SINIF ÖĞRETMENLERİNİN BİREYSEL GELİŞİM İNSİYATİFİ VE PROAKTİVİTE DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 3, 332 - 344, 31.07.2025

Tuba Coşkun

Öz

Bu çalışma, sınıf öğretmenlerinin bireysel gelişim inisiyatifi ile proaktivite düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi ve bu değişkenlerin cinsiyet, medeni durum ve kurum türüne göre farklılaşıp farklılaşmadığını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, İstanbul ili Tuzla ilçesinde görev yapan 60’ı kadın, 60’ı erkek olmak üzere toplam 120 sınıf öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, Proaktivite Ölçeği, Bireysel Gelişim İnisiyatifi Ölçeği ve sosyo-demografik bilgi formu ile toplanmıştır. Analizlerde betimsel istatistikler, t-testi ve Pearson korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Bulgular, bireysel gelişim inisiyatifi ile proaktivite düzeyleri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Cinsiyet, medeni durum ve çalışılan kurum türü değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin kişisel gelişim süreçlerinin desteklenmesi ve proaktif davranışlarının teşvik edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

PROAKTİVİTE , BİREYSEL GELİŞİM , SINIF ÖĞRETMENİ , ÖĞRETMEN GELİŞİMİ

Kaynakça

• Akın, A., & Anlı, İ. (2011). Bireysel Gelişim İnisiyatifi Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 20–32.
• Akın, A., & Arıcı, N. (2015). Proaktivite Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 45–59.
• Bandura, A. (1995). Self-efficacy in changing societies. Cambridge University Press.
• Bong, M. (1995). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 30(3), 117–133. https://doi.org/10.1207/s15326985ep3003_4
• Bulut, C., Fiş, A., Aktan, C. C., & Yılmaz, H. (2008). Girişimcilik ve Kamu Yönetimi: Proaktif Kamu Yöneticiliği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 15–29.
• Geise, R. (2008). Positive Psychology and Personal Growth: A Developmental Model. Journal of Humanistic Psychology, 48(1), 50–68.
• Kim, P. S. (2010). Proactive Government: Concepts and Cases. Journal of Public Administration Research and Theory, 20(1), 25–38.
• Lee, C. (2003). Self-efficacy and behavior as predictors of exercise behavior. Psychological Reports, 93(2), 1059–1062.
• Malik, M. A., Yasin, G., & Shahzadi, S. (2013). Personal growth initiative and academic achievement: Mediating role of academic self-efficacy. International Journal of Learning and Development, 3(2), 89–97.
• Martin, R. A. (2009). The role of humor in the process of personal growth and change. In S. J. Lopez & C. R. Snyder (Eds.), The Oxford handbook of positive psychology (2nd ed., pp. 473–482). Oxford University Press.
• Mathews, G. (2005). The role of personality in emotion regulation. In A. T. Beck & D. Clark (Eds.), Emotion and motivation (pp. 221–240). Taylor & Francis.
• Öztürk, M. (2012). Kamu Örgütlerinde Girişimcilik. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Robitschek, C. (1998). Personal Growth Initiative: The Construct and Its Measure. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 30(4), 183–198.
• Robitschek, C. (1999). Further validation of the Personal Growth Initiative Scale. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 31(4), 197–210.
• Robitschek, C., & Cook, S. W. (1999). The influence of personal growth initiative and coping styles on career exploration and vocational identity. Journal of Vocational Behavior, 54(1), 127–141. https://doi.org/10.1006/jvbe.1998.1650
• Robitschek, C., Ashton, M. W., Spering, C. C., Geiger, N., Byers, D., Schotts, G. C., & Thoen, M. A. (2012). Development and psychometric evaluation of the Personal Growth Initiative Scale–II. Journal of Counseling Psychology, 59(2), 274–287.
• Soons, I., Brouwers, A., & Tomic, W. (2010). An experimental study of the effects of personal growth initiative training on academic self-efficacy and academic procrastination. Social Behavior and Personality: An International Journal, 38(6), 801–810.
• Wang, L., & Tien, H. L. S. (2011). The effects of personal growth initiative on work–life enrichment and job satisfaction. Journal of Career Development, 38(3), 245–259