DEMOKRATİK VATANDASLIK ve TARiH EĞİTİMİ

Year 2008, Volume: 12 Issue: 2, 337 - 350, 18.02.2010

Aydın Güven

Abstract

Günümüzün en popüler kavramlarından birisi olan demokrasi,
uygulanmakta olan yönetim şekilleri içerisinde en iyisi olarak kabul edilmektedir.
Her siyasal sistem gibi demokrasinin de kendisine ait özellikleri ve değerleri
mevcuttur. Sistemin işlerliğinin gerçekleşmesi, ayakta kalıp gelişmesi için bu
özellik ve değerlerinin bireyler tarafından bilinmesi ve içselleştirilmesi
gerekmektedir. Bireylerin demokrasi kültürü ve değerlerini benimsemeleri
sürecinde eğitim kurumlarının önemli bir rolü olduğu herkes tarafından
bilinmektedir.
Çalışmada, demokratik vatandaş yetiştirmede genelde okulun özelde ise tarih
eğitiminin ne gibi rolleri olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada
literatür tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu amaçla ilk aşamada demokrasi kavramı
ve demokrasilerde vatandaşların benimsemeleri beklenilen beceri, değer ve
davranışların neler olması gerektiği belirtilmiştir. Daha sonra okulun ve tarih
eğitiminin bu konudaki rolü, konu ile ilgili yapılan araştırmalar ışığında
açıklanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın neticesinde, tarih eğitiminin demokratik
vatandaş yetiştirme sürecinde etkili olabileceği sonucuna ulaşılarak, bununla ilgili
çeşitli öneriler getirilmiştir.

Keywords

Demokrasi, okul, demokratik vatandaş, tarih eğitimi

References

• Atasoy, Ali, (1997), Đlköğretim Đkinci Kademede Demokrasi Eğitimi ve Đlköğretim Đkinci Kademe Öğretmen ve Öğrencilerinin Demokratik Tutum ve Davranışlarının Karşılaştırmalı Olarak Đncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Ankara. Ateş, Toktamış, (1994), Demokrasi: Kavram-Tarihi Süreç-Đlkeler, Ümit Yayınları, Ankara.
• Başaran, Đ.Ethem, (1987), “Demokrat Öğrenci Nasıl Yetiştirilir”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 19/1-2, ss.111-116.
• Beetham, David- Boyle, Kavin, (1998), Demokrasinin Temelleri, (çev:Vahit Bıçak), Liberte Yayınları Ankara.
• Bilgen,H.Nihat, (1994), Çağdaş ve Demokratik Eğitim:Ders Geçme ve Kredi Uygulaması, Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
• Binbaşıoğlu, Cavit, (1991),Genel Öğretim Bilgisi, Kadıoğlu Matbaası, Ankara. Büyükdüvenci, Sabri, (1991), “Demokrasi, Eğitim, Türkiye”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23/2, ss.583-597.
• Can, Niyazi, (2004), “Öğretmenlerin Geliştirilmesi ve Etkili Öğretmen Davranışı”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, ss.103-119.
• Çayır, Kenan, (2003), Đnsan Hakları ve Demokrasi Kültürünün Geliştirilmesi: Ders Kitaplarının Yazımı, M.T. Bağlı –Y. Esen (Ed.), Ders Kitaplarında Đnsan Hakları, Đnsan Haklarına Duyarlı Ders Kitapları Đçin Tarih Vakfı Yayınları, Đstanbul, ss.21-47.
• Dahl, A. Robert, (2001), Demokrasi Üstüne, (çev.B.Kadıoğlu), Phoenix Yayınevi, Ankara.
• Dance,E,H, (1969), “Tarih Öğretiminde Peşin Hükümler”, (çev.N.Engez), Tarih Öğretimi ve Ders Kitaplarının Geliştirilmesi, Milli Eğitim Basımevi Đstanbul, ss.65-97.
• Demircioğlu,Đ.Hakkı, (2005), Tarih Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar, Anı yayıncılık, Ankara.