İnternet Haber Sitelerinde Eşik Bekçiliği/Gatekeeping at Online News Sites

Year 2016, Volume: 20 Issue: 1, 0 - 0, 15.04.2016

Haldun Narmanlıoğlu

Abstract

Bu çalışma geleneksel medyanın eşik bekçiliği refleksiyle, edilgen okuyucuların
İnternet ortamında aktif kullanıcılara dönüşmesi arasındaki problemli ilişkiyi konu edinmektedir.
Haber konularının seçiminden toplanmasına, yazımından sunuş tarzına kadar
geleneksel haber üretim süreçlerinde eşik bekçilerinin büyük etkisi bulunmaktadır. Söz
konusu etki habercilerin kendi kültürel, ideolojik yapılarını, medya organizasyonunun
siyasal eğilimlerini ve genel yayın politikasını da içeren geniş bir yelpazede kendisini
göstermektedir. Geleneksel haber medyasının İnternet ortamına taşınmasının ardından
ortaya çıkan yapısal değişikliklerin en önemlilerinden biri okuyucuların edilgen konumlarının
görece aktif hale dönüşmesidir. Artık kullanıcı olarak anılan haber tüketicileri,
çevrimiçi haberler hakkındaki yorumlarını, eleştiri ve katkılarını yorum köşelerinde dile
getirebilmektedir. Ancak bu yorum ve tartışmalar yine geleneksel eşik bekçiliği süzgecinden
geçmektedir. Bu çalışmada İnternet ortamında okuyucu yorumları üzerindeki eşik
bekçiliği uygulamaları araştırılmıştır. Bu amaçla Türkiye’de yayın yapan 6 haber sitesine
deneme amaçlı olarak gönderilen yorumlarla bilinen politik çizgilerine uygun bir
yorum profilinin eşik bekçiliği yoluyla oluşturulup oluşturulmadığı araştırılmıştır. Buna
göre; siyasal iktidarla uyumlu, haber medyasında siyasal iktidarı olumlayan yorumların
eleştiren yorumlara göre daha fazla kullanıldığı görülmüştür. Benzer şekilde muhalif
çizgide yayın yapan haber sitelerinde ise, siyasal muhalefeti olumlayan yorumlar daha
fazla yayınlanırken, siyasal iktidarı destekleyen yorumların iletişim ortamına çok fazla
sokulmadığı belirlenmiştir. Araştırmaya göre geleneksel haber medyasında yalnız haber
üretim sürecinin şekillenmesine etki eden eşik bekçiliğinin, yeni iletişim teknolojileriyle
birlikte daha aktif pozisyona geçen okuyucuların demokratik tartışma zemini için gerekli
kişisel yorum ve katkılarını da içine alacak şekilde genişlediği görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Eşik Bekçiliği, Çevrimiçi Gazete, İnternet Kullanıcıları

This study focuses on the problematic relation between the gatekeeping
reflex of conventional media and the transforming of passive readers to active users in
the Internet space. Gatekeepers has great effect on conventional production of news from
selecting to gathering and writing to presenting. This effect emerges on a wide scope which
includes reporter’s cultural, ideologic structure and the politic tendency and general
editorial policy of media organization. One of most important structural alteration that
emerged after conventional news media transfered to Internet is transforming of passive
positions of readers to active. Henceforth news consumers which are mentioned as users,
can put their comments, critics and contrubitions into words at the comment spaces. But
these comments and discussions still under the filtration of conventional gatekeeping.
In this study the practices of gatekeeping on reader comments at Internet has examined.
For that aim purposeful messages has sent to the 6 Turkish online newspapers in order to
understand whether they create a comment profile or not in accordance with their politic
tendencies by gatekeeping. In study has seen that the favorable messages about political
power broadcasted much more than which are criticized at news media compatible with
political power. Similarly favorable messages about oppositional politics are broadcasted
much more than which are criticized at news media are opposing to political power.
According to study has seen that the gatekeeping which effect on news production process
only at conventional media, has widen to personel comments and contributions, that are
neccesary for a democratic discussion space, of the readers which are activated with new
communication technologies.
Keywords: Gatekeeping, Online Newspaper, Internet Users