Religion. [Online] 12(2).
• Birbirinin Yerine Kullanılan İki Farklı Kavram: Sekülerleşme ve Laiklik 123 s. 159-179. http://www.tandfonline.com.proxy.ubn.ru.nl/doi/ pdf/1080/13537 909708580797. [Erişim Tarihi: 01.03.2011]
• HERBERG, W. (1962) Religion in a Secularized Society: The New Shape of Religion in America (Lecture I). Review of Religious Research. [Online] 3 (4). s. 145-158. http://www.jstor.org.proxy. ubn.ru.nl/stable/pdfplus/3510445.pdf?acceptTC=true&jpdConf irm=true. [Erişim Tarihi: 12.11.2012]
• İMGA, O. (2010) Amerika’da Din ve Devlet. Ankara: Liberte Yayınları.
• İNCE, Ö. (2012, 4 Mart). Laikleşme Süreci Dindarlaşma Süreci. Hürriyet Gazetesi.
• KARAKAS, C. (2007). Turkey: Islam and Laicism Between the Interest of State, Politics, and Society. Peace Research Institute Frankfurt Reports. [Online] No. 78, s. 1-40. http://www.hsfk.de/ downloads/prif78.pdf. [Erişim Tarihi: 03.04. 2010]
• KAZEMIPUR, A. ve REZAİ, A. (2003) Religious Life under Theocracy: The Case of Iran. Journal for the Scientific Study of Religion. [Online] 42(3). s. 347-361. http://www.jstor.org. proxy.ubn.ru.nl/stable/pdfplus/1387739.pdf?&acceptTC=true& jpdConfirm=true. [Erişim Tarihi: 07.07.2013]
• KÖSE, A. (Der.) (2002). Sekülerizm Sorgulanıyor. İstanbul: Ufuk Kitapları.
• KURU, A. (2007) Passive and Assertive Secularism: Historical Conditions, Ideological
• Struggles, and State Policies toward Religion. World Politics. [Online] 59(4). s. 568-594.http://www.jstor.org.proxy.ubn.ru.nl/ stable/pdfplus/40060173.pdf?acceptTC=true&jpdConfirm=tru e.[Erişim Tarihi: 06.07.2012]
• KÜÇÜK, A. (2011) Laikliğe İlişkin Tartışmalar ve İki Laiklik Modeli.
• BAŞDEMİR, H. Y. (der.) Türkiye’de Din Özgürlüğü ve Laiklik. İstanbul: Liberte Yayınları.
• LECHNER, F. L. (1991) The Case against Secularization: A Rebuttal. Social Forces [Online] 69(4). s. 1103-1119. http:// web.b.ebscohost.com.proxy.ubn.ru.nl/ehost/pdfviewer/ 124 pdfviewer?sid=df4fd854-681b-4c5e-acf7-d7dcd4fee26f%40ses sionmgr110&vid=2&hid=124. [Erişim Tarihi: 14.03.2012]
• MOHANTY, M. (1989) Secularism: Hegemonic and Democratic. Economic and Political Weekly. [Online] 24(22). s 1219-1220. http://www.epw.in/perspectives/secularism-hegemonic-anddemocratic.html. [Erişim Tarihi: 09.09.2011] MAXFUX (2013), “Iran Which We don’t Know”. [Online] http:// maxfux.livejournal.com/265190.html. [Erişim Tarihi: 11.10. 2013]
• MERT, N. (2009, 23 Mart) Zenginleştikçe Laikleşiyorlar mı? Hürriyet Gazetesi. MISES, L. (1981) Socialism, An Economic and Sociological Analysis, Indianapolis: Liberty Fund.
• ÖZDEN, M. (2005) Müslüman Kelamında Sekülerleşme Süreci. (Yayınlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. http://acikarsiv.ankara.edu.tr/eng/ browse/1547/. [Erişim Tarihi: 24.06. 2011]
• STIRLING, P. (1958) Religious Change in Republican Turkey. The Middle East Journal. [Online] 12(4). s. 395-408. http:// search.proquest.com.proxy.ubn.ru.nl/docview/1290780092/ fulltextPDF/E09A7E6C01B24F1CPQ/67?accountid=11795. [Erişim Tarihi: 14.02.2013]
• SOUVAY, C. L. (1923) The French Papal States during the Revolution. The Catholic Historical Review. [Online] 8(4). s. 485-496. http:// search.proquest.com.proxy.ubn.ru.nl/docview/1290055122/ fulltextPDF/4B4DFC6E7B1E4EE1PQ/4?accountid=11795. [Erişim Tarihi: 05.02.2012]
• WEBER, M. (2001). The Protestant Ethic and The Spirit of Capitalism.
• PARSONS, T. (çev.) London: Routledge. WILSON, B. R. (1969). Religion in a Secular Society: a Sociological Comment, London: Watts.
• WILSON, B. R. (1979) The Return of the Sacred. Journal for the Scientific Study of Religion. [Online] 18(3). s. 268-280. http:// www.jstor.org.proxy.ubn.ru.nl/stable/pdfplus/1385653.pdf?&ac ceptTC=true&jpdConfirm=true. [Erişim Tarihi: 02.01.2010]