Bu çalışma, kamu yönetiminde şeffaflık kavramının, yapay zeka (YZ) ve algoritmik sistemlerin yaygın kullanımıyla nasıl yeniden şekillendiğini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Algoritmaların iç işleyişinin anlaşılmasını zorlaştıran ‘opaklık’ ve ‘kara kutu problemi’, geleneksel şeffaflık anlayışını yetersiz hale getirmekte ve karar alma süreçlerinin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini gerektirmektedir. Çalışmada, YZ tabanlı sistemlerin kamu yönetiminde kullanımının doğurduğu etik, sosyal ve hukuki meseleler ele alınarak, ‘açıklanabilir YZ’ (Explainable AI - XAI) ve ‘açık kaynak politikaları’ gibi çözüm önerileri tartışılmaktadır. Elde edilen bulgular, algoritmik şeffaflığın teknik kısıtlar, veri güvenliği riskleri ve vatandaşların karar süreçlerini anlama kapasitesi gibi çeşitli sınırlılıklarla karşı karşıya olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, algoritmik sistemlerin şeffaflığı, demokratik değerler ve hesap verebilirlik açısından kritik öneme sahip olup, bu alanda çok boyutlu ve bütüncül yaklaşımlar geliştirilmesi gerekmektedir.
Kamu yönetimi yapay zeka algoritma şeffaflık hesap verebilirlik
This study aims to analyze how the concept of transparency in public administration is being reshaped by the widespread use of artificial intelligence (AI) and algorithmic systems. The 'opacity' and 'black box problem,' which make it difficult to understand the inner workings of algorithms, render traditional notions of transparency inadequate and necessitate a more detailed examination of decision-making processes. The study addresses the ethical, social, and legal issues arising from the use of AI-based systems in public administration and discusses potential solutions such as 'Explainable AI' (XAI) and 'open-source policies.' The findings reveal that algorithmic transparency faces various limitations, including technical constraints, data security risks, and the public's capacity to understand decision-making processes. In conclusion, the transparency of algorithmic systems is of critical importance for democratic values and accountability, requiring the development of multidimensional and holistic approaches in this field.
Public administration artificial intelligence algorithm transparency accountability
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kamu Yönetimi |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Mart 2025 |
| Kabul Tarihi | 31 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 25 Sayı: 2 |