UYKULU KUYTU SÖYLENCESİ VE BAŞINI VERMEYEN ŞEHİT HİKÂYESİNDE KESİK BAŞ MOTİFİ

Year 2023, Volume: 4 Issue: 8, 67 - 98, 28.12.2023

Serra Nur Mete

https://doi.org/10.53838/ankarad.1347964

Abstract

Öz: Bu çalışmada, Washington Irving’in Uykulu Kuytu Söylencesi ve Ömer Seyfettin’in Başını Vermeyen Şehit öykülerinde “kesik baş” motifini karşılaştırmalı olarak incelenecektir. İki hikâye de biri Amerikan Bağımsızlık Savaşı diğeri Zigetvar Kuşatması olmak üzere iki farklı tarihî olaya dayanmaktadır. Her iki yazar da kısa öyküleriyle tanınmıştır, millî duyarlılığa sahip ve halk anlatılarıyla etkileşim halindedirler. İki hikâyenin dayandığı motif özellikle Anadolu, Balkan ve Avrupa’da dikkat çeken yaygın bir çeşitliliğe sahiptir. Çalışma, motifin kaynağını ve iki öyküde üstlendiği teknik ve sembolik rolü yorumlamayı amaçlamaktadır. Bunun için Hıristiyan, İskoç ve İrlanda anlatılarındaki kesik baş motifinin ve Gotik türünün Irving’i nasıl etkilediği üzerinde durulacaktır. Ardından Anadolu ve Balkan folklorundaki ve Peçevi Tarihi’ndeki kesik baş motifli bazı anlatılara dikkat çekilecek; bunların batılı anlatılarla benzerlikleri tartışılacak ve Ömer Seyfettin’in öyküsü Irving’in öyküsüyle karşılaştırılacaktır.

Keywords

Washington Irving, Ömer Seyfettin, Karşılaştırmalı Edebiyat, Folklor, Motif, Kesik Baş

THE SEVERED HEAD MOTİVE İN THE LEGEND OF THE SLEEPY HOLLOW AND BASİNİ VERMEYEN SEHİT

Abstract

Abstract: In this study, the “severed head” motif in two stories Washington Irving’s The Legend of the Sleepy Hollow and Omer Seyfeddin’s Basini Vermeyen Sehit will be comparatively examined. The stories are based on different historical events that American Revolution and Siege of Szigetvàr. Both writers are known for short stories, having national sensitivity and interact with folk narratives. The mentioned motif has wide variety especially remarkable in Anatolia, Balkans, and Europe. The study aims to interpret the source of the motif, and its technical and symbolic role plays in the stories. For this, will be pointed out how the Christian, Scottish, and Irish narratives that have the motives, and the Gothic genre affects Irving. Then will be highlighted some narratives in Anatolian and Balkan folklore, and Pecevi History; will be discussed their similarities with western narratives and Seyfeddin’s story will be compared with Irving’s.

Keywords

Washington Irving, Omer Seyfeddin, Comparative Literature, Folklore, Motif, Severed Head

References

• “American Revolution”, Ana Britannica, (Çevrimiçi), https://www.britannica.com/event/American-Revolution/Prelude-to-war, 18 Eylül 2021. ÇELİK Mehmet, “Süryaniler”, İslam Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/survaniler, 13 Ocak 2023, HOFFMAN Daniel G., “Irving’s Use of American Folklore in the Legend of the Sleepy Hollow”, Publications of the Modern Language Association of America, 68/3, Haziran (1965), s. 425-435. http: //www.jstor. org/stable/459863 IRVİNG Washington, Uykulu Kuytu Söylencesi - Seçme Öyküler, çev. Nagihan Çakır, İthaki Yayınları, İstanbul 2018. IRVİNG Washington, “The Legend of Sleepy Hollow”, Gutenberg Project, 30 Mayıs 2021, https://www. gute^em ^ m /files^ 1/41 -h/41 -h.htm.