SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM BAĞLAMINDA YAŞAM TARZININ DAVRANIŞSAL ROL ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 104 - 124, 30.12.2024

Şükran Karaca , Yusuf Öcel

https://doi.org/10.54186/arhuss.1562206

Abstract

Turizm faaliyetleri her geçen gün çevre üzerinde daha fazla olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bu olumsuz etkileri azaltmak için turizm faaliyetlerine katılan tüm paydaşların sürdürülebilir davranışlarda bulunması gerekmektedir. Özellikle insanların benimsedikleri yaşam tarzları çevreyi ve gelecek nesillerin sürdürülebilirliğini doğrudan etkilemektedir. Bu olumsuzluklar çevre dışında sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda da etkisini göstermektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, sürdürülebilir turizm bağlamında yaşam tarzının davranışsal rol üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Çalışmanın bir diğer amacı ise, davranışsal rolün katılımcıların demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğinin tespit edilmesidir. Bu kapsamda elde edilen 305 veri üzerinden analizler yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; yenilikçilerin çevresel ve sosyal rol, düşünenlerin çevresel, kültürel ve ekonomik rol, inananların çevresel rol, yapıcıların ise çevresel, kültürel, ekonomik ve sosyal rol üzerinde pozitif bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda davranışsal rolün katılımcıların cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim ve mesleklerine göre farklılık gösterdiği gelire göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda ilgili paydaşlara sürdürülebilir turizmin gelişimine yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

Keywords

Sürdürülebilir Turizm, Yaşam Tarzı, Davranışsal Rol

Ethical Statement

Gerekli etik kurul izni alınmıştır. Makalede etik kurul iznine ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

EXAMINING THE IMPACT OF LIFESTYLE ON BEHAVIORAL ROLE IN THE CONTEXT OF SUSTAINABLE TOURISM

Abstract

Tourism activities cause more and more negative impacts on the environment every day. In order to reduce these negative impacts, all stakeholders involved in tourism activities should engage in sustainable behaviors. Especially the lifestyles adopted by people directly affect the environment and the sustainability of future generations. These negativities show their effects in social, economic and cultural areas other than the environment. In this context, the aim of the study is to examine the impact of lifestyle on behavioral role in the context of sustainable tourism. Another aim of the study is to determine whether the behavioral role differs according to the demographic characteristics of the participants. In this context, analyzes were made on 305 data obtained. As a result of the analysis, it was concluded that innovators have a positive effect on environmental and social role, thinkers on environmental, cultural and economic role, believers on environmental role, and doers on environmental, cultural, economic and social role. At the same time, it was determined that the behavioral role differed according to the gender, marital status, age, education and occupation of the participants, but did not show a significant difference according to income. In line with the results obtained, various suggestions were presented to the relevant stakeholders for the development of sustainable tourism.

Keywords

Sustainable Tourism, Lifestyle, Behavioral Role

References

• Ahmed, R. R., Soomro, H. A., Ali, K. ve Ali, W. (2015), “Influence of lifestyle and cultural values on impulse buying behavior”, Journal of Culture. Society and Development An International Peer-reviewed Journal, 10, 30-38. https://doi.org/10.2139/ssrn.2656033
• Anandan, C. ve Mohan Raj, P., & Madhu, S., A (2006), “Study of the impact of values and lifestyles (VALS) on brand loyalty with special reference to english newspapers”, Journal of Management, 3(2), 97-112.
• Ayazlar, R.A. ve Ayazlar, G. (2016), “Resident’s tourism support behaviour: The role of sustainable tourism attitude”, Enlightening Tourism A Pathmaking Journal, 6(2), 124–149.
• Aydın, H. ve Ünal, S. (2015), “A study on the effects of the consumer lifestyles on sustainable consumption”, Inquiry, 1(2), 133-152.
• Baltacı, F. (2020), “Turizmin sürdürülebilir gelişiminde yerel halkın davranışsal rolü, çevresel tutumu ve verdiği destek arasındaki ilişki: Alanya örneği”, Journal of Economy Culture and Society, 63, 213-236. https://doi.org/10.26650/JECS2020-0067
• Bouman, T., Verschoor, M., Albers, C., Böhm, G., Fisher, S. D., Poortinga, W., Whitmarsh, L. ve Steg, L. (2020), “When worry about climate change leads to climate action: How values, worry and personal responsibility relate to various climate actions”, Global Environmental Change, 62, 102061. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2020.102061
• Coşkuner Aktaş, S. ve Çiçek, B. (2019), “Farklı kuşaktaki kadın ve erkeklerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının incelenmesi”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(4), 1957-1978.
• Çınarlı, E. ve Ay, H. M. (2018), “Sürdürülebilir turizm konusunda yerel halkın görüşlerinin belirlenmesi: Sille örneği”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 239-250.
• Dağlı, Z. (2018), “Sürdürülebilir turizmin gelişimine yönelik yerel halkın tutumlarını incelemeye ilişkin bir araştırma: Akçakoca destinasyonu”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 15(3), 603-619.
• Erciş, A., Ünal, S., & Polat, C. (2007), “Yaşam tarzlarının satın alma karar süreci üzerindeki rolü”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 281-311.
• Esposti, D. P., Mortara, A. ve Roberti, G. (2021), “Sharing and sustainable consumption in the era of COVID-19”, Sustainability, 13(4), 1903. https://doi.org/10.3390/su13041903
• Farhud, D. D. (2017), “Life style and sustainable development”, Iran J Public Health, 46(1), 1-3.
• Francis, K. Wandaka, J. K. M., Wamathai, A. ve Jilo, N. (2019), “The role of tour guides in promotion of sustainable tourism practices in Kenya”, Journal of Tourism and Hospitality Management, 7(2), 40–47. https://doi.org/10.15640/jthm.v7n2a5
• Fusté-Forné, F. ve Nguyen, T. (2018), “Communities of practice, identity and tourism: evidence on cultural heritage preservation in world heritage sites”, Almatourism, 9, 1–22. https://doi.org/10.6092/issn.2036-5195/8205
• Gupta, S. K. ve Racherla, U.S. (2018), “Interdependence among dimensions of sustainability: evidence from the Indian leather industry”, Management of Environmental Quality, 29(3), 406-415. https://doi.org/10.1108/MEQ-06-2017-0051
• Gupta, S. K., Gupta, S. ve Gayathiri, S. (2018), “Pollution prevention’ is the key to drive sustainability: preliminary findings from a tannery unit in India”, Management of Environmental Quality, 29(3), 416-426. http://dx.doi.org/10.1108/MEQ-10-2017-0124
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018), “Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Felsefe-Yöntem-Analiz”, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hair, J., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2010), “Multivariate data analysis”, Pearson Education International.
• Jonkute, G. (2015), “The consumers’ approach to sustainable consumption and production: A case study in Lithuania, environmental research”, Engineering and Management,71(4), 28-46. http://dx.doi.org/10.5755/j01.erem.71.4.13642
• Karaca, Ş. (2018), “Yaşam tarzının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir çalışma”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 403-425. https://doi.org/10.20491/isarder.2018.480
• Karakaş, A. ve Şengün, H. İ. (2017), “Yerel halkın turizm faaliyetlerine yönelik tutumları”, Bartın Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(15),183-202.
• Karakoç, F.Y. ve Dönmez, L. (2014), “Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler”, Tıp Eğitimi Dünyası, 13(40), 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
• Khan, N. H., Nafees, M., Rahman, A.U. ve Saeed, T. (2021), “Ecodesigning for ecological sustainability” İçinde Aftab, T. & Hakeem, K. R. (Eds.), Frontiers in plant-soil ınteraction molecular ınsights ınto plant adaptation (pp.589-616), USA: Academic Press.
• Kosmopoulos, P. (2024), “The way forward for sustainable development” İçinde Kosmopoulos, P. (Eds.), Planning and management of solar power from space (pp. 173-189), USA: Academic Press.
• Kotler, P. ve Keller, K. L. (2006), “Marketing Management”, Hungary: Academic Publisher.
• Laurett, R., Do Paço, A. M. F. ve Mainardes, E. W. (2019),Sustainable consumer lifestyles/sustainable consumption” İçinde Leal Filho, W., Azul, A., Brandli, L., Özuyar, P., Wall, T. (Eds) Responsible consumption and production. Encyclopedia of the UN sustainable development goals. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-71062-4_20-1.
• Ma, F. (2004), “Lifestyle segmentation of the Chinese consumer”, World Association of Research Professionals. Erişim adresi: https://www.warc.com/fulltext/esomar/80217.htm, Erişim tarihi: 05.06.2024
• Maranzano, P., Ascari, R., Chiodini, P. M. ve Manzi, G. (2021), “Analysis of sustainability propensity of bikesharing customers using partially ordered sets methodology”, Social Indicators Research, 157, 123–138. https://doi.org/10.1007/s11205-020-02333-8
• Minton, E. A., Kahle, L. R. ve Kim, C. H. (2015), “Religion and motives for sustainable behaviors: A cross-cultural comparison and contrast”, Journal of Business Research, 68(9),1937-1944. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2015.01.003
• Omann, I. ve Spangenberg, J. (2002), “Assessing Social Sustainability; the Social Dimension of Sustainability in a Socio-Economic Scenario, Sustainable Europe Research Institute SERI”, Proceedings of the 7th Biennial Conference of the International Society for Ecological Economics, Sousse, 6-9 March 2002.
• Otto, S., Kaiser, F. G. ve Arnold, O. (2014), “The critical challenge of climate change for psychology: Preventing rebound and promoting more ındividual irrationality”, European Psychologist, 19, 96–106. https://doi.org/10.1027/1016-9040/a000182
• Özbebek Tunç, A., Akdemir Ö., G. ve Düren, A. Z. (2012),” Çevresel farkındalık”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 47, 227-246.
• Özgül, E. (2010), “Tüketicilerin değer yapıları, gönüllü sade yaşam tarzı ve sürdürülebilir tüketim üzerindeki etkileri”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 117-150.
• Pulungan, D. R, ve Hastina, F. (2018), “The effect of lifestyle and financial literacy on student consumptive behavior”, Jurnal Riset Sains Manajemen, 2(3), 103-110.
• Rakic, M. ve Rakic, B. (2015), “Sustainable lifestyle marketing of ındividuals: The base of sustainability”, Amfiteatru Economic,17(40), 891-908.
• Shao, Y. L. (2002), “An exploratory examination of the impact of personal values on sport consumption preferences and behaviors: A cross cultural study” (Phd Thesis), Ohio State University, USA.
• Shutaleva, A., Martyushev, N., Nikonova, Z., Savchenko, I., Abramova, S., Lubimova, V. ve Novgorodtseva, A. (2022), “Environmental behavior of youth and sustainable development”, Sustainability, 14, 250. https://doi.org/10.3390/su14010250
• Soydan, S. B. ve Samur, A. (2017),” Validity and reliability study of environmental awareness and attitude scale for preschool children”, International Electronic Journal of Environmental Education, 7, 78–97.
• Sönmez Karapınar, E. ve Karaca, Ş., (2022), “Bilişsel değerler ve yeşil dışsal motivasyonun çevresel tutuma etkisinin incelenmesi”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 13(2), 550-569.
• Straughan, R, D. ve Robert, J. A. (1999), “Environmental segmentation alternatives: A look at gren consumer behavior ın the new millennium”, Journal of Consumer Marketing,16(6), 558-575.
• Sun, Y., Luo, B., Wang, S. ve Fang, W. (2021), “What you see is meaningful: Does green advertising change the intentions of consumers to purchase eco‐labeled products?”, Business Strategy and the Environment, 30(1), 694-704. https://doi.org/10.1002/bse.2648
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013), “Using Multivariate Statistics” ,Boston: Pearson.
• Urbatsch, R. ve Wang, Y. (2021), “Are religious individuals against renewables? Exploring religious beliefs and support for government investment in energy transitions in the United States”, Energy Research and Social Science, 81, 1-8. https://doi.org/10.1016/j.erss.2021.102283
• Yahya, W. K., Musa, N. D. ve Hashim, N. H. (2015), “Environmentally friendly consumer behavior: Comparison between consumers married with children and married with no children”, 2nd CHREST International Conference, 95-104.
• Yılmaz, V., Çelik, H. E. ve Yağızer, C. (2009), “Çevresel duyarlılık ve çevresel davranışın ekolojik ürün satın alma davranışına etkilerinin yapısal eşitlik modeliyle araştırılması”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-14.
• Zahra, D. R. ve Anoraga, P. (2021), “The influence of lifestyle, financial literacy, and social demographics on consumptive behavior”, The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(2), 1033-1041. https://doi.org/10.13106/jafeb.2021.vol8.no2.1033
• Zimmer, M. R., Stafford, T. M. ve Stafferd, M. R. (1994), “Gren issues: Dimensions of environmental concern”, Journal of Business Research, 30(1), 63-74.