ÖĞRETMEN STRATEJİ BELGESİ HEDEFLERİNİN ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİ GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, , 171 - 180, 31.03.2021

Eyüp Sultan Yüksel Fergül Denktaş

https://doi.org/10.31455/asya.904210

Cited By: 2

Öz

Bilimsel, teknolojik ve toplumsal gelişmelerin giderek hız kazandığı günümüzde, bir ülkenin kalkınabilmesi ve ilerleyebilmesi ülkenin sahip olduğu nitelikli insan gücüne bağlıdır. Nitelikli insan gücünü eğitmek ise yine nitelikli öğretmenler sayesindedir. Diğer bir deyişle öğretmenlerin görevlerindeki başarılarıyla doğru orantılıdır. Çünkü eğitim sisteminin temelinde ve eğitim kurumlarının başında öğretmenler başrol oynamaktadır. 1739 sayılı Milli Temel Eğitim Kanunu’nun 43. Maddesinde öğretmenliğin “özel bir ihtisas mesleği” olduğu ifade edildikten sonra, “öğretmenlik mesleğine hazırlık genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon ile sağlanır” denilmektedir. Kanunda da belirtildiği üzere öğretmenlik uzmanlık mesleğidir. Bu uzmanlık hem alan bilgisinde, hem meslek bilgisinde hem de genel kültür olmak üzere üç alanda olmalıdır. Tabi bu uzmanlıklar gelişen ve değişen bilim ve teknolojiyle paralel gelişip değişmeli ve yenilenmelidir. Bu değişim ve gelişimin çok yönlü ve kalıcı olması için öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarından başlayarak istihdam edilen öğretmenlerin emekliliklerine kadar süren tüm aşamalar bütünsel ele alınarak değerlendirilmelidir. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Bakanlık yetkilileri, diğer bakanlıklardan bürokratlar, üniversitelerden akademisyenler, milletvekilleri ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin katılımıyla 2017-2023 yılları arasında gerçekleştirilmesi planlanan eylemleri kapsayan “Öğretmen Strateji Belgesi” geliştirilmiştir. Öğretmen Strateji Belgesi’nde öğretmenlik mesleğine seçim ve istihdam, süregelen mesleki ve kişisel gelişim, mesleki algı ve mesleki statü konularında üç amaç ve bu amaçlara yönelik sekiz hedef bulunmaktadır. Bu hedeflerin sağlıklı yürütülebilmesi ve uygulanabilmesi için, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri oldukça önemlidir. Bu nedenle bu araştırmada Öğretmen Strateji Belgesi’nin hedeflerinin uygulanacağı kesim olan öğretmenler ve eğitim işlerinin düzenli yürümesini sağlayan yöneticilerin görüşlerini incelemek amaçlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 15 yönetici ve 32 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilerek, verilerin çözümlenmesinde içerik analizi tekniği uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenler sekiz hedeften altısı hakkında olumlu, ikisi hakkında olumsuz görüş bildirirken, yöneticiler yedi hedef hakkında olumlu, bir hedef hakkında olumsuz görüş bildirmişlerdir. Öğretmenlerin olumsuz görüşleri performans değerlendirme ve rotasyon hakkında iken, yöneticilerin olumsuz görüşleri okul yönetimindeki kararlara öğretmenlerin daha fazla yer alması hakkındadır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Strateji Belgesi, Performans Değerlendirme, Öğretmen, Yönetici, Mesleki Statü

EVALUATION OF THE GOALS OF TEACHER STRATEGY DOCUMENT ACCORDING TO OPINIONS OF TEACHERS AND ADMINISTRATORS

Öz

In today's world, where scientific, technological and social developments are gaining momentum, the development and progress of a country depends on the qualified manpower of the country. Training qualified manpower is again thanks to qualified teachers. In other words, it is directly proportional to the success of the teachers in their duties. Because teachers play a leading role at the foundation of the education system and at the head of educational institutions. After it is stated in the 43rd article of the National Basic Education Law numbered 1739 that teaching is "a special profession", it is stated that "preparation for the teaching profession is provided by general culture, special field education and pedagogical formation". As stated in the law, too, teaching is a profession. This specialization should be in three areas: in field knowledge, in professional knowledge and in general culture. Of course, these specializations should be developed and changed and renewed in parallel with the developing and changing science and technology. In order for this change and development to be versatile and permanent, all stages starting from higher education institutions that train teachers to the retirement of the employed teachers should be evaluated in a holistic manner. For this purpose, a "Teacher Strategy Document" was developed, which includes the actions planned to be carried out between 2017-2023, with the participation of the Ministry of National Education, Ministry officials, bureaucrats from other ministries, academicians from universities, parliamentarians and representatives of non-governmental organizations. In the Teacher Strategy Document, there are three goals and eight objectives in the fields of selection and employment for the teaching profession, ongoing professional and personal development, professional perception and professional status. The opinions of the teachers and administrators, who are the group to which the mentioned goals and objectives will be implemented, are very important in order for these goals to be carried out and implemented properly. For this reason, in this study, it is aimed to examine the opinions of the teachers, who are the segment where the objectives of the Teacher Strategy Document will be implemented, and the administrators who ensure the regular execution of educational affairs. Qualitative research method was used in this study. The working group of the research consists of 15 administrators and 32 teachers. The data of the research was obtained with a structured interview form and content analysis technique was applied in the analysis of the data. As a result of the study, teachers gave positive opinions about six of eight goals and negative opinions about two of them, while administrators gave positive opinions about seven goals and negative opinions about one goal While the negative opinions of the teachers are about performance evaluation and rotation, the negative opinions of the administrators are about the more involvement of teachers in school management decisions.

Anahtar Kelimeler

Teacher Strategy Document, Performance Evaluation, Teacher, Manager, Vocational Status

Kaynakça

• Altun, S. A. ve Memişoğlu, S. P. (2008). Performans Değerlendirmesine İlişkin Öğretmen, Yönetici ve Müfettiş Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 53(53),7-24.
• Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik Kariyer Evreleri ve Öğretmenlerin Meslekî Gelişimi. International Journal of Human Sciences, 15(4), 2047-2065.
• Aydoğan, İ. (2002). MEB İlköğretim Okulları Yönetici ve Öğretmenlerinin Personel Geliştirmeye İlişkin Görüşleri (Kayseri İli Örneği), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Doç. Dr. İnayet Pehlivan Aydın), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Binbaşıoğlu, C. (1995). Öğretmen Yetiştirme Açısından Türkiye'de Eğitim Bilimleri Tarihi Üzerinde Bir Araştırma. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Binbaşıoğlu, C. (2005). Türk Eğitim Düşüncesi Tarihi:" Araştırmalar"; Eğitim Kavram ve Uygulamalarının Tarihsel Gelişimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Can, E. (2016a). Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Öğretmenlik Mesleğinin Sorunları ve Çözüm Önerileri. IIIrd International Eurasian Educational Research Congress İçinde (s.1429-1431). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, 31 Mayıs-3 Haziran 2016.
• Can, E. (2016b). Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Metaforlar. 8.Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi İçinde (s.437-438). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 5-8 Mayıs 2016.
• Can, E. (2019). Öğretmenlerin Meslekî Gelişimleri: Engeller ve öneriler. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal Of Qualitative Research In Education, 7(4), 1618-1650.
• Çakmak, Z.; Arıkan, A. G. İ. ve Kaçar, D. Ö. T. (2018). Milli Eğitim Bakanlığının 2017-2023 Öğretmen Strateji Belgesinde Belirlediği Eylem Planlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. The Journal of Academic Social Science 6(84), 451-463.
• Erden, M. (2005). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Gökdere, M. ve Çepni, S. (2004). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Fen Öğretmenlerinin Hizmet İçi İhtiyaçlarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma; Bilim Sanat Merkezi Örneklemi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 1-14.
• HÜEF (Hacettepe Üniversitei Eğitim Fakültesi) (2017). Türkiye’de Öğretmen Eğitimi ve İstihdamı: Mevcut Durum ve Öneriler. Aralık 2017, Ankara http://www.egitim.hacettepe.edu.tr/belge/OgretmenEgitimi-istihdam_Raporu.pdf adresinden 11.12.2020 tarihinde erişildi.
• Hacıoğlu, F. ve Alkan, C. (1997). Öğretmenlik Uygulamaları, Ankara: Alkım Yayınları.
• İlğan, A. (2013). Öğretmenler İçin Etkili Meslekî Gelişim Faaliyetleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 41-56. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/202279 adresinden 21.07.2020 tarihinde erişildi.
• Johnson, B. ve Christensen, L. (2014). Eğitim Araştırmaları: Nicel, Nitel ve Karma Yaklaşımlar, (Çeviren: Ed. Sb Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
• Korkmaz, İ. (2015). Öğretmenlerin Meslekî Gelişimlerinde Okul Yöneticileri ve Denetmenlerin Etkililiğinin İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi (INESJOURNAL), 2(4), 55-64.
• Mason, J. (1996). Qualitative Researching. London: Sage Publication.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An expanded Sourcebook, (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Öğretmen Strateji Belgesi: 2017 - 2023 (2017). https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/26174415_Strateji_Belgesi_RG-Ylan-_26.07.2017.pdf adresinden 21.07.2018 tarihinde erişildi.
• Önen, F.; Mertoğlu, H.; Saka, M. ve Gürdal, A. (2009). Hizmet İçi Eğitimin Öğretmenlerin Öğretim Yöntem ve Tekniklerine İlişkin Bilgilerine Etkisi: Öpyep Örneği. Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(10), 9-26.
• Özcan, M. (2011). Bilgi Çağında Öğretmen Eğitimi, Nitelikleri ve Gücü Bir Reform Önerisi, Türk Eğitim Derneği İktisadi İşletmesi, (1.Baskı). Ankara: Önka Kağıt Matbaa.
• Sarıbaş, S. ve Babadağ, G . (2015). Temel Eğitimin Temel Sorunları . Ajelı - Anatolian Journal of Educational Leadership and Instruction, 3(1), 18-34.
• https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajeli/issue/1524/18724 adresinden 21.07.2018 tarihinde erişildi.
• Tekışık H. H. (1986). Türkiye'de Öğretmenlik Mesleği ve Sorunları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 11(116), 1-9.
• Ünal, I. L. (2011 ). Öğretmenliğe ve Öğretmen Yetiştirmeye İlişkin Ekonomi Politik Bir Çözümleme. (Ed. Aynal, S.). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme İçinde (3-23). Ankara: Pegem Akademi.
• Yaşar, Ş. (2008). Öğretmenlik Mesleği ve Öğretmenin Nitelikleri. (Ed. Gültekin, M.). Eğitim Bilimine Giriş İçinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, No:1825.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (5.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yörük, T. ve Günbayı, İ. (2014). Öğretmenlere Yönelik Uygulanması Planlanan Rotasyona İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 59-72.