QUALITATIVE RESEARCH ON GRADUATE THESES ON SUSTAINABLE LEADERSHIP AND GREEN MANAGEMENT

Year 2025, Volume: 26 Issue: 1, 458 - 482, 27.03.2025

Şeymanur Yılmaz , Fetullah Battal

https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1554685

Abstract

This study aims to reveal the content of postgraduate theses on sustainable leadership and green management conducted in Turkey between 2003 and 2024. In the study, the studies in the National Thesis Centre of the Council of Higher Education of Turkey (YÖK-TEZ) and the studies conducted between the specified years were examined. Within the scope of the research, a total of 25 postgraduate theses were reached, including 16 postgraduate theses on green management and 9 postgraduate theses on sustainable leadership. While 18 of these theses are master's theses, 7 of them are doctoral theses. The population and sample of the research study were analysed in terms of the types and numbers of theses, years of publication, fields of study, supervisor titles, objectives, dimensions and methods of the theses and analysed by systematic review method. The findings of the study show that the majority of the theses belong to the years 2022-2024 and that most of the theses were supervised by academics with the title of Prof. Dr.. 24 of the theses are in Turkish and are concentrated in the fields of education and business administration.

Keywords

Sustainability, Leadership, Green Management

SÜRDÜRÜLEBİLİR LİDERLİK VE YEŞİL YÖNETİM ÜZERİNE YAPILMIŞ LİSANSÜSTÜ TEZLERE YÖNELİK NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Bu araştırma, 2003-2024 yılları arasında Türkiye’de gerçekleştirilen sürdürülebilir liderlik ve yeşil yönetim konulu lisansüstü tezlerin içeriklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada Türkiye Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi'nde (YÖK-TEZ) yer alan ve belirtilen yıllar arasında yapılan çalışmalar incelenmiştir. Araştırma kapsamında, yeşil yönetim ile ilgili 16 lisansüstü tez çalışmasına, sürdürülebilir liderlik ile ilgili ise 9 lisansüstü tez çalışması olmak üzere toplam 25 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Bu tezlerin 18'i yüksek lisans tezi iken, 7'si doktora tezidir. Araştırma çalışmasının evreni ve örneklemi, tezlerin tür ve sayıları, yayınlandığı yıllar, hangi alanlarda yürütüldüğü, danışman unvanları, hedef, boyut ve yöntemleri açısından ele alınarak sistematik derleme yöntemiyle analiz edilmiştir. Çalışma bulgularında, tezlerin çoğunluğunun 2022-2024 yıllarına ait olduğunu ve en fazla Prof. Dr. unvanlı akademisyenlerin danışmanlık yaptığını göstermektedir. Tezlerden 24 tanesi Türkçe’dir ve eğitim, işletme alanlarında yoğunlaşmaktadır.

Keywords

Sürdürülebilirlik, Liderlik, Yeşil Yönetim

References

• Acar, S. (2022). Örgütlerde yeşil insan kaynakları yönetiminin önemi. Ankara: İksad Yayınevi.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı (6. baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık
• Avery, G. C., & Bergsteiner, H. (2011a). Sustainable leadership: Honeybee and locust approaches. Abingdon: Taylor and Francis Group.
• Avery, G. C., & Bergsteiner, H. (2011b). Sustainable leadership practices for enhancing business resilience and performance. Strategy Lead. (39), 5–15. doi: 10.1108/10878571111128766
• Battal, F., & Seyrek, E. (2022). Türkiye’de etik liderlik ve etik kodlar üzerine yapılan lisansüstü tezlerin analizi: Sistematik incelemeye yönelik nitel çalışma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(36), 1170-1185. doi: 10.21076/vizyoner.1099621
• Behçet, Ş. (2023). Uluslararası işletmelerde yeşil yönetim uygulamaları ve örnekleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sakarya.
• Berchicci, L., Dowell, G., & King, A, A. (2012), Environmental capabilities and corporate strategy: Exploring acquisitions among US manufacturing firms. Strategic Management Journal, 33(9), 1053–1071. doi: 10.1002/smj.1960
• Cosby, D. (2014). Sustainability program leadership for human resource development professionals: A competency model. Journal of Organizational Culture, Communications & Conflict, 18(2), 79–86.
• Çınar N., (2021). İyi bir sistematik derleme nasıl yazılmalı? Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 310-314. doi: 10.26453/otjhs.888569
• Doğan, N. (2022). Yeşil yönetim. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 11(3), 483-492.
• Erdoğan, İ. (2007). İşletmelerde davranış (7. Baskı). İstanbul: Miad Yayınları.
• Ertaş, B. D. (2020). Sürdürülebilir liderlik ile öğrenen örgüt arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ferdig, M. A. (2007). Sustainability leadership: Co-creating a sustainable future. Journal of Change Management, 7(1): 25-35. doi: 10.1080/14697010701233809
• Gough, D., Oliver, S., & Thomas, J. (2012). Introducing systematic reviews. D. Gough, S. Oliver, & J. Thomas (Editörler), An introduction to systematic reviews (s. 1-16). London: Sage.
• Iqbal, Q., Ahmad, N. H., Nasim, A., & Khan, S. A. R. (2020b). A moderated-mediation analysis of psychological empowerment: sustainable leadership and sustainable performance. Journal of Cleaner Production, 262, 121-429. doi: 10.1016/j.jclepro.2020.121429
• Jayarajah, K., Saat, R. M., & Rauf, R. A. A. (2014). A review of science, technology, engineering & mathematics (STEM) education research from 1999–2013: A Malaysian perspective. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 10(3), 155-163.
• Kaçamak, H. & Uygun, Ö. (2022). Yeşil yönetim modeli önerisi. Sürdürülebilir Çevre Dergisi, 2(2), 60-65.
• Kara, E. (2019). Yeşil yönetim ve çevre bilinci: Konaklama işletmeleri için bir modelleme. Akademisyen Kitabevi: Ankara.
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1),62-80.
• Knight, B., & Paterson, F. (2018). Behavioural competencies of sustainability leaders: An empirical investigation. Journal of Organizational Change Management, 31(3), 557-580.
• Koçman, Ö. (2022). Dünyada ve Türkiye’de petrol sektöründe yeşil yönetim Türkiye için bir model önerisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Köşker, Z., & Gürer, A. (2020). Sürdürülebilirlik çerçevesinde yeşil örgüt kültürü. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 6(1), 88-109.
• Lee, K. H. (2009). Why and how to adopt green management into business organizations? The case study of korean smes in manufacturing ındustry. Management Decision, 47(7), 1101-1121. doi: 10.1108/00251740910978322
• Lin, T. C., Lin, T. J., & Tsai, C. C. (2014). Research trends in science education from 2008 to 2012: A systematic content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 36(8), 1346-1372.
• Maguate, G. (2024). Understanding sustainable leadership: A review and forward outlook. International Multidisciplinary Journal of Research for Innovation, Sustainability, and Excellence, 1(6), 573-582. doi: 10.5281/zenodo.11519443
• Mashau, D. (2023). The cloth of Elijah: reimagining sustainable leadership in the context of uncertainty. Verburn et Ecclesia, 44(1), 1-6.
• Molina-Azorin, J. F., Claver-Cortes, E., Lopez-Gamero, M. D., & Tari, J. J. (2009). Green management and financial performance: a literature review. Management Decision, 47(7), 1080-1100. doi: 10.1108/00251740910978313
• Norren, D., & Beehner, C. (2021). Sustainability leadership, UNESCO competencies for SDGS, and diverse leadership models. International Journal of Development and Sustainability, 10(1), 24-49.
• Norton, T. A., Parker, S. L., Zacher, H., & Ashkanasy, N. M. (2015). Employee green behavior: A theoretical framework, multilevel review, and future research agenda. Organization & Environment, 28(1), 103-125. doi: 10.1177/108602661557577
• Suri, H., & Clarke, D. (2009). Advancements in research systhesis methods: From a methodologically inclusive perspective. Review of Educational Research, 79(1), 395-430
• Taylor, S. R. (1992). Green management: The next competitive weapon. Futures, 24(7), 669-680.
• Turan, T. B. (2023). The effects of green transformational leadership on the green behaviour of business,the environment and the green performance. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (61), 31-53. doi: 10.53568/yyusbed.1337949
• Uslu, Y. D., & Kedikli, E. (2017). Sürdürülebilirlik kapsamında yeşil insan kaynakları yönetimine genel bir bakış. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52(3), 66-81. doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.17.12.694
• Yangil, F. M., & Şahin, M. D. (2019). Sürdürülebilir liderlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik analizi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(5), 2124-2147. doi: 10.15295/bmij.v7i5.1276
• Yazar, F.B. (2023). Öğretmenlerin görüşlerine göre sürdürülebilir liderlik ve okullarda hayat boyu öğrenme kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensitütüsü.
• Yılmaz, N. (2023). Sürdürülebilir liderlik: bir ölçek uyarlama çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yoğurtçu, F., & Tamer, E. T. (2024). Sürdürülebilir liderlik: 4 ve 5 yıldızlı otel işletmeleri üzerine bir araştırma. Ş. Sevim (Ed.), Güncel işletmecilik araştırmaları 5 içinde. Eğitim Yayınevi.
• Yollu, S. (2017). Okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik stratejilerini uygulama düzeyleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yüce, E.M. (2020). Döngüsel ekonomi ve yeşil yönetim uygulamalarının inovasyon üzerinden firmanın büyüme performansı üzerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul, Beykent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Yücebalkan, B. (2019). Yeşil yönetim anlayışı bağlamında işletmelerde yeşil maliyet ve yeşil kar/zarar kavramları üzerine bir tartışma, 2. Uluslararası İnsan Çalışmaları Kongresi Tam Metinler Kitabı. http://ichus.org/wp-content/uploads/2019/12/Tam-Metinler-Kitabı-son.pdf, 1-11 adresinden erişildi.