SPOR LİSESİ VE DÜZ LİSE ÖĞRENCİLERİNİN KARİYER KAYGISI VE BİLİNÇLİ FARKINDALIKLARININ İNCELENMESİ

Year 2020, Volume: 22 Issue: 4, 90 - 100, 30.12.2020

Murat Aygün

Abstract

Bu çalışmada, spor lisesi ve düz lise öğrencilerinin kariyer kaygısı ve bilinçli farkındalıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma gurubunu; Spor lisesi, Anadolu lisesi ve Meslek lisesinde öğrenim gören 32’si kadın 72’si erkek toplam 104 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, katılımcılara kişisel bilgi formu, Türkçe uyarlama çalışması Özyeşil ve ark. (2011)’nın yapmış olduğu “Bilinçli Farkındalık Ölçeği (BİFÖ)” ve Gündüz ve Yılmaz (2016) tarafından geliştirilen “Kariyer Kaygısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada bağımsız gruplar için t-testi (independent samples t-test), varsayımın karşılandığı durumlar için yapılan karşılaştırmalarda varyans analizi (Analysis of Variance) tekniği kullanılmıştır. Kariyer kaygısı ölçeğinde elde edilen bulgularda cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık olmadığı (p>.05), eğitim gördüğü okul değişkenin de kariyer kaygısı aile etkisi ve kariyer kaygısı meslek seçimi alt boyutlarında, sınıf değişkeni ve ailenin aylık geliri değişkenlerinde kariyer kaygısı aile etkisi alt boyutunda anlamlı farklılık görülmüştür (p<.05). Bilinçli farkındalık ölçeğinden elde edilen bulgulara göre tüm demografik değişkenlerde anlamlı farklılık bulunmadığı (p>.05) görülmüştür. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin farkındalıklarındaki etkinin yaş ve buna paralel olarak çevre unsurunun olabileceği, sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel faktörlerinde kariyer kaygılarının belirlenmesinde etken olacağı düşünülmektedir.

Keywords

Kariyer Kaygısı, Bilinçli Farkındalık, Spor Lisesi, Düz Lise

ANALYSIS OF CAREER ANXIETY AND MINDFUL ATTENTION AWARENESS OF SPORTS HIGH SCHOOL AND GENERAL HIGH SCHOOL STUDENTS

Abstract

The objective of this study is to analyse the career anxiety and mindful attention awareness of sports and general high school students. The study group of the research consists of 104 students (32 female, 72 male) studying in sports high schools, Anatolian high schools and vocational high schools. As a data collection tool in the study, a personal information form and "Mindful Attention Awareness Scale (MAAS)" whose Turkish adaptation done by Özyeşil et al. (2011) and "Career Anxiety Scale" developed by Gündüz and Yılmaz (2016) have been used. While independent samples t-test has been used for independent groups; Analysis of Variance technique has been used in comparisons for situations where the assumptions were met in the study. When the findings obtained in the career anxiety scale are analysed; it is clear that there is no significant difference according to gender variable (p>.05). However, there are significant differences in the sub-dimension of career anxiety, family effect and career choice of the school variable. Moreover, there are remarkable differences in the sub-dimension of career anxiety family effect in class and monthly income variables of family (p<.05). According to the findings obtained from mindful attention awareness scale, it has been understood that there is no significant difference (p>.05) in all demographic variables. As a result of the research, it is thought that the effect on the awareness of high school students may be age and the environmental factor in parallel with this, and it will be a factor in determining career anxiety in socio-economic, socio-cultural and environmental factors.

Keywords

Career Anxiety, Mindful Attention Awareness, Sports High School, General High School

References

• Akbaş, M. G. ve Okutan, E. (2020). Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygısına Yönelik Alan Araştırması: Antalya İli Örneği. Gençlik Araştırmaları Dergisi. 8(20):158-177.
• Akkoç, F. (2009). Lise Öğrencilerinin Kariyer Düşüncelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesı̇ Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Akkoç, F. (2012). Lise Öğrencilerinin Mesleki Kararsızlıkları İle Kariyer İnançları Arasındaki İlişki. Buca Eğitim Fakültesi Dergisı̇. 32(12):49-70.
• Akyıldız, Y. Ö. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Bilinçli Farkındalık Düzeyi ile Dindarlık Düzeyi Arasındakı̇ İlişkı̇. Yükseklisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Babahanoğlu, R. ve Mavili, A. (2018). Sosyal Hizmet Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Bilinçli Farkındalıkları Arasındakı̇ İlişkilerin İncelenmesı̇ (Konya Örneği). Toplum ve Sosyal Hizmet. 29(1):90-113.
• Büyüköztürk Ş., Çakmak E. K., Akgün Ö. E., Karadeniz Ş. & Demirel F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ankara: Pegem Akademi. 15-17.
• Bozdemir, B. S. (2014). Güncel Psikoloji. Ankara: St Clements University Türkiye Yayınları.
• Brown, K. W. ve Ryan, R. M. (2003). The Benefits of Being Present: Mindfulness and Its Role in Psychological Well-Being. Journal Of Personality And Social Psychology. 84:822-848.
• Flawell, J. H. (1979). Metacognition and Cognitive Monitoring. American Psychologist. 34(10):906-911.
• Gündüz, H. Ç. ve Yılmaz, F. N. (2016). Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 12(3):1008-1022.
• Hofmann, S. G. ve Otto, M. W. (2008). Cognitive Behavioral Therapy for Social Anxiety Disorder. USA: Taylor & Francis.
• Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-Based İnterventions İn Context: Past, Present, and Future. Clinical Psychology: Science and Practice. 10(2):144-156.
• Karaoğlu, N. ve Şeker, M. (2010). Anxiety and Depression in Medical Students Related to Desire for and Expectations from a Medical Career. West Indian Med J. 59(2):196-202.
• Kazu, H. ve Yıldırım, N. (2013). Öğretmenlerin Bilişsel Farkındalık Stratejilerini Kullanma Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 11(4):323-342.
• Kennerley, H. (2019). Kaygı. (Çev: Yeter, N.) İstanbul: Kuraldışı Yayıncılık.
• Kısmetoğlu, G. (2019). Bilinçli Farkındalık Becerilerinin Kaygı Düzeyleri ile İlişkisinin İncelenmesi. Yükseklisans Tezi. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kocak, M. A. ve Dalkıranoğlu, T. (2013). Mezun Öğrencilerin Kariyer Algılamaları: Anadolu Üniversitesi Örneği Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13(1):41-52.
• McCabe, J. (2010). Metacognitive Awareness of Learning Strategies in Undergraduates. Mem Cogn. 39:462–476.
• Okutan, E. ve Akbaş, M. G. (2019). 15-24 Yaş Arası Öğrencilerin Kariyer Kaygılarını İncelemeye Yönelik Literatür Araştırması. Siyaset, Ekonomı̇ ve Yönetim Araştırmaları Dergisı̇. 7(1):33-41.
• Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş. & Deniz, M. E. (2011). Bilinçli Farkındalık Ölçeği’ni Türkçeye Uyarlama Çalışması. Eğitim ve Bilim. 36(160): 224-235.
• Özyeşil, Z. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayış Düzeylerinin Bilinçli Farkındalık Kişilik Özellikleri ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Rollo, M. (2015) The Meaning of Anxiety. Haruraki Publishing. New York: Ronald Press.
• Tingaz, E. O. (2020). Sportif Performansı Artırmada Yenı̇ Bir Yaklaşım: Bilinçli Farkındalık (Mindfulness). Z. F. Dinç (Ed.), Sporda Psiko-Sosyal Alanlar. Ankara: Akademisyen.
• Uygur, S. S. (2019). Ergenlerin Bilinçli Farkındalığının Yordanmasında Başa Çıkma Stilleri, Empati ve Duygusal Düzenlemenin Rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 9(55):1247-1279.
• Yılmaz, F. N. ve Gündüz, H. Ç. (2018). Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18(3):1585-1602.
• Zylowska, L., Smalley, S. L. & Schwartz, J. M. (2009). Mindful Awareness and ADHL (Edi: Didonda, F.) USA: Springer.
• Wachs, A. M. ve Schaff, J. D. (2010). Age of Anxiety. Uniten Kingdom: Lexington Books.