Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) is as regarded a serious pest of tomato in the Mediterranean Region of Turkey. The life table parameters, the developmental durations and mortality rates of tomato moth on different tomato varieties, namely Newton, Caracas, Torry and Şimşek were studied. Total developmental duration of tomato moth was the longest in Caracas variety and determined as 24.50 days. It was 23.95, 23.00, and 22.88 days on Torry, Newton, 1. GirişGüney Amerika kökenli bir zararlı olan Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) domatesin en önemli zararlılarından biridir (Barrientos et al 1998; Miranda et al 1998). T. absoluta, Avrupa’da ilk olarak 2006 yılında İspanya’da örtü altında yetiştirilen domateslerde tespit edilmiş, takip eden yetiştirme sezonunda ise İspanya’nın yanında tüm Akdeniz kıyı kesimindeki ülkelere yayılarak ciddi zararlara yol açtığı bildirilmiştir (EPPO 2010). T. absoluta Türkiye’de ilk olarak 2009 yılı ağustos ayında İzmir ili Urla ilçesinde domates bitkileri üzerinde saptanmıştır. Aynı yıl diğer illerde yapılan surveyler sonucunda zararlının Çanakkale ve Muğla illerinde de görüldüğü bildirilmiştir (Kılıç 2010). Akdeniz Bölgesi’nde ise 2010 yılında Antalya’nın Kumluca ilçesinde bir domates serasında saptanmıştır (Erler et al 2010). Ancak zararlı için uygun ekolojik koşullara sahip olan Türkiye’de hızla yayılmakta olan zararlı, 2010 yılı ağustos ayına kadar Akdeniz ve Ege Bölgelerine tamamen bulaşmış olup daha önce bulunmadığı bölgelere de hızla yayıldığı bildirilmektedir (Erler et al 2010).Domates bitkisinin tüm toprak üstü organları ile beslenebilen larvası, mücadele edilmediği takdirde bitkide % 100 zarara yol açmaktadır. Zararlı genellikle olgunlaşmamış meyveleri tercih eder ve meyveye genellikle çanak yaprak kısmından giriş yapar. Meyvede galeriler açarak beslenen larva hastalık etmenlerinin gelişmesine de yol açar. Bu şekilde çürümeye başlayan meyvelerin hem işlenme hem de piyasa değerini kaybettiği bildirilmektedir (Estay 2000). T. absoluta’nın en önemli zararı ise bitkinin büyüme noktalarında, çiçeklerinde ve yeni oluşan and Şimşek varieties, respectively. Total mortality of immature stages was determined as 73.13%, 53.79%, 41.10% and 40.46% on Şimşek, Caracas, Torry and Newton varieties, respectively. The net reproductive rate (Ro) was 64.6, 55.8, 47.5, and 35.8 females females-1 day-1 generation on Torry, Newton, Caracas and Şimşek varieties, respectively. The intrinsic rate of increase (rm) was found as 0.173, 0.169, 0.159, and 0.150 females females-1 day-1 on Torry, Newton, Caracas and Şimşek varieties, respectively. Mean generation time (To) was obtained as 24.3, 24.1, 23.9 and 23.7 days on Caracas, Torry, Şimşek and Newton varieties, respectively. Our results showed that Tomato moth preferred less Şimşek variety than other tomato varieties tested in the present study
ÖzetTuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae), Akdeniz Bölgesi’nde domatesin önemli zararlılarından birisidir. Bu çalışmada domates güvesinin Newton, Caracas, Torry ve Şimşek domates çeşitleri üzerinde gelişme süresi, ölüm oranı ve yaşam çizelgeleri incelenmiştir. Domates güvesinin toplam gelişme süresi en uzun 24.50 gün ile Caracas çeşidinde saptanmış, bunu sırasıyla Torry, Newton ve Şimşek çeşitleri 23.95, 23.00 ve 22.88 gün ile izlemiştir. Ergin öncesi döneme ait toplam ölüm oranları ise Şimşek, Caracas, Torry ve Newton domates çeşitleri üzerinde sırasıyla% 73.13, % 53.79, % 41.10 ve % 40.46 olarak saptanmıştır. T. absoluta’nın Torry, Newton, Caracas ve Şimşek domates çeşitlerinde net üreme gücünün (Ro) sırasıyla 64.6, 55.8, 47.5, ve 35.8 dişi dişi-1 döl-1, kalıtsal üreme kapasitesinin (rm) Torry, Newton, Caracas ve Şimşek domates çeşitleri üzerinde sırasıyla 0.173, 0.169, 0.159 ve 0.150 dişi dişi-1 döl-1, ortalama döl süresinin (To) ise Caracas, Torry, Şimşek ve Newton domates çeşitleri üzerinde sırasıyla 24.3, 24.1 ve 23.9ve 23.7, gün olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, Domates güvesinin Şimşek domates çeşidini çalışmada kullanılan diğer çeşitlere oranla daha az tercih ettiği belirlenmiştir
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | March 11, 2015 |
Submission Date | March 24, 2014 |
Published in Issue | Year 2015 Volume: 21 Issue: 2 |
Journal of Agricultural Sciences is published open access journal. All articles are published under the terms of the Creative Commons Attribution License (CC BY).