Bu çalışma İstanbul’da faaliyette bulunan motor-kuryelerin çalışma koşulları, ücret düzeyleri, yasal hakları, iş kazası ve meslek hastalıkları ve karşılaşılan ayrımcılıkların araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, 20 motor-kurye ile yarı yapılandırılmış mülakat tekniğiyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda, motor-kuryelik mesleğinde esnaf ve bordrolu olmak üzere ikili bir yapı oluştuğu; katılımcıların %68’i esnaf, %37’si ise bordrolu olarak çalıştığı görülmektedir. Bordrolu çalışan motor-kuryelerin ücretli izin hakkı bulunurken; esnaf kuryelerin tamamının ücretli izin haklarının olmadığı, %61’ inin ise sosyal güvenceye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Katılımcıların %69’u haftada 6 gün çalışırken, %31’i haftada 7 gün çalışmaktadır. Katılımcıların %16’ısı haftalık 45-66 saat arası, %84’ü 67 saat ve üstü çalışmaktadır. Motor-kuryelikte ücretin belirlenmesinde kıdem ya da niteliğin etkili olmadığı, dağıtılan paket sayısının ücreti belirlediği tespit edilmiştir. Bordrolu çalışanların 8.500 TL ile 12.750 TL aralığında ücret kazandıkları, esnaf kurye modelinde ise çoğunluğun 12.750 TL ile 17.000 TL aralığında ücret kazandıkları Esnaf kuryelerin bordrolu kuryelere göre daha fazla gelir elde ettiği görülse de bunun hem daha fazla çalışmadan hem de sigorta primlerinin ödenmemesinden kaynaklandığı sonucuna ulaşılmıştır. Hızlı ve sıcak teslimata ilişkin reklamların kuryelik mesleğinin insani yönünü ortadan kaldırdığı ve kuryelerde dışlanma hissi oluşturduğu tespit edilmiştir. Son olarak, motor-kuryelerin; trafikte, teslimat sırasında ya da sitelerde en az bir kere ayrımcılığa maruz kaldıklarını belirtmektedir.
This study investigates the working conditions, wage levels, legal rights, work accidents, occupational diseases and discrimination of the motor couriers operating in Istanbul. For this purpose, interviews were conducted with 20 motor couriers using a semi-structured interview technique. As a result of the discussions, it was concluded that a dual structure was formed in the motor-courier profession, including artisan/self-employed courier and payroll courier. It is seen that 68% of the participants work as self-employed and 37% as payroll. While motor couriers working on payroll have the right to paid leave, It has been determined that all self-employed couriers do not have the right to paid leave, and 61% do not have social security. While 69% of the participants work six days a week, 31% work seven days a week. 16% of the participants work 45-66 hours a week, 84% work 67 hours or more. It has been determined that seniority or qualification could be more effective in determining the wages in motor-courier services, and the number of packages distributed determines the income. While couriers with payroll earn between 8,500 TL and 12,750 TL, self-employed couriers earn wages between 12,750 TL and 17,000 TL. Although it is seen that self-employed couriers earn more income than payroll couriers, it has been concluded that this is due to both more work and non-payment of insurance premiums. Finally, motor-couriers state that they have been discriminated against at least once in traffic, during delivery or on site.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Labor Sociology |
Journal Section | Reserch Articles |
Authors | |
Early Pub Date | October 10, 2023 |
Publication Date | October 15, 2023 |
Submission Date | May 31, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 18 Issue: 2 |