KAMU HARCAMALARININ EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: TÜRKİYE UYGULAMASI

Yıl 2022, Sayı: 14, 25 - 42, 31.12.2022

Feride Duran

Öz

Türkiye’de kamu harcama bileşenlerinin ekonomik büyüme üzerine etkisini araştıran bu çalışma 1975-2020 yılları arası dönemi kapsamaktadır. Çalışmada kamu harcamaları bileşenleri olarak; cari harcamalar, transfer harcamaları, yatırım harcamaları ve toplam harcamalar kullanılmaktadır. Değişkenler arasında uzun dönemli eş bütünleşme ilişkisinin varlığının belirlenebilmesi için ARDL Sınır Testi kullanılmaktadır. Analizden elde edilen sonuçlar, uzun dönemde cari harcamalar hariç çalışmada kullanılan diğer tüm değişkenlerin ekonomik büyüme ile anlamlı ve pozitif bir ilişki içerisinde olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda uzun vadede transfer harcamalarında gerçekleşen %1’lik bir artış ekonomik büyüme üzerinde %0.15 oranında artış oluşturmaktadır. Toplam harcamalarında oluşan %1’lik bir artış ekonomi büyümeyi %0,23 oranında artırmaktadır. Yatırım harcamalarının ise; anlamlılık düzeyi %10 önem seviyesi esas alındığında anlamlı bir ilişkinin varlığından söz edilebilmektedir. Aynı şekilde yatırım harcamalarında meydana gelen %1 oranındaki artış ekonomik büyümede %0.22’lik bir artış gerçekleştirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kamu harcamaları, ekonomik büyüme, ARDL testi, Türkiye

Kaynakça

• Ali, W., Munir, K. (2016). “Testing Wagner versus Keynesian hypothesis for Pakistan: the role of aggregate and disaggregate expenditure”. University of Central Punjab. MPRA Paper No. 74570.
• Aytaç, D., Güran, M. (2010). “Kamu Harcamalarının Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler Mi? Türkiye Ekonomisi İçin Bir Analiz”. Sosyoekonomi. 13 (13).
• Barra, C., Bimonte, G., & Spennati, P. (2015). “Did fiscal institutions affect Wagner’s law in Italy during 1951–2009 period? An empirical analysis”. Applied Economics. 47(59). ss. 6409-6424.
• Başar, S., Hayati, A., Temurlenk, M. S., & Polat, Ö. (2009). “Türkiye’de Kamu Harcamaları Ve Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13(1). ss. 301-314.
• Burney, N. A. (2002). “Wagner's hypothesis: evidence from Kuwait using cointegration tests”. Applied economics. 34(1): ss. 49-57.
• Dickey, D. and Fuller, W. A. (1979). “Distribution of the Estimates for Autoregressive Time Series With a Unit Root”. Journal of the American Statistical Association, 74, 427-431.
• Diler, H. (2016). “Kamu Harcamaları–Ekonomik Büyüme: Türkiye Üzerine Bir Uygulama”. Journal Of Economic Policy Researches. 3(1). ss.21-36.
• Dritsakis, N., Adamopoulos, A. (2004). “A causal relationship between government spending and economic development: an empirical examination of the Greek economy”. Applied Economics. 36(5). ss. 457-464.
• Esen, Ö., & Bayrak, M. (2015). “Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: geçiş sürecindeki Türk cumhuriyetleri üzerine bir uygulama”. Bilig, (73), 231-248.
• Esen., E., Farahmand, M. A., & Keçili, M. Ç. “Ekonomik Büyüme ve Kamu Harcamaları Arasındaki İlişkinin Türkiye İçin ARDL Yöntemiyle Analizi”. Sakarya İktisat Dergisi, 9(3), 219-237.
• Feder, G. (1983). “On Exports and Economic Growth”. Journal of Development Economics. (12). ss.59-73.
• Fırat, E., Tuğlu, D. (2019). “Finansal Kriz Dönemlerinde Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1998-2018 Türkiye Örneği”. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 11(3). ss. 1-10.
• Gatsi, J. G., Appiah, M. O., Gyan, J. A. (2019). “A Test Of Wagner’s Hypothesis For The Ghanaian Economy”. Cogent Business & Management. 6(1).
• Gujarati, D. (2011). Temel Ekonometri. Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen (Çev). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Gül, E., Yavuz, H. (2011). “Türkiye’de Kamu Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1963-2008 Dönemi”. Maliye Dergisi. (160). ss.72-85.
• Iniguez-Montiel, A. J. (2010). “Government expenditure and national income in Mexico: Keynes versus Wagner”. Applied Economics Letters. 17(9). ss.887-893.
• Isik, N., Alagoz, M. (2005). “Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki”. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi. (24). ss. 63-75.
• Kabaklarlı, E., Er, P. H. (2014). “Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Sınır Testi Yaklaşımı ile Analizi”. Maliye Dergisi. (166). ss.268-285.
• Kolçak, M., Kalabak, A. Y., Boran, H. (2017). “Kamu Harcamaları Büyüme Üzerinde Bir Politika Aracı Olarak Kullanılmalı Mı? VECM Analizi ve Yapısal Kırılma Testleri ile Ampirik Bir Analiz: 1984-2014 Türkiye Örneği”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 72(2). ss.467-486.
• Kweka, J. P., Morrissey, O. (2000). “Government Spending and Economic Growth in Tanzania, 1965-1996”. Credit Research Paper. UK.
• Merza, E., Alhasan, N. (2016). “Public spending and economic growth in the Rentier state: The case of Kuwait”. Asian Social Science. 12(8). s.160.
• Mokoena, S. K., Rachidi, M., Ngwakwe, C. C. (2020). “The Nexus between Public Expenditure and Economic Growth”. Euroeconomica, 39(2).
• Nwude, E. C., Boloupremo, T. (2018). “Public expenditure and national income: Time series evidence from Nigeria”. International Journal of Economics and Financial Issues. 8(1). ss. 71.
• Okoro, A. S. (2013). “Government Spending and Economic Growth in Nigeria (1980-2011)”. Global Journal of Management and Business Research.
• Oktayer, A. (2011). “Türkiye'de Ekonomik Büyüme ve Kamu Harcamaları Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: 1950-2009”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 61(1). ss. 261-282.
• Oxley, L. (1994). “Cointegration, Causality and Wagner's Law: A Test for Britain 1870-1913”. Scottish Journal of Political Economy. 41(3). ss.286-298.
• Pata, U. K., Tütüncü, A. (2017). “Yapısal Kırılmalarla Birlikte Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi”. Maliye Dergisi. (172). 30-51.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. and Smith, R. J. (2001). “Bounds testing approaches to the analysis of Level Relationships”. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 226-339.
• Philips, P.C.B. and Perron, P. (1988). “Testing For a Unit Root in Time Series Regression”. Biomètrika, 75(2), 336-346.
• Ram, R. (1986). “Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence from Cross-Section and Time-Series Data”. The American Economic Review. (76)1. ss. 191- 203.
• Sakyi, D., Adams, S. (2012). “Democracy, government spending and economic growth: The case of Ghana, 1960–2008”. Margin: The Journal of Applied Economic Research. 6(3), pp. 361-383.
• Sideris, D. (2007). “Wagner’s Law in 19th Century Greece: A cointegration and causality analysis”. Bank of Greece. Working Paper (No 64).
• Singh, B., Sahni, B. S. (1984). “Causality between Public Expenditure and National Income”. The Review of Economics and Statistics. ss. 630-644.
• Şanlısoy, S., Sunal, O. (2016). “Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi. 7(17).
• Şit, M., Karadağ, H. (2018). “Türkiye Ekonomisinde Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Toda-Yamamoto Nedensellik Testi”. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2(1). ss. 33-41.
• Wagner, A. 1890. Finanzwissenschaft. Zweiter Theil: Theorie der Besteuerung, Gebuhrenlehre und allgemeine Steuerlehre. 2. Aufl., Leipzig: C.F. Winter.
• Yamak, N., Küçükkale, Y. (1997). “Türkiye'de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme İlişkisi”. İktisat İşletme ve Finans Dergisi. 12(131). ss. 5-15.
• Yüksel, C., Songur, M. (2011). “Kamu Harcamalarının Bileşenleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz (1980-2010)”. Maliye Dergisi. (161). ss. 365-380.