HELÂL İÇERİKLİ TURİZMİ TERCİH ETMEDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI: ERZURUM ÖRNEĞİ

Year 2019, Volume: 33 Issue: 2, 613 - 634, 29.03.2019

Erkan Oktay , Zafer Kartal , Taha Kartal

Abstract

Bu çalışmada Erzurum il merkezinde yaşayan
yetişkin bireylerden kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 575 kişiye tatillerini
helâl turizm içeriğine uygun bir konaklama merkezinde geçirmek isteyip
istemedikleri sorulmuş ve katılımcıların %87’sinin tatillerini helâl turizm
içeriğine uygun konaklama merkezlerinde geçirmek istedikleri tespit edilmiştir.
Daha sonra bu tercihte etkili olabilecek demografik ve sosyo-ekonomik faktörler
irdelendiği gibi; seyahat ve konaklama imkânlarına ait faktörler de
sorgulanmıştır. Yapılan ki-kare bağımsızlık testleri neticesinde helâl turizm
tercihi üzerinde etkili olabilecek değişkenlerle ikili lojistik regresyon
modeli kurulmuş ve kurulan modelin istatistiki bakımdan anlamlı olduğu tespit
edilmiştir. Kurulan ikili lojistik regresyon modeli sonuçlarına göre %5 önem
seviyesinde kalınacak otelde helâl yiyecek ve içecek sunumu yapılması (1), otel
konaklama sayısı (2), otelde bay bayan özel plajların bulunması (3), otellerde
temizlik ürünlerinin yiyecek ve içeceklerden uzak tutulması (4), otel odalarına
ayakkabıyla girilememesi (5), otel odalarında dini ekipman (Kur’an, tespih,
seccade, kıble işareti, vb.) bulundurulması (6), yolculukta durakların namaz
saatlerine göre ayarlanması (7), otelde çocuk ve yetişkinler için dini içerikli
eğlence programlarının bulunması (8), oteldeki ortak alanlarda mahremiyete önem
verilmesi (9) ve otelin donatı (fitness, yüzme havuzu, spa, vb.) imkânlarının
bulunması (10) helâl turizm tercihini etkileyen hususlardır. İkili lojistik
regresyon modeli sonuçlarına göre %10 önem seviyesinde otelin güvenlik ve
emniyeti (11), ailenin aylık ortalama geliri (12), oteldeki ortak alanlarda
tesettüre dikkat edilmesi (13), Ramazan’da otellerdeki yemek saatlerinin iftar
ve sahur vakitlerine göre ayarlanması (14), otelin şehir merkezine yakınlığı
(15), otel odalarındaki televizyon kanallarının helâl içeriklere
sınırlandırılması (16), gıdaların sağlıklı şartlarda muhafaza edilmesi (17) ve
otel odalarında alaturka tuvaletlerin bulunması (18) helâl turizm tercihini
etkilemektedir.

Keywords

Helal Turizm, Turizm, Lojistik Regresyon Analizi, Türkiye’de Helal Turizm

References

• Agresti, A., An Introduction to Categorical Data Analysis, John Wiley and Sons Inc., 1996, ss.103.Ahmat, N. H. C., Ridzuan, A. H., ve Zahari, M. S. M. (2012), Customer Awareness Towards Syariah Compliant Hotel. In International Conference on Innovation, Management and Technology Research (ICIMTR2012) (21-22, may. 2012). Malacca, Malaysia ss.124-128.Battour, M. M., Ismail, M. N., Battor, M., Awais, M. (2014), “Islamic Tourism: An Empirical Examination of Travel Motivation and Satisfaction in Malaysia”, Current Issues in Tourism, 20(1), ss.50-67.Berenson, M. L. – Levine, D. M., Basic Business Statistics: Concepts and Applications, Sixth Edition, Prentice-Hall International, 1996, ss.837-838.Cankül, D. (2011), Otel Seçimine Etki Eden Faktörlerden Biri Olarak Dini Hayat Tarzlarının Etkisi Üzerine Bir Alan Araştırması (Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Chandra, G. R. (2014), “Halal Tourism; A New Goldmine for Tourism”, International Journal of Business Management & Research (IJBMR), 4(6), ss.45-62.Çuhadar, M., Kervankıran, İ. (2017), Helâl Turizm Çekim Ülkesi Olarak Malezya’nın Dış Turizm Talebinin Modellenmesi ve Tahmini, 1. International Halal Tourism Congress, Alanya, ss.714-725.Hacıoğlu, N., Göral, R. (2017), Türkiye’nin Helâl Turizm Pazarındaki Yeri: Akdeniz Destinasyonlarıyla Karşılaştırmalı Bir Analizi, 1. International Halal Tourism Congress, Alanya, ss.119-134.Hacıoğlu, N., Oflaz, M., Buzlukçu, C., Kılıç, A. (2015), Yerli Turistlerin Helâl (Muhafazakar) İçerikli Otellere Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi: Afyonkarahisar Termal Oteller Örneği, 1. Eurasia International Tourism Congress: Current Issues, Trends, And Indicators, Konya, ss.489-502.Işığıçok, E., “Bebeklerin Doğum Ağırlıklarını ve Boylarını Etkileyen Faktörlerin Lojistik Regresyon Analizi ile Araştırılması” Ankara, VI Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Bildiri Kitabı, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonometri Bölümü, 2003, ss.3.Mansouri, S. (2014), Role of Halal Tourism Ideology in Destination Competitiveness: A Study on Selected Hotels in Bangkok, Thailand. In International Conference on Law, Education and Humanities (ICLEH’14) (30-31, jan. 2014). Pattaya, Thailand ss.20-23.Mohamed, H. M. H. (2013), Promoting Islamic Tourism in Brunei: Through Customers Understandinf Towards the Syariah Compliant Hotel Concepts (Yüksek Lisans Tezi), Nottingham University, Malaysia.Mohsin, A., Ramli, N., Alkhulayfi, B. A. (2016), “Halal Tourism: Emerging Opporunities”, Tourism Management Perspectives, 19(B), ss.137-143.Oflaz, M. (2015), Turistik Ürün Çeşidi Olarak Helâl Turizm Kosepti Uygulayan Konaklama Tesislerinde Müşteri Algıları (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Özdemir, İ. M. (2012), Turizmde Yeni Bir Pazar Bölümü Olarak İslâmî Turizm: Dindan Müslüman Turistler ve İslâmî Otellere Yönelik Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Razalli, M. R., Yusoff, R. M., Roslan, M. W. M. (2013), “A Framework of Halal Certification Practices for Hotel Indutry”, Asian Social Science, 9(11), ss.316-326.Saad, H. E., Ali, B. N., Abdel-ati, A. M. (2014), “Sharia-Compliant Hotels in Egypt: Concept and Challenges”, Advances in Hospitality and Tourism Research (AHTR), 2(1), ss.1-15.Salleh, N. Z. M., Hamid, A. B. A., Hashim, N. H. ve Omain, S. Z. (2014), “The Practice of Shariah-Compliant Hotel in Malaysia”, International Journal of Trade, Economics and Finance, 5(1), ss.26-30.Tatlıdil, Hüseyin, Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, Ziraat Matbaacılık, 2002, Ankara, ss.289.Tekin, Ö. A., Yılmaz, E. (2016), “İslâmî Turizm İçeriğinde Hizmet Veren Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir İnceleme”, The Journal of International Social Research, 9(42), ss.2046-2058.