Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi

Year 2010, Volume: 14 Issue: 2, 315 - 330, 25.10.2010

Abdullah Takım

Abstract

Gelişmekte olan ülkelerde ihracattaki artışın ekonomik büyümeyi artıraca-
ğı beklentisi, korumacı politikaların terk edilip, liberal politikaların tercih edilmesinde
etkili olmaktadır. Bu politikaları uygulayan ülkelerin büyüme hızlarındaki artış, geliş-
mekte olan ülkeler ve Türkiye için politika değişikliğini motive edici bir durum ortaya
çıkarmıştır. Türkiye, 1980 yılına kadar uyguladığı ithal ikameci politikayı terk ederek,
ihracata dayalı büyüme modelini benimsemiştir. Ancak birçok ülke örneğinde görüldüğü
gibi, ihracatın iktisat politikalarının uygulanmasında pozitif bir dışsallık mı, yoksa ekonomik
büyümenin lokomotifi mi olduğu, iktisadi literatürün tartışmalı konularındandır.
Bu çalışmada, 1975-2008 Türkiye verilerini kullanarak ihracat ile büyüme arasındaki
ilişki Granger Nedensellik analiziyle test edilmiş ve ihracat artışının büyümedeki artışı
desteklemediği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, İhracat, Ekonomik Büyüme, Granger Nedensellik Testi

References

• Boratav, Korkut (2002). Türkiye’nin İktisat Tarihi 1908-2002. Ankara: İmge Yay.
• Bahmani-Oskooee, M. ve Domaç, I. (1995). “Export Growth and Economic Growth in
• Turkey: Evidence from Cointegration Analysis”, Middle East Technical University in Development, 22, 67-77. Charemza, W. ve Deadman, D.F. (1993). New Directions in Econometric Practice. Eng- land: Edward Elgar Publishing Limitted.
• Choe, C ve Moosa, I.A. (1998). “Modelling Addictive Consumption: Some Theoretical and Econometric Issues”, Papers La Trobe - Department of Economics, 97, 10.
• Darnell, A.C.A. (1994). Dictionary of Econometrics, Printed and Bound in Great Britain by
• Hartnolls Limited. England: Bodmin-Cornwall. Demirhan, Erdal (2005). “Büyüme Ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Ör- neği”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(4), 76- 88.
• Dış Ticaret Müsteşarlığı (2008). Türkiye’de İhracatın Gelişimi. Ankara: DTM
• Granger, C.W.J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross
• Spectral Methods, Econometrica, (37). Gujarati, D.N. (2004). Basic Econometrics. New York: McGraw-Hill Comp.
• Işığıçok, Erkan (1994). Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi. Bursa: Uludağ Üni- versitesi Basımevi.
• Karluk, Rıdvan (2002). Uluslararası Ekonomi. İstanbul: Beta Yay.
• Kumcu, E. (2009, 11 Mart). ‘’Büyümede Sorun Var…’’, Hürriyet Gazetesi.4.
• Love, J. ve Chandra, R. (2005). “Testing Export-Led Growth in Bangladesh in a Multiva- rate var Framework” , Journal of Asian Economics, 15 (6), 1156.
• Nurkse, Ranger (1964). Az Gelişmiş Ülkelerde Sermaye Teşekkülü. (Çev. Şevki Adalı). İs- tanbul: Menteş Kitabevi.
• Özmen, E. ve Furtun, G. (1998). “Export-led growth hypothesis and the Turkish data: An empirical investigation”, METU Studies in Development, 25 (3), 491-503.
• Patterson, K. (2000). An Introduction to Applied Econometrics : A Time Series Approach,
• Newyork, Great Britain. Seyidoğlu, Halil (2001). Uluslararası İktisat Teori Politika ve Uygulama, İstanbul: Güzem Yay.
• Ram, R. (1985). “Exports and Economic Growth: Some Additional Evidence”, Economic
• Development and Cultural Change, Vol. 33, No: 2, 417. Şenol, Coşkun (2007). “Türkiye’nin İhracatı Üzerine Bir Değerlendirme’’, Gümrük Dün- yası Dergisi, 54.
• Taban, S. ve Aktar İ. (2005). “An Empirical Examination of the Export Led-Growth Hypo- thesis In Turkey”, First International Conference on Business, Management and Economi- cs. İzmir: Yaşar Üniversitesi.
• Yamak, R. Korkmaz, A. (2007). “Türk Cari İşlemler Açığı Sürdürülebilir mi, Ekonometrik
• Bir Yaklaşım’’, Bankacılar Dergisi, 60, 17-32. Yıldırım, Kemal ve Karaman, Doğan (2003). Makroekonomi. Eskişehir: Anadolu Üniversi- tesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yay.
• Yiğidim, Aslan ve Köse, Nezir (1997). “İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki,
• İthalatın Rolü: Türkiye Örneği (1980-1996)”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 8 (26), 71-85.