Evaluation of the Reflections of the Resignation Process on School Administrators

Year 2025, Volume: 9 Issue: 31, 51 - 66, 25.03.2025

Bayram Bozkurt , İlhan Zararsız

https://doi.org/10.31455/asya.1588664

Abstract

The aim of the study is to reveal the evaluations of the teachers who left their positions either voluntarily or for other reasons while working as administrators in public schools affiliated to the Ministry of National Education about the process of leaving their administrative duties. The research was designed as a case study from qualitative research designs. The study group was consisted of 16 teachers who worked as teachers in public schools in Gaziantep province, who worked as administrators and resigned voluntarily or for different reasons. Criterion and snowball sampling methods were used to determine the study group. The data were collected through a semi-structured interview form developed by the researchers. Deductive content analysis was used in the process of analyzing the research data. The teachers who participated in the study stated that they preferred to be a school administrator for reasons such as having a different experience, contributing positively to the school, school climate and culture, bilateral relations with the principals they worked with, materialism, and flexible working. The participants stated that the reasons such as work intensity and workload, disciplinary problems, financial impossibilities of the school, oppressive attitudes of parents, not devoting enough time to their families, not being able to establish work-life balance sufficiently, and negative attitudes of teachers were effective in the resignation process.

Keywords

Case Study, Content Analysis, Criterion Sampling, School Administrators, Resignation Process

Project Number

No

İstifa Etme Sürecinin Okul Yöneticilerine Yansımalarının Değerlendirilmesi

Abstract

Araştırmanın amacı Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda yöneticilik yaparken, kendi isteğiyle veya farklı nedenlerle bu görevinden ayrılan öğretmenlerin sürece ilişkin değerlendirmelerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda yürütülen araştırma nitel araştırma desenlerinden durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubunu, Gaziantep ilinde bulunan devlet okullarında öğretmen olarak görev yapan, yöneticilik yapmış ve kendi isteğiyle veya farklı nedenlerle istifa etmiş 16 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubu belirlenirken ölçüt ve kartopu örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizi sürecinde tümdengelimci içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenler farklı bir deneyim yaşama, okula, okul iklimine ve kültürüne olumlu yönde katkı sağlama, beraber çalıştıkları müdürlerle yaşanan ikili ilişkiler, maddiyat, esnek çalışma gibi nedenlerle okul yöneticisi olmayı tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Katılımcılar, yöneticilik görevinden istifa etmelerinde iş yoğunluğunun ve iş yükünün fazla olması, disiplin sorunları, okulun maddi imkansızlıkları, velilerin baskıcı tavırları, ailelerine yeterince zaman ayırmama, iş yaşam dengesini yeterince kuramama, öğretmenlerin olumsuz tavırları gibi nedenlerin istifa sürecinde etkili olduğunu ifade etmişlerdir. Ayrıca katılımcıların görevden ayrıldıktan sonra yöneticiliğe geri dönme konusunda çok istekli olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Eğitim kurumlarının niteliğinin artırılması, yönetsel açıdan etkililik ve sürdürülebilirliğin sağlanması amacıyla okul yöneticilerinin karşılaştıkları olumsuz durumların dikkate alınarak, bu sorunlara çözümler üretmek gerektiği önerilebilir.

Keywords

Durum Çalışması, Okul Yöneticileri, Ölçüt Örnekleme, İçerik Analizi, İstifa Süreci

Project Number

No

References

• Akman, Y. (2016). Okul yöneticilerinin öğretmenliğe dönüş sürecine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 319-334. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2016.16.2-5000194930
• Bakioğlu, A., & Demirbilek, M. (2019). Okul müdür yardımcılarının görevlerinden ayrılma nedenleri. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 52(3), 737-770. https://doi.org/10.30964/auebfd.505268
• Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde insan ilişkileri. Gül Yayınevi.
• Başaran, İ. E., & Çınkır, Ş. (2011). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ekinoks Yayınları.
• Bayar, A. (2016). Challenges facing principals in the first year at their schools. Universal Journal of Educational Research, 4(1), 192-199. https://doi.org/10.13189/ujer.2016.040124
• Berg, B. L., & Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Aydın H. (Çev.). Eğitim Yayınevi.
• Bogler, R. (2001). The influence of leadership style on teacher job satisfaction. Educational Administration Quarterly, 37(5), 662-683. https://doi.org/10.1177/00131610121969460
• Burkhauser, S., Gates, S. M., Hamilton, L. S., & Ikemoto, G. S. (2012). Challenges and opportunities facing principals in the first year at a school (Report No. RB9643-NLNS). RAND Corporation. https://www.rand.org/pubs/research_briefs/RB9643.htm
• Bursalıoğlu, Z. (2012). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. Pegem Akademi
• Cano-García, F. J., Padilla-Muñoz, E. M., & Carrasco-Ortiz, M. A. (2005). Personality and contextual variables in teacher burnout. Personality and Individual Differences, (38), 929-940. https://doi.org/10.1016/j.paid.2004.06.018
• Çınkır, S. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/90732
• Demirbilek, M., & Bakioğlu, A. (2019). Okul müdür yardımcılarının görevlerinden ayrılma nedenleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 52(3), 737-769. https://doi.org/10.30964/auebfd.505268
• Eroğlu, F., & İrdem, Ş. (2016). Örgütlerde öfke olgusu ve öfke yönetimi. Yeni Fikir Dergisi, 8(17), 22-41. https://dergipark.org.tr/en/pub/yenifikirjournal/issue/61750/923151
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2008). How to design and evaluate research in education (7th ed.). McGraw Hill.
• Friedman, I. A. (2002). Burnout in school principals: Role related antecedents. Social Psychology of Education, (5), 229-251. https://doi.org/10.1023/A:1016321210858
• Hart, A. (1993). Principal succession: Establishing leadership in schools. Suny Press.
• Hausman, C., Nebeker, A., McCreary, J., & Donaldson, G. (2001). The worklife of the assistant principal. Journal of Educational Administration, 40(2), 136-157. https://doi.org/10.1108/09578230210421105
• Jonga, D., Grundmeyer, T., & Yankey, J. (2017). Identifying and addressing themes of job dissatisfaction for secondary principals. School Leadership and Management, 37(4), 354-371. https://doi.org/10.1080/13632434.2017.1338253
• Keman, F. Y. (2019). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Tez No.: 541383) [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Koç, E., & Atmaca, T. (2022). Okul müdürlerine göre okulda yönetmesi zor durumlar ve yönetme stratejileri. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (UEAD), 6(2), 175-193. https://doi.org/10.32960/uead.1139839
• Koşar, S., Sezgin, F., & Aslan, H. (2013). Okul müdürlerinin resmî görev tanımlarının dışında olduğunu düşündükleri işlere ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 147-164. http://www.gefad.gazi.edu.tr/download/article-file/76919
• McMillian, J. H. (2000). Educational research: Fundamentals for the consumer (3th ed.) Longman.
• MEB. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. Resmî Gazete. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/07/20140726-4.htm
• Metin, O., & Ünal Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227356
• Nethels, S. W. (2010). The principal's roles in creating and maintaining working conditions in schools in Georgia [Electronic Theses and Dissertations]. Georgia Southern University.
• Oral, B., & Çoban, A. (2020). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Özmen, F., & Aküzüm, C. (2013) Okul yöneticilerinin okul ortamında yaşanan örgütsel hatalara yönelik tavir alışları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 332-351. https://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423939719.pdf
• Razik, T. A., & Swanson, A. D. (2001). Fundamental concepts of educational leadership and management. Prentice Hall.
• Rose, P., Beeby, J., & Parker, D. (1995). Academic rigour in the lived experience of researchers using phenomenological methods in nursing. Journal of Advanced Nursing. 21(6), 1123-1129. https://doi.org/10.1046/j.1365- 2648.1995.21061123.x
• Shen, J., Cooley, V. E., & Ruhl-Smith, C. D. (1999). Entering and leaving school administrative positions. International Journal of Leadership in Education, 2(4), 353-367. https://doi.org/10.1080/136031299292922
• Shoho, A. R., & Barnett, B. G. (2010). The realities of new principals: challenges, joys and sorrows. Journal of School Leadership, 20(5), 561-596. https://doi.org/10.1177/105268461002000503
• Spillane, J. P., & Lee, L. C. (2014). Novice school principals’ sense of ultimate responsibility: Problems of practice in transitioning to the principal’s office. Educational Administration Quarterly, 50(3), 431-465. https://doi.org/10.1177/0013161X13505290
• Tekindal, M., & Uğuz, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-172. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1355632
• Turan, S., & Yalçın, G. (2015). Okul yöneticilerinin yaptığı ve yapmak istediği işler ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 11-34. http://kalemacademy.com/anasayfa/?UserKey=D16C2E4D-13D2-463A-BFD1-77918415B50A
• Türkmenoğlu, G., & Bülbül, T. (2015). Okul yöneticilerinin göreve geliş biçimlerinin okul kültürüne yansımaları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 526-549. https://doi.org/10.17860/efd.26254
• Üstün, A., & Gürlek, M. (2022). Okul müdürlerine göre okul yöneticisi atamalarında karşılaşılan sorunlar ve olası çözüm önerileri. International Academic Social Resources Journal, 7(38), 624-631. http://dx.doi.org/10.29228/ASRJOURNAL.62627
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık.
• Yeşilmen, F. (2017). Okul yönetimi, örgütsel iletişim ve okul yönetiminde yönetici ve öğretmenlerden kaynaklanan sorunların incelenmesi (Tez No.: 454540) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Yetim, G., & Toprakcı, E. (2020). Problems faced by new school heads and suggestions for solutions. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 21(1), 13-32. https://doi.org/10.17679/inuefd.538914
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2011). Applications of case study research (3th ed.). Sage Publications.
• Yüksel, A., Yanık, A., & Ayazlar, R. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.