THE PROSODY ANALYSIS OF THE WORKS OF SÛZİNÂK TUNE BELONGING TO ZEKİ ÂRİF ATAERGİN COMPOSITIONS AND LYRICS

Year 2020, Volume: 8 Issue: 21, 171 - 189, 11.05.2020

Özgür Sadık Karataş

https://doi.org/10.31126/akrajournal.677586

Cited By: 2

Abstract

In this study named “The study of the Tune "Sûzinâk" Works composed and written by Ârif Ataergin, in terms of Prosody” Zeki Ârif Ataergin’s life and works were mentioned and its relation with Prosody, Tune "Sûzinâk", Aruz Prosody and Classical Turkish Music was pointed out from the general to the specific In this study, which has benefited from the Survey Model in line with the descriptive method, with the method part, the classification of his works of “Sûzinâk” tune composed and written by himself have been included, then prosodic analysis of the works within this study has been made and some personal suggestions of mine have been included due to some conclusions obtained within the context of the analysis. Zeki Ârif Ataergin, who is shown among the composers of the Republican era and among the composers who preserved the classical tradition; his works “Hüsnün Gibi Nağmende Güzelliğinle Müzeyyen” and “Lûtf Edip Göster Cemâlin Ben de Hayran Olayım” in “Sûzinâk” Tune are in sample status. In the study; the prosody analysis of the works in question was made and it was determined what kind of problems problems the works constituted in terms of prosody. As a result of the findings, it is seen that the lyrics of Zeki Ârif Ataergin's works are written with the same meter and have the same form structure.

Keywords

Ârif Ataergin, suzinak, prosody, classical Turkish music

BESTE VE GÜFTESİ ZEKİ ÂRİF ATAERGİN’E AİT SÛZİNÂK MAKAMINDAKİ ESERLERİN PROZODİ ANALİZİ

Abstract

Beste ve Güftesi Zeki Ârif Ataergin’e ait Sûzinâk Makamındaki Eserlerin Prozodi Analizi” adlı bu çalışmada Zeki Ârif Ataergin’in hayatı ve eserlerine değinilerek; Prozodi, Sûzinâk Makamı, Arûz vezni ve Klâsik Türk Mûsikîsi ile ilişkisi hakkında genelden özele olacak şekilde bilgiler verilmiştir
Betimsel yöntem doğrultusunda “Tarama” (Survey) modelinden yararlanılmış olan bu çalışmamızda, yöntem kısmıyla beraber beste ve güftesi bestakâra ait Sûzinâk makamındaki eserlerinin tasnifi yer almış, daha sonra çalışmaya ait eserlerin prozodik analizi yapılmış, yapılan analizler bağlamında elde edilen birtakım çıkarımlar ve bunların neticesinde şahsımıza ait bazı öneriler yer almaktadır. Cumhuriyet dönemi bestekârlarından ve klâsik geleneği koruyan bestekârlar arasında gösterilen Zeki Ârif Ataergin; Sûzinâk makamındaki “Hüsnün Gibi Nağmende Güzelliğinle Müzeyyen” ve “Lûtf Edip Göster Cemâlin Ben de Hayran Olayım” adlı eserleri örneklem durumundadır. Çalışmada; söz konusu eserlerin prozodi analizleri yapılarak, eserlerin prozodi açısından ne gibi sorun teşkil edip etmediği hususu tesbit edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde Zeki Ârif Ataergin’in adı geçen eserlerinin güftelerinin aynı vezinle yazılmış olup aynı form yapısına sahip olduğu görülmektedir.
Tüm bu sonuçlar akabinde çalışmamızın, bu ve buna benzer sanatsal eserlerin devamı açısından bizlere ışık tutacağı ve yeni eserler oluşmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Keywords

Zeki Arif Ataergin, Sûzinâk, Prozodi, Klasik Türk Mûsikisî

References

• Arel, Hüseyin Sadettin (1997); Prozodi Dersleri, (haz. Murat Bardakçı), Pan Yayıncılık, 2. bs. İstanbul.
• Arel, Hüseyin Saddettin (1991); Türk Mûsikîsi Nazariyatı Dersleri, (haz. Onur Akdoğu), DSİ Basım Evi, 1. bs. Ankara.
• Cansevdi, İsmail İlker (2014); Bestekâr Zeki Arif Ataergin’in Hayatı ve Eserleri, (Basılmamış yüksek lisans Tezi) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, Nihad M. (1991); Arûz, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 3, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul.
• Durgun, Şenol (2010); Türkiye’de Devletçi Gelenek ve Müzik, Alter Yayıncılık, 1. bs. Ankara.
• Ersönmez, Mesut (2013); Güftelerin Dili, Birleşik Matbaacılık, 1. bs. İzmir.
• Güldaş, Saadet (2003); Vurgu ve Vurgulamaları ile Türk Mûsikîsinde Prozodi, Kurtiş Matbaacılık, 1. bs. İstanbul.
• Hatipoğlu, Ahmet (1983); Türk Mûsikîsi Prozodisi, TRT Müzik Dairesi Yayınları, Ankara.
• Karadeniz, M. Ekrem (1983); Türk Mûsikîsinin Nazariye ve Esasları, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1.bs. Ankara.
• Karakaya, İsmail (2009); “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (ed. Abdurrahman Tanrıöğen), Anı Yayıncılık, 1. bs. Ankara.
• Muhammed bin Abdülkerim Eş-Şehristani (2014), Dinler ve Mezhepler Tarihi el-Milel ve’n Nihal, (çev: M. Tan), Kabalcı Yayıncılık, 1. bs. Ankara.
• Mutluay, Rauf (1974); 100 Soruda Türk Edebiyatı, Gerçek Yayınevi, 3. bs. İstanbul.
• Özcan, Nuri (1993); Zeki Ârif Ataergin, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 4; Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul.
• Özkan, İsmail Hakkı (2013); Türk Mûsikîsi Nazariyatı ve Usûlleri, Ötüken Neşriyat A.Ş., 12. bs. İstanbul.
• Öztuna, Yılmaz (1969); Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi I, Millî Eğitim Basımevi, 1.bs. İstanbul.
• Rauf Yekta Bey (1986). Türk Mûsikîsi, (çev. Orhan Nauhioğlu), Pan Yayıncılık, 1.bs. İstanbul.
• Rona, Mustafa (1960); 50 Yıllık Türk Mûsikîsi, Türkiye Yayınevi, 1. bs. İstanbul.
• Tanrıkorur, Cinuçen (2011); Osmanlı Dönemi Türk Mûsikîsi, Dergâh Yayınları, 3. bs. İstanbul.