A study on revealing the dynamics of organizational change from employees’ perspective

Yıl 2022, Cilt: 36 Sayı: 1, 71 - 82, 31.01.2022

İlayda Tekin , Nazlı Ayşe Ayyıldız Ünnü

Öz

Organizational change is a subject that is frequently studied due to the effects it creates at various levels, such as; individual, group, and organizational level. However, the number of studies that question the experiences of the employees in the change process in a holistic way from the perspective of the employee, manager and workplace doctor is limited. Thus, in this study, it was questioned how employees in different levels and roles, who actively participated in and were affected by a radical change, such as organizational merger, perceived the change and how they managed this process. The research was carried out by using a mixed-method approach, covering the views of employees, managers and workplace doctors. In the quantitative part of the research, the relationships between organizational change and sub-dimensions were revealed. In-depth interviews were used along with the survey to better understand the nature of organizational change.

Anahtar Kelimeler

Organizational change, Resistance to change, Acquisition and merger, Theories of change, Mixed methods study, Private retail sector

Çalışanlar perspektifinden örgütsel değişimin doğasını ve dinamiklerini açığa çıkarmaya yönelik bir araştırma

Öz

Örgütsel değişim birey, grup, örgüt düzeyinde yarattığı etkiler nedeniyle üzerine sıklıkla çalışılan bir konudur. Bununla birlikte çalışanların değişim sürecinde deneyimlediklerini çalışan, yönetici ve işyeri hekimi bakış açısıyla bütünsel şekilde sorgulayan çalışma sayısı sınırlıdır. Nitekim, bu çalışmada örgütsel birleşme gibi köklü bir değişim sürecine bilfiil katılan ve bu süreçten etkilenen farklı kademe ve rollerdeki çalışanların değişim sürecini nasıl algıladıkları ve yönettikleri sorgulanmıştır. Araştırma; çalışanlar, yöneticiler ve işyeri hekimleri üzerine karma yöntem tercih edilerek gerçekleştirilmiş, böylece değişim sürecini etkileyen ve bu süreçten etkilenen tüm tarafların görüşleri dikkate alınmıştır. Araştırmanın nicel kısmında; örgütsel değişim ve alt boyutları olan “değişime hazırlık” boyutunun “değişime bakış açısı”ve “değişimin genel başarısı” ile; “değişimden etkilenme boyutunun”, “değişime direnç” ile; “değişime bakış açısı” boyutunun “değişimin genel başarısı” ile arasında pozitif yönlü; “değişime hazırlık boyutunun” ise değişime direnç ile negatif yönlü ve anlamlı ilişkilerinin olduğu ortaya konmuştur. Nitel kısımda ise derinlemesine görüşmelerle ulaşılan görüşler nitel içerik analizine tabi tutularak değişimin doğasına ilişkin kapsamlı bilgilere ulaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel değişim, Değişime direnç, Satın alma ve birleşme, Değişim Teorileri, Karma yöntem araştırması, Perakende sektörü

Kaynakça

• Arat, G. (2013). İşletmelerde Örgütsel Değişim Ve İç Girişimcilik İlişkisi: Enerji Sektöründe Bir Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi), Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydoğdu, D. (2019). Bireylerin Tasarruf Kararlarını Etkileyen Faktörlere Davranışsal Bir Yaklaşım, (Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bohlin, N., Daley, E. ve Thomson, S. (2000), Successful Post‐Merger Integration: Realizing the Synergies, Handbook Of Busıness Strategy, 225-231.
• Budak, G. ve Budak, G. (2004). İşletme Yönetimi, 5. Baskı, İzmir: Barış Yayınları.
• Calder, A.M. (2013). Organizational Change: Models for Successfully Implementing Change, ABD: Utah State University.
• Chawla, A.ve Kelloway, E.K. (2004), Predicting Openness And Commitment To Change. The Leadership & Organizational Development Journal, 25(6), 485-498.
• Çapraz, B. (2009). Örgütsel Değişim: Çok Boyutlu Bir Model Önerisi, (Doktora Tezi), İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Daft, R. L. (2015), Örgüt Kuramları ve Tasarımını Anlamak, Çeviri, Çev: Ömür N. Timurcanday Özmen, İstanbul: Nobel yayınevi.
• Dannenhauer, F. (2013). How Managers can deal constructively with executing downsizing decisions (Master Thesis).
• Davutoğlu, N. A., Akgül B. ve Yıldız, E. (2016), 7’s Kuramının Büyük Ölçekli İşletmelerde Stratejik Planlama Ve Ekonomik Performansı Değerleme Aracı Olarak Kullanılması, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XL(1), 135-161.
• Dinçer, Ö. (2008). Örgüt Geliştirme: Teori, Uygulama ve Teknikleri, 2. Baskı, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Dönder, H. (1996). Örgütsel Değişim Ve Değişime Direnme Sorunu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Düren, Z. (2002). 2000'li Yıllarda Yönetim Sürekli Değişim ve Belirsizlik Ortamında Gelişen Yönetsel Yaklaşımlar, İstanbul: Alfa Basım Yayımcılık
• Elalmış, A. B.(2008). Çalışma Hayatı Ve Organizasyonlarda Değişim, Değişim Yönetimi Ve Değişim Yönetimi Üzerine Örnek Bir Uygulama Lafarge Türkiye Çimento Grubu, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eliasson, G. (1994), ‘The Theory of the Firm and the Theory of Economic Growth’, in L. Magnusson (ed.), Evolutionary and Neo-Schumpeterian Approaches to Economics, Boston, Dordrecht, London: Kluwer, 173–201.
• Eriksson, C.B. (2004), The effects of change programs on employees’ emotions. Personnel Review, 33(11), 110-126.
• Esen, A. (2012). Örgütsel Değişimde Dönüştürücü Liderlik Davranışları, (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gill, R. (2002), Change Management or Change Leadership ?, Journal of Change Management, 3(4), 307-318.
• Greenberg, J. (2002), Managing Behaviour in Organizations, 3rd Ed. New Jersey: Prentice Hall.
• Gülen, E. (2008). Örgütsel Değişim Sürecinde Takım Yönetimi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Huczynski A. A. ve Buchanan D. A. (1991), Organizational Behaviour, 2.Ed., NY: Prentice Hall.
• Kavanagh, M. ve Ashkanasy, N. (2006), The Impact of Leadership and Change Management Strategy on Organizational Culture and Individual Acceptance of Change during a Merger, British Journal of Management, 17, 81-103.
• Kesmen, M. (2014). Örgütsel Değişim Ve Değişime Direnç: Bir Kamu Kurumu Uygulaması, (Yüksek Lisans Tezi), Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kır, A. (2014). Örgütsel Değişim Ve Öğrenen Örgütler Arasındaki İlişkinin Ölçülmesine Yönelik Bir Otel İşletmesinde Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi), Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kitching, J. (1967), Why Do Mergers Miscarry ? (E. Bursk, Dü.) Harvard Business Review.
• Koç, Z. (2014). Örgütsel Değişim, Değişim Yönetimi Ve Örgütsel Davranışlar Üzerine Örnek Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Koşar, M. (2010). Örgütsel Değişim Geçiren Bir Kurumda Çalışan Hemşirelerin İş Doyumlarının Belirlenmesi, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kotter, J. P. (1995), Leading change: Why Transformation Efforts Fail, Harvard Business Review, 73(2), 59-67.
• Kotter, J.P. ve Schlesinger, L.A. (1979), Choosing Strategies for Change, Harvard Business Review, Mart-Nisan.
• Marks, M. L. (1997). Consulting in Mergers and Acquisitions Interventions Spawned by Recent Trends, Journal of Organizational Change Management, 10(3), 267-279.
• Mullins, L. J. (2004), Management and Organisational Behavior, Financial Times Prentice Hall International, United Kingdom.
• Özkan, Y. (2002). İşletmelerde Örgütsel Değişime Direnme Ve Bu Sorunun Çözümlenmesi Üzerine Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Rizvi, Y. (2011), Human capital development role of Human Resource (HR) during mergers and acquisitions, African Journal of Business Management, 5(2), 261-268.
• Schuler, R. ve Jackson, S. (2001), HR Issues and Activities in Mergers and Acquisitions. European Management Journal, 19(3), 239-253.
• Seçkin, Z., Demirel, Y. ve Özçınar, M.F. (2016), Örgütsel Değişim Sürecinin Algılanmasına Yönelik Betimsel Bir Araştırma, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 125-134.
• Sezgin, Ö. (2009). İşçilerin Sigarayı Bırakmasında İş Sağlığı Hemşiresinin Rolü, İstanbul: Türkiye Cumhuriyeti Marmara Üniversitesi.
• Şahin, T. (2017). Örgütsel Değişimin Çalışanların Güven Ve Bağlılık Düzeyleri Üzerindeki Etkisi Ve Bir Uygulama, (Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Taşlıyan, M. ve Karayılan D. (2011). Organizasyonlarda Değişim ve Yönetimi, Çağdaş Yönetim Yaklaşımları içinde, İstanbul: Beta Yayınları.
• Vakola, M. ve Nikolaou, I. (2005). Attitudes Towards Organizational Change: What İs The Role Of Employees’ Stress And Commitment? Employee Relations, 27(2), 160-174.
• Vieru, D., Rivard, S., Westergren, U. ve Bourdeau, S. (2019). Change Agents and Resilient Practices: The Power of Symbolic Capital in a Post-Merger Integration Context. Proceedings of the 52nd Hawaii International Conference on System Sciences, (s. 6509-6518). Canadian.
• Weber, Y. ve Tarba , S. Y. (2009). Human resource practices and performance of mergers and acquisitions in Israel. Human Resource Management Review, 20(2010), 203-211. doi:10.1016/j.hrmr.2009.08.007
• Yıldırım, A. ve Şimşek H.(2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (6. baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yılmaz, İ. (2015). Organizasyonlarda Değişim Ve Değişime Karşı Direncin Örgütsel Adalet Ve Örgütsel Bağlılık Boyutları İle İncelenmesi: Fırat Üniversitesi İdari Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yücel, F.Ç. (2011). Örgütsel Değişim Ve Örgütte Değişime Karşı Gelişen Direnci Kırma Politikaları (Yüksek Lisans Tezi), Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Zadeoğluları, S. (2010). Örgütsel Değişime Açıklık Ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi, (Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.