KULLANILABİLİRLİK KAVRAMININ ALANYAZINA DAYALI DEĞERLENDİRİLMESİ VE BİR KAVRAMSAL ÇERÇEVE ÖNERİSİ: “ŞEHİR KULLANILABİLİRLİĞİ” YAKLAŞIMI

Year 2017, Volume 1, Issue 1, 55 - 62, 15.12.2017

Fatma Zehra ÇAKICI Türkan KARAKUŞ YILMAZ Ersin KARAMAN Engin KURŞUN Gül ŞİMŞEK

Abstract

Bu çalışmada Atatürk Üniversitesi tarafından desteklenen “Şehir Kullanılabilirlik Endeksinin Geliştirilmesi ve Uygulanması” başlıklı bilimsel araştırma projesinin kavramsal çerçevesi sunulmaktır. Proje ile uzun vadede varılmak istenen hedef, şehirlerin turizm değerlerinin ortaya çıkarılmasına ve kentlerin tanıtımına katkıda bulunmaktır. Projenin özeldeki amacı, Erzurum şehrine ait turistik ve kültürel varlıkların kullanılabilirlik problemlerini yenilikçi yöntemlerle belirlemek ve bu problemlere çözüm önerileri getirmektir.

Burada açılmak istenen konu, mevcut alanyazında ele alınan kullanılabilirlik unsurlarının şehir mekânı bağlamında kullanımı için bir çerçeve oluşturulmasıdır. İBE alanyazında yer alan tasarım temelli, uzman temelli ve kullanıcı temelli testlerin, mimarlığa ve şehirciliğe uyarlanma yolları üzerine öneriler getirilmektedir. Bu kapsamda “şehir kullanılabilirlik” kavramı yeni bir kavram olarak tanıtılmakta ve insan-bilgisayar etkileşiminin temel aracı olan kullanılabilirliğin, kent mekânına transfer edilebilmesine dair bir çerçeve sunulmaktadır. 

Keywords

Kullanılabilirlik, İBE (insan-bilgisayar etkileşimi), Mimarlık, Kentsel tasarım, Şehir kullanılabilirliği

Abstract

References

• Çağıltay, K. 2011 İnsan Bilgisayar Etkileşimi ve Kullanılabilirlik Mühendisliği: Teoriden Pratiğe. Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
• Lynch, Kevin. 1960 The Image of the City. Cambridge, MA: MIT Press.
• Malouff, D. 2016 How snow exacerbates the weaknesses of suburban road design. Greater Greater Washinton. Accessed on Jan 28 2016 http://greatergreaterwashington.org/post/29503/how-snow-exacerbates-the-weaknesses-of-suburban-road-design/
• Montgomery, J. 1998 Making a city: Urbanity, vitality and urban design, Journal of Urban Design. Vol. 3, Iss. 1: 93-116.
• Nielsen, J., Mack, R.L. 1994 Usability Inspection Methods. John Wiley & Sons, New York, NY.
• O'Neill, M.J. 1991 Evaluation of a Conceptual Model of Architectural Legibility. Environment and Behavior. 23: 259-284.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK BİLGEM Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (YTE) 2009 Kamu İnternet Siteleri Rehberi Bölüm 3 Görsel Tasarım ve Kullanıcı Arayüzü Özellikleri http://kamis.gov.tr/wp-content/uploads/rehber/Rehber_Bolum3_GorselTasarimveKullaniciArayuzuOzellikleri.pdf
• Weisman, J. 1981 Evaluating Architectural Legibility: Way-Finding in the Built Environment. Environment and Behavior. 13: 189-204.