İlk Defa Yönetici Atama ve Değerlendirme Ölçeğine İlişkin Öğretmen ve Yönetici Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 80 - 95, 26.06.2022

Emrah Kurtgöz , Soner Polat

Öz

Bu çalışmanın amacı; okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin 5 Şubat 2021 yılında yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı yönetici atama yönetmeliğinde yer alan ilk defa yönetici atama değerlendirme formu hakkındaki görüşlerini tespit etmek ve bu tespitler doğrultusunda okul yöneticilerinin en iyi ve objektif kriterlerle seçilmesi ile ilgili öneriler ortaya çıkararak, yeni bir ilk defa yönetici atama puanlama ölçeği oluşturmaktır. Araştırma nitel araştırma türünde olup, fenomenoloji deseni kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma gurubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kocaeli’ndeki ilkokul ve ortaokullarda görev yapan, kolay ulaşılabilir durum örneklemesine göre seçilmiş 16 yönetici ve öğretmen oluşturmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış, görüşme formu ile elde edilmiş, içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmanın alt problemine ilişkin yönetici ve öğretmenlerin ilk defa yönetici atama ve değerlendirme formunda yer alan kriterlerin yönetici adayları arasında fırsat eşitsizliği yarattığı, kriterlerin adil olmağı ve ilk defa yönetici atama ve değerlendirme ölçeğini yetersiz buldukları görülmüştür. Araştırmada ilk defa yönetici atama ve değerlendirme formunda akademik çalışmaların, farklı alanlarda yapılan yüksek lisans ve doktora eğitimlerinin gereksiz olduğu, İlk okullarda yetiştirme programı (İYEP), destekleme ve yetiştirme kursları (DYK) zümre başkanlığı gibi kriterlerin adaylar arasında fırsat eşitsizliği yaratması ve yöneticilik yeterliliği ile bağdaşmadığını ortaya koymuştur. Ulaşılan sonuçlara bağlı olarak yöneticilik yeterlilikleri doğrultusunda yeni bir ilk defa yönetici atama değerlendirme ölçeği hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul Yöneticiliği, Okul Yönetici Atama, Yönetici Atama Kriterleri, Eğitim politikaları

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1998). Toplumsal, kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. Pegem Atıf İndeksi, 1998, 1-176.
• Akbaşlı, S., & Balıkçı, A. (2013). Okul yöneticisi ve öğretmen görüşlerine göre okul yöneticiliğinin meslekleşmesinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 366-377.
• Aktepe, V. (2014). Okul yöneticilerinin seçme ve yetiştirme uygulamalarına yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri. http://acikerisim.nevsehir.edu.tr/handle/20.500.11787/2212
• Aydın, İ. (2003). Eğitim ve öğretimde etik. Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Bursalıoğlu, Z. (2011). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış (16. Basım, Ankara). PegemA Yayıncılık. Bursalıoğlu, (2011).
• Büyüköztürk, Ş, E. K. Çakmak, Ö. E. Akgün vd (2020). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri [Elektronik Sürüm]. Ankara: Pegem AkademiYayıncılık.https://ws1.turcademy.com/ww/webviewer.php?doc=79750/ 13 Şubat, 2021.
• Creswell, J. (2021). Nitel araştırma yöntemleri (Gözden Geçirilmiş 5. Baskı), M. Bütün & SB Demir (Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çelik, V. (1997). Okul kültürü ve yönetimi. (5. Baskı) PegemA Yayıncılık.
• Çelikten, M., & Özbaş, M. (2014). Eğitim Yönetimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Doğan, S. (2019). 2023 eğitim vizyonu belgesine ilişkin okul yöneticileri ve öğretmen görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(2), 571-592. http://dx.doi.org/10.30703/cije.550345
• Doğan, S., Demir, S. B., & PINAR, M. A. (2014). Yönetici görüşlerine göre MEB 2013 Yılı Yönetici Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. Journal of Theoretical Educational Science/Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(1).
• Ergün, H. (2019). 1998 ile 2018 Yılları Arasında Yürürlükte Olan Yönetici Atama Yönetmeliklerindeki Okul Müdürü Değerlendirme Ölçütlerinin Karşılaştırılması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 141-152. https://dergipark.org.tr/tr/pub/anemon/issue/45771/469153
• Göktepe, E. A. (2020). A Phenomenological Research to Determine Individuals' Perception of Distance (Work From Home) Model in Pandemic Period; Public University Example. Journal of Current Researches on Business and Economics, 10(1), 29-42. http://www.jocrebe.com/Makaleler/1235300994_10_1_3-ayd%C4%B1ngoktepe.pdf
• Karip, Y. D. D. E. & Köksal, D. K. (1999). Okul Yöneticilerinin Yetiştirilmesi . Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi , 18 (18) , 193-207 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10378/126996
• Kaya, Y. K. (1993). Eğitim yönetimi, kuram ve Türkiye’deki uygulamalar. Ankara: Set Ofset Matbaacılık Ltd.
• Kayıkçı, K. (2001). Yönetici yetiştirme sorunu. Milli Eğitim Dergisi, 150(28-32).
• Konan, N. (2013). Relationship between Locus of Control and Problem-Solving Skills of High School Administrators. International Journal of Social Sciences & Education, 3(3). http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.1076.6720&rep=rep1&type=pdf
• MEB. (1993). XIV. Millî Eğitim Şûrası Raporlar Görüşmeler Kararlar (27- 29 Eylül), İstanbul.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2019). https://personel.meb.gov.tr/www/mill-egitim-bakanligi-egitim-kurumlarina-yonetici-gorevlendirme-yonetmeligi-taslagina-yonelik-veri-toplama-modulu-hususunda-aciklama/icerik/788 /10.09.2019 .
• Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, (2019). Millî Eğitim Bakanlığından: Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Sayı: 30827.
• Özmen, F., & Kömürlü, F. (2010). Eğitim örgütlerine yönetici seçme ve atamada yaşanan sorunlar ve yönetici görüşleri temelinde çözüm önerileri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 25-33. https://dergipark.org.tr/en/pub/sobiadsbd/issue/11349/135616
• Öztabak, O. (2015). Okul yöneticisi seçme atama ve yetiştirme sürecine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans.
• Recepoğlu, E., & KILINÇ, A. Ç. (2014). TÜRKİYE'DE OKUL YÖNETİCİLERİNİN SEÇİLMESİ VE YETİŞTİRİLMESİ, MEVCUT SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Electronic Turkish Studies, 9(2).
• Resmi Gazete (5 Şubat 2021). Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği, Sayı:31386.
• Resmi Gazete, (2021). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/02/20210205-1.htm.
• Taş, A., & Önder, E. (2004). 2004 YILI VE SONRASINDA YAYINLANAN EĞİTİM KURUMLARI YÖNETİCİLERİNİN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRMELERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKLERİN KARŞILAŞTIRMASI. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 171-185. https://dergipark.org.tr/en/pub/sbe/issue/23190/247702
• Taymaz, H. (2003). Okul yönetimi. (7. Baskı). Pegem Akademi.
• Turan, S., Yıldırım, N., & Aydoğdu Özoğlu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/209688
• Turan, S., & Şişman, M. (2000). Okul yöneticileri için standartlar: Eğitim yöneticilerinin bilgi temelleri üzerine düşünceler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 68-87. https://dergipark.org.tr/en/pub/baunsobed/issue/50352/652144
• Töremen, F., & Kolay, Y. (2003). İlköğretim okulu yöneticilerinin sahip olması gereken yeterlilikler. Milli Eğitim Dergisi, 160.
• Şişman, M. (2012). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. (5. Baskı) Pegem Akademi.
• Yücel, M. (2019). Okul yöneticilerinin yönetici atamaya ilişkin görüşleri. (Uşak İli örneği). Yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.