ELİT GÜREŞÇİLERDE AKUT EGZERSİZİN PLAZMA LİPİT DÜZEYLERİNE ETKİSİ

Year 2015, Volume: 17 Issue: 1, 33 - 41, 31.03.2019

Ömer Kaynar , Fatih Kıyıcı Nurinnisa Öztürk Ebubekir Bakan

Abstract

Bu çalışmanın amacı, elit güreşçilerde kısa süreli
egzersizin serum lipit düzeyleri üzerine etkisini incelemektir. Çalışmamıza
yaşları 25.60±6.8, kiloları 72.77±11.79 kg ve boyları 172.00± 6.38 cm arasında
olan 20 gönüllü erkek güreşçi katıldı. Egzersizin(antrenman+maç) serum lipit
düzeylerine etkisini belirlemek için özel bir egzersiz programı sporculara uygulandı.

Egzersiz programı, 30 dk. ısınma antrenmanı, 30 sn.
aralıklarla ve her biri 3 dakika süreyle 2 devreden oluşan güreş müsabakasından
oluşmaktadır. Kan örnekleri antrenman öncesi ve hemen sonrasında alındı. Alınan
serum örnekleri -80˚ derecede dondurularak analiz edilinceye kadar saklandı.
Serum total kollestrol, HDLve LDL kolestrol ve trigliserit (TG) düzeyleri
belirlendi.

Egzersiz sonrası HDL, LDL ve total kolesterol
düzeyleri,egzersiz öncesi düzeylerden daha yüksek bulundu (p<0,05). TG
düzeylerinde ise anlamlı bir değişme olmadığı tespit edildi (p>0,05).
Uygulanan egzersiz aynı zamanda, güreşçilerin vücut ağırlıklarında anlamlı bir
şekilde azalma ve hematokrit değerlerinde anlamlı bir artışa neden oldu
(p<0,05).

Egzersiz sonrası güreşçilerin sıvı kaybetmeleri sonucu
meydana gelen hemokonsantrasyona bağlı olarak, total kolesterol, HDL ve
LDL-kolesterol düzeylerinde herhangi bir değişim olmadığını ve TG düzeylerinin
ise hemokonsantrasyona rağmen enerji kaynağı olarak kullanılmasının sonucu
olarak değişmediğini söyleyebiliriz.

Keywords

Güreş, HDL- Kolesterol, LDL- Kolesterol, Kolesterol, Trigliserid

References

• Akgün, N (1994). Lipid ve Kolesterol, Egzersiz Fizyolojisi: Gökçe Ofset Matbaacılık,92.
• Berg,A., John, J., Baumstalk, M (1983 ). Change on HDL-C subfractions after a single extended episode of physical exercise. Atherosclerosis. 47:231-40.
• Bonetti, A., Tirelli, F., Arsenio, L., Cioni, F., Strata,« Zuliana, U (1995). Lipoprotein (a) andexerdse. J, Sports M Phys. Fitness,; 35(2): 31-35.
• Cardoso S, Hernandez L S, Zamora G J, Posadas R C. (1995). Lipid and lipoprotein levels in athletes in different sports disciplines. Arch. Inst. Cardiol. Mex. 65: (3) 229.
• Champe, Pc., Harvey, (1997). Ar ; Çev. :Tokullugil, A., Dirican, M., Ulukaya ,E.; Biyokimya Lipid Metabolizması. Nobel Tıp Kitabevi. İstanbul. s:213-222.
• Criqui, Mh. (1986). Epidemiology of atherosclerosis. Am. J. Cardiol, 57:18-23.
• Cullinane, E., Lararus, B., Thompson, Pd (1981). Acute effect of a single exercise session on serum lipids in untrained men. Clin. Chim. Arta. 109:241- 244.
• Çolak H, Kale R, Cihan H. (2003). Yoğunlaştırılmış yürüyüş ve jogging programının yüksek dansiteli lipoprotein (HDL) ve düşük dansiteli lipoproteinler (LDL) üzerine olan etkisi. Ankara Üniversitesi. Spor metre / Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2003,1(1):69-76.
• Elliott KJ, Sale C, Cable NT. (2002). Effects of resistance training and detraining on muscle strength and blood lipid profiles in postmen opausal women. Br J Sports Med. 236:340 –344.
• Emerk K., Onat, T.(1997). Lipidler. Temel biyokimya. Saray Medikal Yayıncılık, İzmir, 409-489.
• Enger, Cs., Herbjrnsen, J., Fretland, A. (1997). HDL-C and physical activity: The influence of physical exercise age and smoking on HDL-C and HDL-C/ total kolestrol ratio. Scand J. Clin. Lab. Invest. 37:251-255.
• Fox El et al. (1988). The Physiological Basis of Physical Education and Atletic edition, Saunders College Publishing, Philadelphia.
• Fox, B, Foss.(1999).“Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri”, Çeviri: Cerit, M., Bağırgan Yayımevi, Ankara.
• Guyton AC, Hall JE. (2006). Text book of medical physiology. Philadelphia, Elsevier, Halle M., Berg, A, Von Stein, T., Baumstark, H»
• Konlg, D., Kevl, J ( 1996). Lipoprotein (a) in endurance athlete power athletes, sedantery control, Med. Sri Spfl Exercise, 28 (2): 962-6.
• King J. (2004). Thermoregulation: Physiological Responses and Adaptations to Exercise in Hot and Cold Environments. J. HyperplasiaResearch, 4: 3.
• Koç H., Tamer K. (2008). Aerobik ve Anaerobik Antrenman Programlarının Lipoprotein Düzeyleri Üzerine Etkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi,;17: 137- 143.
• Kokkinos PF, Hurley BF, Smutok MA, et al. (1991). Strength training does not improve lipoprotein- lipid profiles in men at risk forCHD. Med Sci Sports Exerc. 23:1134 –1139.
• La Monte, MJ., Durstine, JL., Addy, C.L., Irwin, M.L., Ainsworth, BE. (2001). Physical activity, physical fitness, and Framingham 10-year risk score: cross-cultural activity participation study. J Cardiopulm Rehabil; 21: 63.
• Lemura, L.M., Amdreacci, J. (2000).“Lipidand Lipoprotein Profiles, Cardiovascular Fitness, Body Composition and Diet During and After Resistance, Aerobic and Combination Training in YoungWoman”, Eur. JournalAppl. Physiology, 82:5–6.
• Martı, B (1991). Health effects of recrational running in women. J. Sports Med. 11 (1): 20-51.
• Özhan E., Hizmetli S., Özhan F., Bakır S. (2000). Erkek Sporcularda Egzersizin Kan Lipoproteinlerine Etkisi Tıp Fakültesi, Cumhuriyet Üniversitesi C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 22 (2): 88 - 92.
• Pronk, NP. (1993). Short termeffects of exercise on plasma lipids and lipoproteins in humans. SportsMed. 16 (6); 43.
• Suter, E., Marti, B., Gutzwiller, F (1994). Jogging or walking comparison of health effects. Ann. Epidemiol, 4 (5) : 375- 81.
• Tamer, K (1996). Farklı aerobik antrenman programlarının sen hormonları, kan lipidleri ve vücut yağ yüzdesi üzerine etkisi. Bed. Eğt. Spor Bil. Der,1(1) :1-11. Tanrıverdi F., Ünlühızarcı K., Selçuklu A., Keleştimur F. (2006). Boksörlerde Hipofiz Bezi Fonksiyonlarının İncelenmesi. Sağlık Bilimleri Araştırma Grubu, Kayseri: TUBİTAK (PROJE NO: SBAG-3017).
• Thompson P D, T songalis G J , S eip R L , B ilbie C, Miles M, Zoeller R, Visich P, ve ark. (2004). Apolipoprotein E Genotyype and changes in serum lipids and maximal oxygen uptake with exercise training. Metabolism, 53(2) :193-202.
• Tikkanen HO., Hamalainen E., Harkonen M. (1999). Significance of skeletal muscle properties onfitness, longterm physical training serum lipids. Atherosclerosis 142(2): 367-378.
• Tran, Z.V., Weltman, A. (1985). Differential effects of exercise on serum lipid and lipoprotein levels seen with changes in body weight: a metaanalysis. JAMA,; 254: 919-24. Turgay F, Karamızrak S O, İşleğen Ç, Sessiz H, Acarbay Ş. (2002). Aerobik ve anaerobik eşik hızlarında yapılan iki değişik egzersizin kan lipid ve lipoproteinleri üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Spor Hekimliği Dergisi, 37 (1): 4.
• William E. Kraus, M.D., Joseph A. Houmard, Ph.D., AndFriends. (2002). Effects Of The Amount And Intensıty Of Exercıse On Plasma Lıpoproteıns. The New England Journal of Medicine, Vol. 347, No.19.
• Y Faruk, B Taner, A H ulusi, Z Mehmet, T Kemal. (2010). Serum leptin, lipoproteinlevels, and glucose homeostasis between national wrestlers and sedentary males. Turk J MedSci, 40 (3): 471-477.