OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE VELİLERİN OKUL İKLİMİ ALGISININ İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 25, 71 - 80, 30.09.2023

Selçuk Erdoğan , Hasan Yücel Ertem

https://doi.org/10.31455/asya.1318529

Öz

Okul iklimi okullardaki olumlu birçok yapı ve süreç üzerinde önemli bir role sahiptir. Özellikle okul öncesi eğitimde çocuğu olan velilerin okula katılımı okul iklimini olumlu algılamalrıyla ilişkili olabilmektedir. Bu araştırma okul öncesi eğitimde çocuğu olan velilerin okul iklimi algılarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın deseni betimsel tarama modelidir. Araştırmanın örneklemini, 2022-2023 eğitim öğretim yılında Zonguldak ili ve ilçelerinde bulunan devlet anaokullarına devam etmekte olan öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Araştırma okul öncesi eğitim kurumunda çocuğu olan 229 veli ile gerçekleştirilmiştir. Gönüllülük ilkesi göz önüne alınarak örneklem seçiminde seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaca uygun örnekleme yöntemi ile oluşturulmuştur. Araştırmanın verileri “Velilerin Okul İklimi Algısı Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde ise SPSS programı kullanılarak aritmetik ortalama, standart sapma, t-test, ANOVA, Kruskal Wallis ve Mann Whitney U analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda okul öncesi eğitim kurumunda çocuğu olan velilerin okul iklimi algısının yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul öncesi eğitimde çocuğu olan velilerin okul iklimi algılarında cinsiyet, yaş, ana/baba olma durumu, medeni durum, öğrencinin cinsiyeti değişkenleri açısından anlamlı düzeyde farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte okul öncesi eğitimde çocuğu olan velilerin okul iklimi algılarında mezuniyet durumu değişkenine göre sosyal iklim boyutunda mezuniyet durumu lise olanlara göre mezuniyet durumu üniversite veya lisansüstü olan veliler lehine, okul iklimi genel puanında ise mezuniyet durumu lise olanlara göre mezuniyet durumu üniversite veya lisansüstü olan veliler lehine anlamlı fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitimi, Örgüt İklimi, Okul İklimi, Veli

INVESTIGATION OF PARENTS' PERCEPTION OF SCHOOL CLIMATE IN PRESCHOOL EDUCATION

Öz

School climate has an important role in many positive structures and processes in schools. Especially in preschool education, parents' participation in the school may be related to their positive perception of school climate. This research was conducted to examine parents' perceptions of school climate in pre-school education. The sample of the research consists of the parents of the students who attend the public kindergarten in Zonguldak province and its districts in the 2022-2023 academic year. The research was carried out with 229 preschool parents. Considering the principle of voluntarism, it was created with the purposeful sampling method, which is one of the non-random sampling methods in the selection of the sample. The data of the study were obtained by using the "Parents' Perception of School Climate Scale". In the analysis of the data, arithmetic mean, standard deviation, t test, Independent ANOVA, Kuruskal Wallis, and Mann Witney U analysis were used by using the SPSS program. As a result of the research, it was concluded that preschool parents' perception of school climate is at a high level. It was concluded that preschool parents' perceptions of school climate did not differ significantly in terms of gender, age, parental status, marital status, and gender of the student. On the other hand, according to the school climate perception of preschool parents, there is a significant difference in the social climate dimension in favor of the parents with a university or graduate education level compared to those with high school education, and in the school climate general score in favor of the parents with a university or graduate education level compared to those with a high school education level.

Anahtar Kelimeler

Preschool Education, Organizational Climate, School Climate, Parent

Kaynakça

• Akman, A. (2021). Rehber Öğretmenlerin Algıladıkları Okul İkliminin Proaktif Davranışlarına Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. İlker Cırık), İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Altuntaş, B., Demirdağ, S. & Ertem, H. Y. (2020). Velilerin Algılarına Göre Okul Yöneticilerinin Yönetim Becerileri ile Okul İklimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 254-269.
• Aral, N., Kandır, A. & Can-Yaşar, M. (2002). Okul Öncesi Eğitim Programı. YA-PA.
• Arslan, Ö. (2019). 2012 ve 2015 Yılları Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) Verilerine Göre Okul İklimi ile İlişkili Olan Öğrenci ve Öğretmen Faktörlerinin Değişimi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. meltem Acar Güvendir), Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aslanargun, E. & Tapan, F. (2011). Okul Öncesi Eğitim ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 219-238.
• Avcı, İ. (2022). Öğretmenlerin Mesleğe Yönelik Motivasyonları ile Algıladıkları Okul İklimi Arasındaki İlişki, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Berkowitz, R., Moore, H., Astor, R. A. & Benbenishty, R. (2017). A Research Synthesis of the Associations Between Socioeconomic Background, Inequality, School Climate, and Academic Achievement. Review of Educational Research, 87(2), 425-469.
• Bugay, A., Avcı, D. & Özdemir, S. (2018). Ebeveyn Okul İklimi Ölçeği Türkçe Formu’nun Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi ve Ebeveyn Okul İklimi Algısının Cinsiyete Göre Belirlenmesi. İlköğretim Online, 17(1), 70-81.
• Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranışlar. Ankara: Pegem Akademi.
• Çolak, İ. & Altınkurt, Y. (2017). Okul İklimi ile Öğretmenlerin Özerklik Davranışları Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(1), 33-71.
• Dede, K. (2022). Ebeveynlerin Okul İklimi Algısının Sosyal Hizmet Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Taner Artan), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Eğitim Enstitüsü.
• Ertem, H. Y. & Gökalp, G. (2017). Velilerin Okul İklimi Algısı Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(2), 155-173.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education. McGraw-hill.
• Gezerler, T. (2021). Etik Liderlik ve Okul Etkililiği Arasındaki İlişkide Okul İkliminin Aracılık Rolü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. isa Yıldırım), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (1991). Educational Administration: Theory, Research, and Practice. McGraw-Hill.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karcı, E. (2021). Annelerin Özel Gereksinimli Çocuklarının Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Yerleştirilmelerine İlişkin Görüşleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Latife Özaydın), Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Köksalan, B. (2012). Okul Öncesi Eğitimin Tarihi Gelişimi. F. Gülaçtı & S. Tümkaya (Ed.), Erken Çocukluk Eğitimi İçinde (76-89). Ankara: Pegem.
• MacNeil, A. J., Prater, D. L. & Busch, S. (2009). The Effects of School Culture and Climate on Student Achievement. International Journal of leadership in Education, 12(1), 73-84.
• Mahmudlı, S. & Öz, B.C. (2020). Velilerin Okul İkimi Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Karamanoğlu Mehmetbey Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 79-86.
• Özgenel, M. & Ülhatun Bozkurt, D. (2022). Veli Penceresinden Okul: Velilerin Etik Yargıları ile Okul İklimi Algıları Arasındaki İlişki. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (BAİBÜEFD), 22(1), 209-225.
• Welsh, W. N. (2000). The Effects Of School Climate On School Disorder. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 567(1), 88-107.
• Yayla, N. (2020). Anne-Babaların Çocuklarını Okul Öncesi Eğitime Göndermeme Nedenleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Türker Kurt), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Zehir, F. (2020). Okul İkliminin Ortaokul Öğrencilerinin Demokrasi Algılarına Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.), (Danışman: Doç. Dr. Mustafa Özgenel), İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.