Ben Aslında Yoktum: Sanatçının Tarihsel Serüveni

Year 2022, , 223 - 228, 13.06.2022

Döndü Tülay Özkul Ferhunde Küçükşen Öner

https://doi.org/10.5152/JSSI.2022.992731

Abstract

Sanatın bugün geldiği nokta esas alındığında sanatçı kimdir ve ne zaman ortaya çıkmıştır? Sorularına kesin bir cevap vermek mümkün görünmemektedir. Arkaik veriler, mitoloji, ikonografi, ardından akımlar, hareketler, yönelişleri odağa alan sanat tarihinde, sanatçı figürünün ortaya çıkışına dair bir başlangıç noktası bulmak oldukça zordur. Sanatın kendisinin ortaya çıkışı insanlığın gelişim sürecine paralel bir sistematikle değerlendirilebilse de sanatçının bir figür olarak sanat içindeki varlığına dair süreç belirgin değildir. Her ne kadar sanatçının varlığı ile sanatın ortaya çıkışı eş zamanlı olarak değerlendirilse de sanatçının bir bilgi nesnesi olarak ne zaman görünmeye başladığı, bir özne olarak hangi tarihten itibaren kayda geçirildiği konusu belirgin değildir. Bu belirsizlik, sanatçının ortaya çıkış sürecine dair paradigmaları da tartışmaya açık hale getirir. Bu makalede sanatçının olgusal ve kavramsal olarak ortaya çıkış süreci sanat ontolojisi bağlamında tartışılacaktır. Sanatçının görünür olma sürecinin somutlaştırılmasına yönelik bilgiler ve bu bilgilerin yarattığı tartışmalar üzerinde durulacaktır. Bu bilgi ve tartışmaların ortaya çıkardığı veriler ışığında, sanat tarihinin bir disiplin olarak sorunsala nasıl baktığına da değinilecektir.

Keywords

Sanat, sanatçı, sanat ontolojisi, sanat tarihi, antrolopoloji

References

• Bell, J. (2009). Sanatın Yeni Tarihi. (çev. R. Gürtuna, N. İleri, U. C. Ünlü), NTV Yayınları.
• Gombrich, E. H. (1992). Sanatın Öyküsü. (çev. B. Cömert), Remzi Kitabevi.
• Harvey, D. (2010). Postmodernliğin Durumu. (çev. S. Savran), Metis Yayınları.
• Heidegger, M. (2003). Sanat Eserinin Kökeni. (çev. F. Tepebaşılı), Babil Yayınları.
• İlin, M., & Segal, E. (2004). İnsan Nasıl İnsan Oldu. (çev. A. Zekeriya), Say Yayınları.
• Kris, E., & Kurz O. (2013). Sanatçı İmgesinin Oluşumu. (çev. S. Gürses), İthaki Yayınları.
• Lavenda, R. H., & Schultz E. A. (2018). Kültürel Antropoloji Temel Kavramlar. (çev. D. İşler, O. Hayırlı), Doğu Batı Yayınları.
• Levi-Strauss, C. (2014). Modern Dünyanın Sorunları Karşısında Antropoloji. (çev. A. Terzi), Metis Yayınları.
• Lynton N. (1982). Modern Sanatın Öyküsü. (çev. C. Çapan, S. Öziş), Remzi Kitabevi.
• Shiner L. (2004). Sanatın İcadı Bir Kültür Tarihi. (çev. İ. Türkmen), Ayrıntı Yayınları.
• Simonnet, D., Langonay, A., Clottes, J., & Guilaine, J. (2006). İnsanın En Güzel Tarihi. (çev. E. Çaykara), İş Bankası Yayınları.
• Tunalı İ. (1984). Sanat Ontolojisi. Sosyal Yayınları.
• Turani A. (1995). Dünya Sanat Tarihi. Remzi Kitabevi.