Matematik Öğretmen Adaylarının Matematik Tarihinin Matematik Eğitimindeki Rolüne Yönelik Algıları Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 258 - 317, 07.12.2020

Nazan Mersin , Soner Durmuş

Öz

Bu araştırmada ilköğretim matematik öğretmen adaylarının etkinliklerle ve pedagojik alan bilgisi ile zenginleştirilmiş MT (matematik tarihi) dersine ve MT’nin ortaokul matematik derslerinde kullanılmasına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlamıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden keşfedici durum çalışmasının kullanıldığı bu araştırmaya 25 ilköğretim matematik öğretmen adayı katılmıştır. 2017/2018 akademik yılının ilk döneminde on dört haftalık uygulama sürecinden sonra araştırmacılar tarafından hazırlanan 4 açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile veriler toplanmıştır. Elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Analizler neticesinde öğretmen adaylarının MT öğrenmelerinin kendilerine bilişsel, duyuşsal ve pedagojik anlamda katkısının olduğu, büyük çoğunluğunun matematik derslerinde MT’yi kullanmayı düşündükleri, MT’nin öğrencilerin öğrenmesini kolaylaştırma, motivasyon sağlama, ilgi çekme gibi pek çok yararının olduğu, dersin başı ortası veya sonunda ihtiyaç hissedildiğinde çeşitli materyaller, görsel öğeler veya etkinlikler vasıtasıyla kullanılabileceği, öğrencilerin MT’yi kullanmaya gönüllü olması gerektiği gibi öğretmenlerin de yeterli ve gerekli bilgiye sahip olup, MT’nin yararlı olacağına inanması gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır. Bunun yanında zaman sorunun yaşanabileceği, öğrencilerin sıkılabileceği, konunun amacından sapabileceği gibi olumsuz görüşler de elde edilmiştir. Öğretmen adaylarının öğretmenlik hayatlarında MT’nin kullanılması yönündeki bir takım olumsuz düşüncelerine çözüm bulmak amacıyla bazı önlemler alınabilir. Bunların başında öğretmen adaylarının MT ile ilgili yeterli bilgi düzeyine sahip olmalarını sağlayarak ortaokul matematik derslerinde nasıl kullanılabilecekleri, derslere nasıl entegre edebilecekleriyle ilgili deneyimler yaşatılabilir. MT’nin kullanıldığı etkinlikler veya ders planları hazırlatılarak bunlar üzerinde sınıfta tartışma ortamı oluşturulabilir. Öğretmenlerin MT’nin kullanımını zaman yetersizliğinden dolayı gereksiz görmelerini önlemek amacıyla öğrencilerin girecekleri sınavlarda MT içerikli sorular dahil edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Matematik Tarihi, , matematik öğretmen adayları, , ortaokul öğrencileri

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Albayrak, Ö. (2011). Matematik tarihiyle işlenmiş olan derslerin matematik öz yeterlik algısına ve matematik başarısına etkisi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Boğaziçi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Alpaslan, M. (2011). Prospective elementary mathematics teachers' knowledge of history of mathematics and their attitudes and beliefs towards the use of history of mathematics in mathematics education, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, ODTÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Arcavi, A. & Isoda, M. (2007). Learning to listen: From historical sources to classroom practice. Educational Studies in Mathematics, 66(2), 111-129. Awosanya, A. O. (2001). Using history in the teaching of mathematics. Unpublished doctoral dissertation, Florida State University, United States of America.
• Barbin, E. (1996). The role of problems in the history and teaching of mathematics. In R.Calinger (Ed.), Vita mathematica: Historical research and integration with teaching (pp. 17-25). Washington, DC: Mathematical Association of America.
• Barbin, E., Bagni, G. T., Grugnetti, L., Kronfellner, M., Lakoma, E., & Menghini, M. (2002). Integrating history: Research perspectives. In History in mathematics education (pp. 63-90). Springer, Dordrecht.
• Barnett, J. H., Lodder, J., & Pengelley, D. (2014). The pedagogy of primary historical sources in mathematics: Classroom practice meets theoretical frameworks. Science & Education, 23(1), 7-27.
• Başıbüyük, K. & Soylu, Y. (2019). Matematik derslerinde matematik tarihi kullanımının matematik tutumuna etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 769-783.
• Bayam, S. B. (2012). The impact of a knowledge of the history of mathematics on primary school student mathematics achievement and attitudes. Unpublished master thesis, Kastamonu University, Instiute of Science, Kastamonu.
• Bell, J. G. (1992). A history of mathematics class for middle school teachers. Unpublished doctoral dissertation, Illinois State University, USA. Bidwell, J. K. (1993). Humanize your classroom with the history of mathematics. The Mathematics Teacher, 86(6), 461-464.
• Bütüner, S. Ö. (2014). Matematik tarihi etkinlikleriyle zenginleştirilmiş sınıf ortamlarından yansımalar: Bir aksiyon araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Bütüner, S. Ö. (2015). Using history of mathematics to teach volume formula of frustum pyramids: dissection method. Universal Journal of Educational Research, 3(12), 1034-1048.
• Carter, M. D. (2006). The role of the history of mathematics in middle school. Unpublished masters thesis. East Tennessee State University, USA.
• Clark, K. M. (2011). Voices from the field: Incorporating history of mathematicsin secondary and post-secondary classrooms. Seventh Congress of the European Society for Research in Mathematics Education (CERME-7), Rzeszow, Poland.
• Clark, K., Kjeldsen, T., Schorcht, S., Tzanakis, C., & Wang, X. (2016). History of mathematics in mathematics education. Recent developments.
• Creswell, J. W. (2018). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). USA: SAGE Publications.
• Delaney, R. A. (1979). An anecdotal and historical approach to mathematics Unpublished doctoral dissertation, New York University.
• Ernest, P. (1998). The history of mathematics in the classroom. Mathematics in School, 27(4), 26–31.
• Ersoy, E. (2015). Matematik tarihi kullanımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin akademik başarısı, hatırda tutma düzeyi ve motivasyonu üzerindeki etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Fadlelmula, F.K. (2015). Pre-service teachers’ point of views about learning history of mathematics: a case study in Turkey. Journal of the British Society for the History of Mathematics, 30(3), 243-252.
• Fauvel, J. (1991). Using history in mathematics education. For the learning of mathematics, 11(2), 36.
• Fauvel, J. & van Maanen, J. (Eds.) (2000). History in mathematics education-the ICMI study. Dordrecht: Kluwer Academic.
• Fowler, D. (1991). Perils and pitfalls of history. For the Learning of Mathematics, 11(2), 15–16.
• Fraser, B. J. & Koop, A. J., (1978), Teachers’ Opinions About Some Teaching Material Involving History of Mathematics, International Journal for Mathematics Education in Science and Technology, 9(2),147–151.
• Fried, M. N. (2001). Can mathematics education and history of mathematics coexist?. Science & Education, 10(4), 391-408.
• Furingetti, F. (2012). History and epistemology in mathematics. In V.L. Hansen & J. Gray (Eds.), History of mathematics. In Encyclopedia of Life Support Systems (EOLSS). Developed under the auspices of the UNESCO, Oxford, England: EOLSS.
• Furinghetti, F. (1997). History of mathematics, mathematics education, school practice: Case studies in linking different domains. For the Learning of Mathematics, 17, 55-61.
• Furinghetti, F. (2000). The history of mathematics as a coupling link between secondary and university teaching. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 31(1), 43-51.
• Genç, M. & Karataş, İ. (2018). Integrating History of Mathematics into Mathematics Teaching: Al-Khwarizmi’s Completing The Square Method. Kastamonu Education Journal, 26(1), 219-230.
• Grugnetti, L., Rogers, L., e Silva, J. C., Daniel, C., Coray, D., de Guzmán, M., ... & Philippou, G. (2002). Philosophical, multicultural and interdisciplinary issues. In History in mathematics education (pp. 39-62). Springer, Dordrecht.
• Guillemette, D. (2017). History of mathematics in secondary school teachers’ training: towards a nonviolent mathematics education. Educational Studies in Mathematics, 96(3), 349-365.
• Gulikers, I. & Blom, K. (2001). A historical angle’, a survey of recent literature on the use and value of history in geometrical education. Educational Studies in Mathematics, 47(2), 223-258.
• Haile, T. K. (2008). A Study on the use of history in middle school mathematics: The Case of Connected Mathematics Curriculum. Unpublished doctoral dissertation, The University of Texas at Austin, USA.
• Hatısaru, V. & Erbaş, A.K. (2012). Matematik öğretiminde matematik tarihinin yeri: türk, portekiz, ispanyol ve fransız matematik öğretmenlerinin görüşleri. Paper presented at the X. Uusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
• Haverhals, N. & Roscoe, M. (2010). The history of mathematics as a pedagogical tool: teaching the integral of the secant via Mercator’s projection. The Montana Mathematics Enthusiast, 7(2-3), 339-360.
• Ho, W. K. (2008). Using history of mathematics in the teaching and learning of mathematics in Singapore. 1st RICE, Singapore: Raffles Junior College.
• Horton, L. B. (2011). High school teachers’ perception of the inclusion of history of mathematics in the classroom. Unpublished doctoral dissertation, University of Massachusetts lowel.
• Horton, L. B., & Panasuk, R. M. (2011). Raising awareness the history of mathematics in high school curriculum. International Journal of Humanities and Social Science, 1(16), 37-46.
• Jahnke, H. N. (2001). Cantor’s cardinal and ordinal infinies: An epistemological and didactic view. Educational Studies in Mathematics, 48, 175–197.
• Jankvist, U. T. (2009). A categorization of the “whys” and “hows” of using history in mathematics education. Educational studies in Mathematics, 71(3), 235-261.
• Jankvist, U.T. (2011). Anchoring students‟ metaperspective discussions of history in mathematics. Journal for Research in Mathematics Education, 42(4), 346–385.
• Jardine, R. (1997). Active learning mathematics history. Primus, 7, 115-121.
• Karaduman, G. B. (2010). A sample study for classroom teachers addressing the importance of utilizing history of math in math education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2689-2693.
• Karakuş, F. (2009). Using history of mathematics in mathematics teaching: Babylonian square root method. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 3(1), 195-206.
• Kathumba, C. (2017). Investıgating the role of hıstory of mathematıcal concepts ın learnıng mathematıcs ın upper secondary school level ın malawı (doctoral dissertation), University of Malawi.
• Kelley, L. (2000). A mathematical history tour. The Mathematics Teacher, 93(1), 14.
• Lim, S. Y. & Chapman, E. (2015). Effects of using history as a tool to teach mathematics on students’ attitudes, anxiety, motivation and achievement in grade 11 classrooms. Educational Studies in Mathematics, 90(2), 189-212.
• Lit, C., Siu, M. & Wong, N. (2001). The use of history in the teaching of mathematics: Theory, practice, and evaluation of effectiveness. Education Journal, 29(1), 17-31.
• Liu, P. H. (2003). Do teachers need to incorporate the history of mathematics in their teaching. Mathematics Teacher, 96(6), 416-421.
• Mac an Bhaird, Ciaran (2009) Introducing the history of mathematics to third level students with weak mathematical backgrounds: a case study. In: CETL-MSOR Conference 2008. The Maths, Stats & OR Network, pp. 63-68.
• Marshall, G. L. & Rich, B. S. (2000). The role of history in a mathematics class. The Mathematics Teacher, 93(8), 704-706.
• Marshall, G. L., 2000, Using history of mathematics to ımprove secondary students’ attitudes towards mathematics, Ph.D. Thesis, Illinois State University.
• Mayfield, B. (2001). A history of mathematics course as a senior seminar. Problems, Resources, and Issues in Mathematics Undergraduate Studies, 11, 245-257.
• McBride, C. C. & Rollins, J. H. (1977). The effects of history of mathematics on attitudes toward mathematics of college algebra students. Journal for Research in Mathematics Education, 8(1), 57-61.
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
• Mersin, N. (2019). Ortaokul öğrencileri için matematik tarihi destekli etkinliklerin geliştirilmesi ve öğrenciler üzerindeki yansımalarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Michalowicz, K., Daniel, C., Simons, G., Ponza, M., & Troy, W. (2002). History in support of diverse educational requirements – opportunities for change. In J.Fauvel & J. Maanen (Eds.), History in Mathematics Education (6 ed., pp. 171-200). Springer Netherlands
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. USA: SAGE Publications.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018). Ortaokul matematik dersi 5-8. sınıflar öğretim programı.
• National Council of Teachers of Mathematics (1989), Historical Topics for the Mathematics Classroom, NCTM, Reston, VA.
• Özdemir, A. Ş. & Göktepe, S. (2012). Matematik tarihi etkinlikleriyle matematik derslerinin ilişkilendirilmesi. X. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
• Panasuk, R. M. & Horton, L. B. (2012). Integrating history of mathematics into curriculum: what are the chances and constraints. International Electronic Journal of Mathematics Education, 7(1), 3-20.
• Panasuk, R. M., & Horton, L. B. (2013). Integrating History of Mathematics into the Classroom: Was Aristotle Wrong?. Journal of Curriculum and Teaching, 2(2), 37-46.
• Philippou, G. N. & Christou, C. (1998). The effects of a preparatory mathematics program in changing prospective teachers' attitudes towards mathematics. Educational studies in mathematics, 35(2), 189-206.
• Reimer, L.& Reimer, W. (1995). Connecting mathematics with its history: A powerful, practical linkage. Connecting mathematics across the curriculum, 104-114.
• Seyitoğlu, E., Akkaya, K., Yıldız, C., Arslan, S. &Çoştu, S. (2011). Students’ views about activities developed on the history of Pythagoras’ theorem. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 882-886.
• Siu, M. K. (2007). No, I don’t use history of mathematics in my class. why? In F. Furinghetti, S. Kaijser, and C. Tzanakis (Eds.), Proceedings HPM2004 & ESU4 (revised edition, pp. 268–277). Uppsala: Uppsala Universitet.
• Smestad, B. (2009). Teachers' conceptions of history of mathematics. Retrieved August 20, 2010 from http://home.hio.no/~bjorsme/HPM2008paper.pdf
• Sullivan, K. M. (2000). Pre-service secondary mathematic teachers’ attitudes about thehistory of mathematics Unpublished master’s thesis. Nevada University, Las Vegas, USA.
• Swetz, F. J. (1994). Learning activities from the history of mathematics. Portland, OR.: Weston Walch.
• Taşkın, D., Yıldız, C. & Arslan, S. (2010). Lisansüstü öğrencilerinin matematiksel kavramların tarihsel gelişimi dersine yönelik düşünceleri. 9. Matematik Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Tol, H. Y., Çenberci S. & Yavuz, A. (2016). Teachers views related to teaching of mathematics course subjects with their historical developments, Europan Journal of Education Studies, Special Issue.
• Tzanakis, C. & Thomaidis, Y. (2000). Integrating the close historial development of mathematics and physics in mathematics education: Some methodological and epistemological remarks. For the Learning of Mathematics, 20(1), 44-55.
• Tzanakis, C. & Thomaidis, Y. (2012). Classifying the arguments and methodological schemes for integrating history in mathematics education. Crossroads in the history of mathematics and mathematics education, 247-294.
• Tzanakis, C., Arcavi, A., de Sa, C. C., Isoda, M., Lit, C. K., Niss, M., ... & Siu, M. K. (2002). Integrating history of mathematics in the classroom: an analytic survey. In History in mathematics education (pp. 201-240). Springer, Dordrecht.
• Van Maanen, J. (1997). New maths may profit from old methods. For the Learning of Mathematics, 17(2), 39-46.
• Wilson, P. S., & Chauvot, J. B. (2000). Who? How? What? A Strategy for Using History To Teach Mathematics. Mathematics Teacher, 93(8), 642-45.
• Yenilmez, K. (2011). Prospective mathematics teachers' opinions about the history of mathematics course. Pamukkale Unıversity Journal of Educatıon, (30), 79-90.
• Yevdokimov, O. (2007). Using the history of mathematics for mentoring gifted students: Notes for teachers. 21st Biennial Conference of the Australian Association.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yıldız, C. (2013). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematik tarihini derslerinde kullanma durumlarının incelenmesi: HİE’den yansımalar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Yıldız, C. & Baki, A. (2016). Matematik tarihinin derslerde kullanımını etkileyen faktörlere ilişkin öğretmen görüşleri. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(2).
• Yıldız, C. & Gökçek, T. (2013, November). Using life stories in mathematics teaching. International Symposium on Changes and New Trends in Education, Necmettin Erbakan University, Konya.
• Yıldız, C., Kanbolat, O., & Baki, A. (2010). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik tarihine yönelik düşünceleri. 9. Matematik Sempozyumu. Trabzon, Bildiriler Kitabı, 149-158.
• Yin, R. K. (2018). Case study research and applications. Design and methods, 6.ed. Sage publications.
• Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK]. (2018). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Lisans programları ders içerikleri kaynak dokumanı, Ankara: YÖK.
• Weinstein, C.E. & Mayer, R.E. (1986). The Teaching of Learning Strategies Handbook of Research on Teaching. 3rd Edition, Editor: M.C.Wittrock. New York: Macmillan Company.