BİR BİLİM OLARAK KAMU YÖNETİMİNİN YÜKSELİŞ VE ÇÖKÜŞÜ

Year 2025, Volume: 26 Issue: 1, 440 - 457, 27.03.2025

Ferda Koç

https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1551900

Abstract

Kamu yönetimi kavramı hem nesneyi (toplumu yöneten aygıtı) hem de o nesne ile ilgili bilgi veya kuramları ifade eder. Bir bilim dalı olarak nitelendirdiğimiz kamu yönetimi, kendi nesnesiyle ilgili bilgiyi üretip derleme, kavramsallaştırıp kuramsallaştırma işlevini yürütür. Bu bakımdan bir yönetim aygıtı ve bir bilim dalı olarak kamu yönetimi arasında önemli bir bağlantı vardır. Ancak bu bağlantının üzerinde pek durulmaz. Bu nedenle Gencay Şaylan’ın “Bir Bilim Olarak Kamu Yönetiminin Yükselişi” adlı kitabı, kamu yönetiminin bu iki boyutu arasındaki ilişkinin tarihsel olarak nasıl geliştiğini, geleneksel paradigmanın nasıl doğup yükseldiğini ve gerilediğini, kamu yönetiminin temel kavramlarının ve etik değerlerinin hangi koşullarda oluştuğunu ele almaktadır. Ayrıca bu kitap, interdisipliner bir bakışla kamu yönetiminin dönüşümünü sosyoekonomik ve siyasal dönüşümlerle ilişkilendirerek bir bilim dalı olarak kamu yönetiminin nasıl bir epistemolojik krize sürüklendiğini açıklamaya çalışmaktadır. Kapitalizmin refah devletinden neoliberal küreselleşme dönemine geçtiği, ulus-devletin etkisizleşip popülist-otoriter siyasal yönetimlerin öne çıktığı bir bağlamda partizanlaşmış kamu yönetimi aygıtı ile geleneksel kuram arasında oluşan mesafeyi ortaya koyarak; okuru, kamu yönetimi disiplininin geleceğine dair bir tartışmaya davet etmektedir. Kamu yönetiminin siyasetten tarafsızlığını ve liyakate dayalı özerkliğini yitirmeye başladığı, bir disiplin olarak kuramla uygulamanın arasının açıldığı günümüzde Şaylan, uzun akademik hayatı boyunca farklı çalışmalarında işlediği konuları Cumhuriyet’in 100. Yılı vesilesiyle bu kitabında bütünlüklü biçimde okura sunmaktadır.

Keywords

Geleneksel Paradigma, Devlet, Büyük Dönüşüm, Kamu Yönetim

THE RISE AND FALL OF PUBLIC ADMINISTRATION AS A SCIENCE

Abstract

The concept of public administration refers to both the object (the apparatus that governs society) and the knowledge or theories related to that object. Public administration, which we characterize as a branch of science, carries out the function of producing and compiling, conceptualizing and theorizing knowledge related to its object. In this respect, there is an important connection between public administration as an administrative apparatus and public administration as a discipline. However, this connection is not often emphasized. For this reason, Gencay Şaylan's book “The Rise of Public Administration as a Science” examines how the relationship between these two dimensions of public administration has developed historically, how the traditional paradigm emerged, rose and declined, and under what conditions the basic concepts and ethical values of public administration were formed. In addition, this book tries to explain how public administration as a branch of science has been dragged into an epistemological crisis by relating the transformation of public administration to socioeconomic and political transformations with an interdisciplinary perspective. In a context where capitalism has shifted from the welfare state to the era of neoliberal globalization, where the nation-state has become ineffective and populist-authoritarian political administrations have come to the fore, it invites the reader to a discussion on the future of the public administration discipline by revealing the distance between the partisan public administration apparatus and traditional theory. At a time when public administration is losing its neutrality from politics and its autonomy based on merit, and when the gap between theory and practice as a discipline is widening, Şaylan presents the topics he has covered in different studies throughout her long academic life to the reader in a holistic manner in this book on the occasion of the 100th anniversary of the Republic.

Keywords

Traditional Paradigm, State, Great Transformation, Public Administration

References

• Akbulut, Ö. Ö. (2009). Siyaset ve yönetim ilişkisi -Kuramsal ve eleştirel bir yaklaşım. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Aslan Seyhan, İ. (2021). Antik Mısır’dan Orta Çağ İslam Dünyası’na kısa matematik tarihi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 4(Özel Sayı), 59-70.
• Ayman Güler, B. (2013). Karşılaştırmalı kamu yönetim nedir? K. Karasu (Yay. Haz.), Kamu yönetimi ülke incelemeleri (s. 23-39) içinde. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Ayman Güler, B. (2023). Kamu yönetimi. O. Koca ve K. Akman (Ed.), Cumhuriyeti’in 100. yılında sosyal bilimler (s. 141-161) içinde. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Ayman Güler, B. (Nisan 2023). Devlet bilimi göçebe ve yerleşik devlet. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Emre, C. (2003). Yönetim bilimi yazıları. Ankara: İmaj Yayınevi.
• Özacit, B. (Haziran 2018). Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi İçin Tarihsel Sosyolojiden Dersler. Memleket Siyaset Yönetim (MSY), 13 (29), 83-110.
• Pelling, L. (2023, Nisan 11). The myth of meritocracy and the populist threat. Democracy and Society, https://www.ips-journal.eu/topics/democracy-and-society/the-myth-of-meritocracy-and-the-populist-threat-6630/ adresinden erişildi.
• Sandel, M. J. (2020). The tyranny of merit what’s become of the common good? Bristol: Penguin Books.
• Stillman, R. J. (1973). Woodrow Wilson and the study of administration: A new look at an old essay. American Political Science Review, 67(2), 582-588.
• Şaylan, G. (1978). Yönetim biliminin evrenselliği ile ilgili bazı düşünceler. Amme İdaresi Dergisi, 3-15.
• Şaylan, G. (1995). Değişim ve yolsuzluk. Amme İdaresi Dergisi, 28(3), 3-18.
• Şaylan, G. (1996). Bağımsız bir disiplin olarak kamu yönetimi: Yeni paradigma arayışları. Amme İdaresi Dergisi, 29(3), 3-16.
• Şaylan, G. (2000). Kamu yönetimi disiplininde bunalım ve yeni açılımlar üzerine düşünceler. Amme İdaresi Dergisi, 33(2), 1-22.
• Şaylan, G. (2008). Temsili liberal demokrasinin önlenemez krizi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Şaylan, G. (2016). Değişim küreselleşme ve devletin yeni işlevi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Şaylan, G. (2020). Yarın endişesi. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Weber, M. (2011). Sosyoloji yazıları (Çev: T. Parla). İstanbul: Deniz Yayınları.
• Wilson, W. (1961). İdarenin İncelenmesi. Seçme parçalar (Çev: N. Abadan) içinde. İstanbul: Yenilik Basımevi.
• Young, M. (1958). The rise of the meritocracy 1870-2033.S Bristol: Penguin Books.