GÜNÜMÜZ ÖĞRENCİLERİNDE KARİYER KARARI ÖZ-YETERLİĞİ

Year 2023, Volume: 10 Issue: 2, 326 - 358, 30.04.2023

Hakkı Demircioğlu , Özden Özdemir , Hüseyin Özben , Esma Yılmaz

Abstract

Bireylerin yaşam boyu gelişim süreçleri göz önüne alındığında kariyer gelişimlerinin yaşamlarının büyük bir bölümünü kapsadığı dikkati çekmektedir. Bu nedenle de kariyer bireylerin yaşamlarında son derece önemli bir konuma sahiptir. Kişilerin gelecekteki yaşamlarının yapısını, girecekleri ilişkileri, bulunacakları ortamları ve aile yaşamlarının yapısına kadar birçok faktörü bireyin kariyer süreci belirlemektedir. Bu derece önemli olan bir kavramın tüm boyutlarıyla ele alınması, bireylerin kariyer geçişlerini ve bunu takip eden kariyer süreçlerini daha sağlıklı ele almaları noktasında önemli olduğunu göstermektedir. Buna göre kariyer ile ilgili karar vermek yaşamın içinde gerçekleştirilmesi gereken en kaçınılmaz görevlerden biri olmaktadır. Araştırmanın odak noktalarından bir diğeri olan öz-yeterlik kavramı ise bireylerin hayatları içinde karşılaştıkları görevleri yerine getirebileceğine yönelik inançlarını ifade etmektedir. Kişinin kariyer ile ilgili spesifik bir alanda gerekli davranışlarla ilgili kendisinde gördüğü yeterliklere olan inançlarını ifade etme noktasında öz-yeterlik kavramı karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamdan yola çıkılarak araştırmanın amacı, gelecek nesli oluşturan günümüz öğrencilerinde kariyer kararı öz-yeterliğin etkisinin ilgili literatür kapsamında incelenmesidir. Araştırmanın sonuçlarına göre ilgili literatürde yapılmış araştırmaların çıkarımlarından kariyer kararının verilmesindeöz-yeterlik düzeyinin bir katkısı olduğu düşünülmektedir.

Keywords

Kariyer, Kariyer Kararı, Öz-Yeterlik, Öğrenciler

CAREER DECISION SELF-EFFICIENCY IN TODAY’S STUDENTS

Abstract

When considering an individual's life-long growth processes, it's worth noting that their career development takes up a significant portion of their lives. As a result, career plays a critical role in the lives of individuals. A person's work path shapes their future lives, the relationships they will enter, the places they will inhabit, and the structure of their family lives. Addressing such a significant issue in its whole demonstrates how critical it is for people to manage job transitions and following professional processes in a healthy manner. As a result, making a job choice is one of the most inescapable duties in life. The idea of self-efficacy, which is another subject of the research, refers to an individual's belief in their ability to do the tasks they meet in life. The term "self-efficacy" refers to the conviction that a person possesses the competences necessary to perform the necessary actions in a certain career-related subject. The purpose of this research is to examine the effect of career decision self-efficacy on today’s students who comprise the next generation within the framework of the pertinent literature. According to the research findings, it is believed that self-efficacy plays a role in professional decision-making based on the inferences drawn from studies done in the relevant literature.

Keywords

Career, Career Decision, Self-Efficacy, Students

References

• Adekola, B. (2011). Career planning and career management as correlates for career development and job satisfaction a case study of Nigerian Bank Employees. Australian Journal of Business and Management Research,1(2),100-112.
• Adıgüzel, O. (2009). Shein’in kariyer çapaları perspektifinde Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Öğrencilerini Kariyer Değerlerine İlişkin Bir Araştırma.Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,15(2),277-292.
• Adler, A. (2009). Yaşamın anlamı ve amacı.İstanbul: Say Yayınları.
• Akbay, S.E., & Gizir, C.A. (2010). Cinsiyete Göre Üniversite Öğrencilerinde Akademik Erteleme Davranışı: Akademik Güdülenme, Akademik Özyeterlik ve Akademik Yükleme Stillerinin Rolü.Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,6(1),60-78.
• Akgün, A., Gönen, S., & Aydın, M. (2007). İlköğretim fen ve matematik öğretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299.
• Akın, A., Sarıçam, H., & Kaya, Ç. (2014). Career decision self-efficacy scale-short form (CDSESSF): The psychometric properties of Turkish version. Internatıonal Refereed Academıc Socıal Scıences Journal, 13(5), 80-89.
• Aktaş, E., & Şahin, C. (2019, Ekim). Üniversitesi öğrencilerinin bireyilik özellikleri ile kariyer uyum yetenekleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Necmettin Erbakan Üniversitesi örneği. 21. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresinde sunulan bildiri, Alanya Alaadin Keykubat Üniversitesi. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/338491505_Universitesi_Ogrencilerinin_Kisilik_Ozellikleri_Ile_Kariyer_Uyum_Yetenekleri_Arasindaki_Iliskinin_Incelenmesi_Necmettin_Erbakan_Universitesi_Ornegi_Investigation_Of_The_Relationship_Between_Personalit/
• Aktaş, H. (2017). Akademik güdülenme ile akademik öz-yeterlik arasındaki ilişki: ilahiyat fakültesi öğrencileri üzerine ampirik bir araştırma.İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi,6(3),1376-1398.
• Amir, T., & Gati, I. (2006). Facets of career decision-making difficulties. British Journal of Guidance & Counselling, 34(4), 483-503.
• Anderson Jr, W. P., & Niles, S. G. (1995). Career and personal concerns expressed by career counseling clients. The Career Development Quarterly, 43(3), 240-245.
• Anderson, M. L., Goodman, J., &Schlossberg, N. K. (2012). Counseling adults in transition: Linking Schlossberg’s theory with practice in a diverse world. New York: Springer Publishing Company.
• Arnold, J. (1997). Managing careers into the 21st century. London: Chapman.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
• Bandura, A. (1978). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Advances in Behaviour Research and Therapy, 1(4), 139-161.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist, 44 (9), 1175.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bandura, A. (1999). A social cognitive theory of personality. In L. Pervin and O. John (Eds.), Handbook of personality (pp. 154-196). New York: Guilford Publications.
• Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual Review of Psychology, 52, 1-26.
• Betz, N. E., & Voyten, K. K. (1997). Efficacy and outcome expectations influence career exploration and decidedness. The Career Development Quarterly, 46(2), 179-189.
• Betz, N. E., Klein, K. L., & Taylor, K. M. (1996). Evaluation of a short form of the career decision-making self-efficacy scale. Journal of Career Assessment, 4(1), 47-57.
• Booth, M.Z., Abercrombıe, S., &Frey, C.J. (2017). Contradictions of adolescent self-construal: Examining the ınteraction of ethnic identity.Self- Efficacy And Academic Achievement, Mid-Western Educational Researcher, 29(1), 3-19.
• Bozanoğlu, İ. (2004). Akademik güdülenme ölçeği: Geliştirilmesi, geçerliği ve güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37, 83-98.
• Bozgeyikli, H., Eroglu, S. E., & Hamurcu, H. (2009). Career decision making self- efficacy, career maturity and socioeconomic status with Turkish youth. Education Sciences and Psychology, (1), 15-24.
• Brown, D. (Ed.). (2002). Career choice and development (4th ed.). New York: John Wiley and Sons.
• Bullock-Yowell, E., Andrews, L., McConnell A., & Campbell, M. (2012). Unemployed adults’ career thougts, career self-efficacy and interest: any similarity to college students?. Journal of Employment Counseling, 49(1), 18-30.
• Busacca, L., & Wester, K. L. (2006). Career concerns of master's-level community and school counselor trainees. Career Development Quarterly, 55, 179-190.
• Büyükgöze-Kavas, A. (2011). Testing a model of career ındecision among university students based on social cognitive career theory (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Büyükgöze-Kavas, A. (2014). A psychometric evaluation of the career decision self efficacy scale–short form with Turkish university students. Journal of Career Assessment, 22(2), 386-397.
• Carraher, J.M. (2014). Students’ perceptions of academic self-efficacy and self-regulation while learning in a 1:1 laptop environment (Unpublished PhD Thesis). The Graduate College at the University of Nebraska, Nebraska.
• Chun, A.H.C., & choi, J.N. (2005). Rethinking procrastination: positive effects of active procrastination behavior on attitudes and performance. The Journal of Social Psychology, 145, 245-264
• Chung, Y. B. (2002). Career decision-making self-efficacy and career commitment: Gender and ethnic differences among college students. Journal of Career Development, 28(4), 277-284.
• Coon, K. L. (2009). Predicting career decision-making difficulties among undergraduate students: the role of career decision making self-efficacy, career optimism and coping (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Southern Illinois University, Carbondale.
• Creed, P. A., Fallon, T., & Hood, M. (2009). The relationship between career adaptability, person and situation variables, and career concerns in young adults. Journal of Vocational Behavior, 74(2), 219-229.
• Creed, P. A., Muller, J., & Patton, W. (2003). Leaving high school: The influence and consequences for psychological well-being and career-related confidence. Journal of Adolescence, 26, 295–311.
• DeLorenzo, D. R. (1998). The relationship of cooperative education exposure to career decision-making self-efficacy and career locus of control. Journal of Cooperative Education, 35(1), 10-15.
• Dıck, T.P., & Rallis, S.F. (1991). Factors and ınfluences on high school student’s career choices.Journal for Research in Mathematics Education, 22(4), 281-292.
• Di Fabio, A., Palazzeschi, L., Asulin-Peretz, L., & Gati, I. (2013). Career indecision versus indecisiveness associations with personality traits and emotional intelligence. Journal of Career Assessment, 21(1), 42-56.
• Domene, J. F. (2012). Calling and career outcome expectations: the mediating role of self-efficacy. Journal of Career Assessment, 20(3), 281-292.
• Dugger, S. M. (2016). Foundations of career counseling: A case-based approach. NJ: Pearson Education.
• Duru, H. (2019). Lise öğrencilerinin mesleki olgunlukları, kariyer kararı verme güçlükleri ve kariyer kararı verme öz yetkinlikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Duy, B., & Kaya, A. (2009). Güdülenme ve bireysel farklılıklar. Eğitim Psikolojisi, 473-511.
• Duygulu, E. (1998). Kariyer geliştirme ile örgütsel başarım ilişkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Ekici, G. (2012). Akademik öz-yeterlik ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 43, 174-185.
• Engels, D. W. (1994). The Professional pratice of career counseling and consultation: A resource document. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED387742.pdf
• Erdoğmuş-Zorver, C., &Yeşilyaprak, B. (2021). Kariyer uyum yetenekleri ölçeği kısa formu’nun (kuyö-kf) türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(1), 91-116.
• Erikson, E. (1968). Identity, youth and crisis. New York: Norton . Eryılmaz, A., &Mutlu, T. (2017). Yaşam boyu gelişim yaklaşımı perspektifinden kariyer gelişimi ve ruh sağlığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(2), 227-249.
• Flavell, J.H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: a new area of cognitive developmental inquiry.American Psychologist, 34(10), 906-911.
• Foltz, B. M., &Luzzo, D. A. (1998). Increasing the career decision-making self- efficacy of nontraditional college students. Journal of College Counseling, 1, 35-44.
• Gadassi, R., Gati, I., & Wagman-Rolnick, H. (2013). The adaptability of career decision-making profiles: Associations with self-efficacy, emotional difficulties, and decision status. Journal of Career Development, 40(6), 490-507.
• Gati, I., Krausz, M., & Osipow, S. H. (1996). A taxonomy of difficulties in career decision making. Journal of Counseling Psychology, 43(4), 510-526.
• Germeijs, V., & Verschueren, K. (2007). High school students’ career decision- making process: Consequences for choice implementation in higher education. Journal of Vocational Behavior, 70, 223–241.
• Gianakos, I. (1999). Patterns of career choice and career decision-making self- efficacy. Journal of Vocational Behavior, 54(2), 244-258.
• Ginevra, M. C., & Nota, L. (2017). Occupational gender stereotypes and problem- solving in Italian adolescents. British Journal of Guidance & Counselling, 45(3), 312-327.
• Gordon, T. (2007). Etkili öğretmenlik eğitimi. Sistem Yayıncılık: İstanbul.
• Güldü, Ö., & Ersoy Kart, M. (2017). Kariyer planlama sürecinde kariyer engelleri ve kariyer geleceği algılarının rolü.Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,72(2),377-400.
• Hackett, G., & Betz, N. E. (1981). A self-efficacy approach to the career development of women. Journal of Vocational Behavior, 18(3), 326-339.
• Hartung, P. J. (2013). Career construction counseling. di Fabio & J. G. Maree (Ed.), The psychology of career counseling: New challenges for a new era (s.15–28) New York, NY: Nova Science Publishers.
• Herr, E, L., Cramer, S. H., & Niles, S. G. (2004). Career guidance and counseling: Through the lifespan (6th. Ed.) Boston: Pearson Education, Inc.
• Honicke, T., & Broadbent, J. (2016). The ınfluence of academic self- efficacy on academic performance: A systematic review.Educational Research Review, 17, 63-84.
• Kalafat, T. (2014). Kariyer geleceği algısını etkileyen bireyisel faktörlerin belirlenmesine yönelik bir model çalışması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitsü, Ankara.
• Kanten, S. (2012). Kariyer uyum yetenekleri ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 191-205.
• Karaoğlan Yılmaz, F.G., Yılmaz, R., Üstün, A.B., & Keser, H. (2019). Üstbilişsel düşünme becerilerinin eleştirel düşünme becerileri ve akademik öz-yeterlik ile ilişkisinin yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi. Kuramsal eğitimbilim dergisi,12(4),1239-1256.
• Karataş, H., & Erden, M. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin dilsel eşdeğerlik. Geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-journal of new world sciences academy, 7(4), 983-1003.
• Kelly, K. R., & Pulver, C. A. (2003). Refining measurement of career indecision types: A validity study. Journal of Counseling & Development, 81(4), 445-453.
• Kidd, J. M. (2006). Understanding career counseling: Theory, research and pratice. London: Sage. Kirdök, O., &Bölükbasi, A. (2017). the role of senior university students' career adaptability in predicting their subjective well-being. Journal of Education and Training Studies, 6(5), 47-54.
• Korkut-Owen, F., & Niles, G. S. (2019). Yeni Yaklaşım ve Modeller. Yeşilyaprak, B. (Ed.). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı (ss. 273-307). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Kurter, M. F. (2011). Üniversite öğrencilerinin kariyer gelişimine yönelik nitel bir inceleme (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü, istanbul.
• Kuzgun, Y. (2000). Meslek danışmanlığı: Kuramlar ve uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kuzgun, Y. (2006). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Larson, L.M., Rottınghaus, P. J. , & Borgen, F.H. (2002). Meta- analyses of big six ınterests and big five personality factors. Journal of Vocational Behavior, 61, 217-239.
• Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45(1), 79-122.
• Luzzo, D. A. (1999). Identifying the career decision-making needs of nontraditional college students. Journal of Counseling & Development, 77 (2), 135-140.
• Malach-Pınes, A., & Yafe-Yanai, O. (2001), unconscious determinants of career choice and burnout: theoretical model and counseling strategy, Researchgate, https://bit.ly/3mjygx.
• Marangoz M., Aydın A.E., &Özkoç, H.H. (2018). Öğrencilerin kariyer alternatiflerini etkileyen faktörler ve girişimcilik eğitimi.Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,4(1),98-119.
• Mau, W. C. (2000). Cultural differences in career decision-making styles and self- efficacy. Journal of Vocational Behavior,57(3), 365-378.
• Mert, A., Duman, A. E., ve Kahraman, M. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinde kariyer karar verme öz-yeterliğinin yordayıcıları olarak benlik saygısı ve algılanan sosyal destek. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 594-619.
• Mutlu-Çaykuş, T. (2020). Kariyer gelişim kuramları açısından yaşam boyu kariyer gelişimi. Siyez, D. M. ve Mutlu-Çavuş, T. (Ed.). Yaşam boyu kariyer gelişimi (ss. 61-94). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Niles, S. G., & Harris-Bowlsbey, J. (2013). Yirmi birinci yüzyılda kariyer gelişimi müdahaleleri (Çev. Korkut-Owen, F.), Ankara: Nobel Yayınevi.
• Odabaşı, S. (2008). Kariyer yönetimi. İstanbul: kum saati yayınları.
• Okutan, E., & Göncü Akbaş, M. (2019). Kariyer kavramı, kapsamı ve boyutları. Konya:Eğitim Yayınevi.
• Olcay, Y. (2020). Temel Kavramlar. Siyez, D. M. ve Mutlu-Çavuş, T. (Ed.). Yaşam boyu kariyer gelişimi (s. 3-22). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Öge, E. (2020). Mesleki beklentilerin kariyer kararı verme öz-yetkinliği ile ilişkisi. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 25-39.
• Özen, Y. (2011). Kişisel sorumluluk bağlamında kariyer seçimini etkileyen sosyal psikolojik faktörler.Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, 2(3), 81-96.
• Özsoy, O. (2002).Değişen dünyada meslek seçimi, geleceğin meslekleri. İstanbul: Hayat Yayınları.
• Özsüer, S., İnal, G., Uyanık, Ö., & Ergün, M. (2011). Afyon Kocatepe Üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi.Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 113-125.
• Öztürk, B., & Kurtuluş, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyi ile matematik öz-yeterlik algısının matematik başarısına etkisi.Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 762-778.
• Özyürek, R. (1995). Fen bilimleri alanını seçen öğrencilerin kariyer yetkinlik beklentisi ile kariyer seçenekleri zenginliği ve üniversiteye giriş sınavlarındaki performansları arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Patton, W., & Mcmahon, M. (2014).Comparison of the current theories(3rd. Edition). Sense publishers, rotterdam, the netherlands,
• Rogers, M. E. ve Creed, P. A. (2011). A longitudinal examination of adolescent career planning and exploration using a social cognitive career theory framework. Journal of Adolescence, 34(1), 163-172.
• Rubınsteın, G., & Strul, S. (2007). The five factor model (ffm) among four groups of male and female professionals.Journal of research in personality, 41, 931-937.
• Salman, N. (2018). Kariyer karar verme güçlüklerinin kariyer engelleri, kariyer karar verme öz yetkinliği ve karar durumu ile ilişkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sandler, M. E. (2000). Career decision-making self-efficacy, perceived stress and an integrated model of student persistence: a structural model of finances, attitudes, behavior and career development. Research in Higher Education, 41(5), 537-580.
• Sarsıkoğlu, F. A. (2019). Üniversite öğrencilerinin kariyer uyumluluğunu açıklayan faktörler: Model önerisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Savickas, M. L. (1995). Current theoretical issues in vocational psychology: Convergence, divergence, and schism. In W. B. Walsh & S. H. Osipow (Eds.), Handbook of vocational psychology (2nd ed., pp. 1-34). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Savickas, M. L. (1997). Adaptability: An integrative construct for life-span, life-space theory. The Career Development Quarterly, 45, 247–259.
• Savickas, M. L. (2005). The Theory And Practice Of Career Construction. In S. D. Brown, & R. W. Lent (Ed.), Career development and counseling: Putting theory and research to work. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Savickas, M. L., & Porfeli, E. J. (2012). The Career Adapt-Abilities Scale: Construction, reliability, and measurement equivalence across 13 countries. Journal of Vocational Behavior, 80, 661–673.
• Savickas, M. L., (2002). Career construction: A developmental theory of vocational behavior. In Brown, D. (Ed.), Career choice and development. SanFrancisco: Jossey-Bass.
• Schein, E.H. (1980). Organizational psychology. Abd:prentice-hall , englewood cliffs.
• Schlossberg, N. K. (2011). The challenge of change: The transition model and its applications. Journal of Employment Counseling, 48(4), 159-162.
• Schunk, D. H. (2003). Social cognitive theory and self-regulated learning. In B. J. Zimmerman and D. H. Schunk (Eds.), Self-regulated learning and academic achievement theory, research, and practice (pp. 33-44). New York: Springer Science and Business Media.
• Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri (Çev., M. Şahin). Ankara: Nobel Yayıncılık . Schunk, D.H (2003). Self-efficacy for reading and writing: Influence of modeling, goal setting, and self-evaluation. Reading & Writing Quarterly, 19, 159172.
• Schunk, D.H. (1981). Modeling and attributional effects on children’s achievement: a self-efficacy analysis.Journal of Educational Psychology, 73, 93-105.
• Schunk, D.H. (1991). Self efficacy and academic motivation.Educattional Psychologist,26(3-4),207-231.
• Schunk, D.H. (2009). Öğrenme teorileri eğitimsel bir bakışla (Çev. Ed. Muzaffer Şahin). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Sears, S. (1982). A definition of career guidance terms: A national vocational guidance association perspective. The Career Development Quarterly, https://bit.ly/3f90ci6.
• Sharf, R. S. (2013). Applying career development theory to counseling (6th ed.). Belmont, CA: Brooks/Cole. Siyez, D., & Yusupu, R. (2015). Üniversite öğrencilerinde kariyer uyumluluğu ve kariyer iyimserliğinin cinsiyet rolü değişkenine göre incelenmesi. The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 15, 78-88.
• Spokane, A. R. (1991). Career intervention. NJ: Prentice-Hall, Inc.
• Super D. E., (1990) A life span, life-space approach to career development. In Career Choice and Development, 2nd ed. (Eds D Brown, L Brooks):197–261. San Francisco, Jossey– Bass
• Super, D. E. (1953). A theory of vocational development. American Psychologist, 8(5), 185-190.
• Super, D. E. (1980). A life-span, life-space approach to career development. Journal of Vocational Behavior, 16(3), 282-298.
• Super, D. E., (1957). A psychology of careers. New York: Harper & Row.
• Super, D. E., Savickas, M. L., & Super, C. M. (1996). The life-span, life-space approach to careers. Career Choice and Development, 3, 121-178.
• Şahin, B. Z. (2017). The role of adult sibling relationship quality on career decision self-efficacy among university students (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, S., Özaydın, S., &Siyez, M. D. (2019) Yetişkin kariyer endişeleri ölçeği kısa formu: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(2), 166-193.
• Şimşek, M.,Ş., Çelik, A., &Akatay, A. (2016).İnsan kaynakları yönetimi ve kariyer uygulamaları. Konya/Meram: Eğitim Kitabevi.
• Tanolı, M.F. (2016). Understanding career planning: A literature review, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/74730/04.03.2017.
• Taylor, K. M., & Betz, N. E. (1983). Applications of self-efficacy theory to the understanding and treatment of career indecision. Journal of Vocational Behavior, 22(1), 63- 81.
• Taylor, K. M., & Popma, J. (1990). An examination of the relationships among career decision-making self-efficacy, career salience, locus of control, and vocational indecision. Journal of Vocational Behavior, 37(1), 17-31.
• Tektaş, N. (2014). Üniversite mezunlarının kaygı düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 243-253.
• Tunca, N., & Alkın Şahin, S. (2014). Öğretmen adaylarının biliş ötesi (üst biliş) öğrenme stratejileri ile akademik öz-yeterlik inançları arasındaki ilişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 4(1), 47-56.
• Ulaş, Ö. (2016). Kariyer kararı verme öz-yetkinliği: Bir model testi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ulaş-Kılıç, Ö. (2018). Üniversite son sınıf öğrencilerinin kariyer kararı verme yetkinliği düzeylerini etkileyen değişkenler. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 248-275.
• Wolfe, J. B., & Betz, N. E. (2004). The relationship of attachment variables to career decision-making self-efficacy and fear of commitment. The Career Development Quarterly, 52 (4), 363–369.
• Yalnız, A. (2014). Akademik öz-yeterlik: Olumlu ve olumsuz duygulanımın yordayıcı rolü. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 95-101.
• Yenilmez, K., & Kakmacı, Ö. (2008). İlköğretim matematik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öz yeterlilik inanç düzeyleri.Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-21.
• Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı alanındaki kuramlara giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığına giriş. B. Yeşilyaprak (Ed.). Mesleki rehberlik ver kariyer danışmanlığı: Kuramdan uygulamaya (2.Bs.) (ss. 1-44). Ankara: Pegem Yayıncılık
• Yılmaz, İ.A., Dursun, B., Pektaş, K., & Altay, A. (2012), üniversite öğrencilerinin kariyer seçimlerinin demografik özellikler açısından incelenmesi: Pınarhisar MYO Örneği.Electornic Journal of Vocational Colleges, 2(2), 9-21.
• Yılmaz, R. (2014). Çevrimiçi öğrenmede etkileşim ortamının ve üstbilişsel rehberliğin akademik başarı, üstbilişsel farkındalık ve işlemsel uzaklığa etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yırtıcı, P. A. (2020) Predictive roles of hope and perceived social support on career decision making self-efficacy of undergraduates (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Zimmerman, B.J. (1995). Self-efficacy and educational development, self- efficacy in changing societies. Cambridge University Press.
• Zunker, V. G. (2002). Career counseling: Applied concepts of life planning. USA: Brooks/Cole.
• Zunker, V. G. (2012). Career counseling: A holistic approach. Belmont: Brooks/Cole.