Üniversite Son Sınıf Öğrencilerinin İş Bulmaya İlişkin Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 2, 200 - 221, 18.04.2014

Gonca Üstün , Şule Dedekoç Tuğba Kavalalı Feyza Öztürk Yasemin Sapçı Semih Can

Öz

Bu çalışma üniversite son sınıf öğrencilerinin iş bulmaya ilişkin umutsuzluk düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapıldı. Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma, Amasya Üniversitesi fakülte ve yüksekokulunda 2012-2013 eğitim-öğretim yılında okuyan toplam 688 son sınıf öğrencisine uygulandı. Verilerin toplanmasında 20 soruluk kişisel bilgi formu ve 20 maddeden oluşan Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanıldı. Veriler bilgisayar ortamında Mann Whitney U, Bonferroni ve Kruskal Wallis H Testleri yapılarak değerlendirildi. Okunulan bölümler arasında toplam umutsuzluk puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı derecede farklılık olduğu saptandı (p<0.05). Eğitim fakültesinde okuyan öğrencilerde sağlık yüksekokulunda okuyan öğrencilere göre, erkeklerde de kadınlara göre toplam umutsuzluk puanlarının anlamlı derecede yüksek olduğu bulundu (p<0.05). Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin en yüksek umutsuzluk puanına sahip oldukları (10.07) ve Okul Öncesi Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin umutsuzluk puanlarının düşük olduğu (3.82) saptandı. 20 yaş grubunda olan, ailesinin yanında kalan, akademik başarısını iyi olarak nitelendiren, üniversitede alınan eğitimin iş yaşamı için yeterli olduğunu düşünen, iş bulma süresinin 6 aydan kısa olacağını ifade eden öğrencilerin toplam umutsuzluk puanlarının anlamlı derecede düşük olduğu görüldü. Üniversite son sınıf öğrencilerinde iş bulmaya ilişkin umutsuzluk düzeylerinin bazı değişkenlere göre anlamlı derecede farklılık gösterdiği saptandı. Umutsuzluk düzeyine etki eden faktörlere yönelik öğrencilerin eğitim süresi boyunca desteklenmesi ve mezuniyet sonrası çalışma olanaklarının geliştirilmesinin gerekli olduğu düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, İş Bulma, Umutsuzluk

Kaynakça

• Abramson, L.Y., Metalsky, G.I. & Alloy, L.B. (1989). Hopelessness depression: A theory-based subtype of depression, Psychological Review, 96, 358-372.
• Akçöltekin, A. & Doğan, S. (2012). Sınıf öğretmenlerinin umutsuzluk düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi: Ardahan ili örneği, International Journal of Social Science, 5(7), 49-59.
• Aytac, S. & Bayram, N. (2001). Üniversite gençliğinin iş ve eş seçimindeki etkin kriterlerinin analitik hiyerarşi süreci (AHP) ile analizi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 89-100.
• Beck, A.T., Weissman, A., Lester, D. & Trexler, L. (1974). The measurement of pessimism. The hopelessness scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42, 861- 865.
• Beck, A.T., Ster, R.A., Kovacs, M. vd. (1985). Hopelessness and eventual suicide. A 10 year prospective study of patients hospitalized with suicidal ideation, Am J Psychiatry, 142, 559-563.
• Bjarnason, T. & Sigurdardottir, T.J. (2003). Psychological distress during unemployment and beyond: social support and material deprivation among youth in six northern european countries, Social Science & Medicine, 56, 973.
• Bulutay, T. (2005). Türkiye'de yüksek öğrenimlilerde işlendirme ve işsizlik, Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni, http://www.tek.org.tr, erşim tarihi: 10.03.2014.
• Ceyhan, A.A. (2004). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğretmen adaylarının umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 91-102.
• Cooke, R., Bewick, B.M., Barkham, M., Bradley, M. & Audin, K. (2006). Measuring, monitoring and managing the psychological well-being of first year university students, British Journal of Guidance & Counselling, 34, 505-517.
• Çakmak, Ö. & Hevedanlı, M. (2004). Biyoloji öğretmen adaylarının kaygılarını etkileyen etmenler, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya. 6-9 Temmuz, İnönü
• Çelikel, F.Ç. & Erkorkmaz, Ü. (2008). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve umutsuzluk düzeyleri ile ilişkili etmenler, Nöropsikiyatri Arşivi, 45, 122-129.
• Derebaşı, I. (1996). Beck Umutsuzluk Ölçeği’nin Ege Üniversitesi öğrencileri üzerinde geliştirilmesi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Dereli, F. & Kabataş, S. (2009). Sağlık Yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin iş bulma endişeleri ve umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi, Yeni Tıp Dergisi, 26, 31-36.
• Duman, A. (2004). Yetişkin öğrencilerin güdüsel yönelimleri üzerine karsılaştırmalı bir çalışma (Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans öğrencileri örneği), XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Duman, S., Taşğın, Ö. & Özdağ, S. (2009). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Spor Yöneticiliği bölümünde okuyan öğrencilerin umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi, Selçuk Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 11(3), 27-32.
• Durak, A. & Palabıyıkoğlu, R. (1994). Beck Umutsuzluk Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması, Kriz Dergisi, 2, 311-319.
• Dursun, S. & Aytaç, S. (2009). Üniversite öğrencileri arasında işsizlik kaygısı, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 72.
• Ersoy-Kart, M. & Erdost, H.E. (2008). Unemployment worries among Turkish university students, Social Behavior and Personality, 36(2), 275–288.
• Ghaderi, A.R., Venkatesh Kumar, G. & Sampath, K. (2009). Depression, anxiety and stress among the Indian and Iranian students, Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 35(1), 33-37.
• Gündoğan, N. (1999). Genç işsizliği ve Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde uygulanan genç istihdam politikaları, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54(1), 64.
• Güney, A. (2010). Türkiye’de geliştirilmiş işsizlik oranları, Çalışma ve Toplum, 24, 239.
• Kıcır, B. (2010). Üniversite son sınıf öğrencilerinde işsizlik kaygısı: psikolojik etmenler açısından bir inceleme, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Yükseklisans Tezi, Ankara.
• O’Connor, R.C., Connery, H. & Cheyne, W.M. (2000). Hopelessness: The role of depression, future directed thinking and cognitive vulnerability, Psychology, Health & Medicine, 5(2), 155-162.
• Öz, F. (2010). Ümit ve ümitsizlik, Sağlık Alanında Temel Kavramlar, Mattek Matbaacılık, Yenilenmiş 2. Baskı, Ankara.
• Seber, G., Dilbaz, N. ve Kaptanoğlu, C. (1993). Umutsuzluk ölçeği: geçerlilik ve güvenirliği, Kriz Dergisi, 1, 139-142.
• Şahin, C. (2009). Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin umutsuzluk düzeyleri, Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 271-286.
• Tekin, M. ve Filiz, K. (2008). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarının Antrenörlük Eğitimi ve Spor Yöneticiliği bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin umutsuzluk ve boyun eğici davranış düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 27-37.
• Toros, F. & Bilgin, N.G. (2002). Ailede boşanma ve anne-baba olumunun çocuk üzerindeki etkileri, 38. Ulusal Psikiyatri Kongresi Program ve Kongre Bildirileri Özet Kitabı, Marmaris, 200. TÜİK (2012). http://www.tuik.gov.tr/Gosterge.do?id=3536&metod=Ilgil iGosterge, erişim tarihi: 10.03.2014. TÜİK (2013). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16003, erişim tarihi: 10.03.2014.
• Waters, L.E. & Moore, K.A. (2002). Predicting self-esteem during unemployment: The effect of gender, financial deprivation, alternate roles, and social support, Journal of Employment Counseling, 39, 171-189.
• Winefield, A.H. (1997). Introduction to the psychological effects of youth unemployment: International perspectives, Journal of Adolescence, 20, 237-241.
• Yüksel, İ. (2003). İşsizlik olgusunun psikolojik boyutu: görgül bir araştırma, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60, 260- 261.