Erzincan Halk Pazarlarının Kültürel ve Ekonomik Coğrafya Özelliklerinin Belirlenmesinde Mekânsal Analiz Yöntemlerinin Kullanılması

Year 2018, Cilt: 22 Özel Sayı, 501 - 521, 15.04.2018

Ozan Arif Kesik , Muhammet Enes Yanık , Arif Çağdaş Aydınoğlu

Abstract

Halk pazarlarının, bir yerin alışveriş kültürünün yaşatılmasında ve
sürdürülmesinde önemli bir yeri bulunmaktadır. Hızla artan küreselleşme ve
bilgi teknolojilerindeki gelişim, alışveriş kültürünü gün geçtikçe
değiştirmekte ve halk pazarlarının işlevinin yitirilmesine neden olmaktadır.
Bununla birlikte, Anadolu’da pazar alışverişi kültürünün hâlâ devam ediyor
olması, son yıllarda doğal ve organik ürünlere olan talebin artması halk
pazarlarını canlı tutan önemli unsurlardır. Bu çalışmada, Erzincan halkının
alışveriş kültürü özelliklerinin belirlenmesinin yanı sıra, alışverişlerinde
halk pazarlarını tercih etme düzey ve sebeplerini tespit etmek amaçlanmıştır.
Ayrıca halk pazarlarının etki alanının belirlenmesi ve değerlendirilmesi ile
yeni bir halk pazarı ihtiyacının olduğu alanlar belirlenmeye çalışılmıştır. Bu
kapsamda, pazar esnafıyla 58, Erzincan halkı ile 145 anket yapılmıştır.
Pazarların konumları Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yazılımı olan ArcMap 10.3.1
programında sayısallaştırılarak veri tabanına aktarılmış, anket sonuçlarına
göre Tampon Analizi uygulanmıştır. Pazar esnafı ve Erzincan halkıyla yapılan
toplam 203 anket sonucunun coğrafi analizinden sonra pazar etki alanları
çıkarılmıştır. Sonuç olarak Erzincan’da 6 adet pazar kuruluyor olmakla
birlikte, etki sahası ve kapasitesi bakımından en önemlisinin İnönü Mahallesi
mevkiinde kurulan Cumartesi pazarı olduğu anlaşılmaktadır.

Keywords

Halk pazarları, Alışveriş Kültürü, Erzincan, Coğrafi Bilgi Sistemleri

References

• Allen, D. W. (2009). GIS Tutorial II: Spatial Analysis Workbook. ESRI Press.
• Bozkurt, V. (2014). Değişen Dünyada Sosyoloji. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Çalışkan, V. (2007). Kentsek Mekan Kullanımındaki Farklilıllar Üzerine Bir Yaklaşım: Bursa ve Çanakkale'nin Periyodik (Haftalık) Pazarlarından Örnekler. Doğu Coğrafya Dergisi, 51.
• ESRI. (2017). ArcGIS Desktop. Redlands, CA: Environmental Systems Research Institute.
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı. (2012, Temmuz 12). Pazar Yerleri Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/07/20120712-13.htm adresinden alındı
• Harris, C. D., & Ullman, E. L. (1945). The Nature of Cities. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 7 - 17. IBM Corporation. (2012). IBM SPSS Statistics for Windows.
• Koday, S., & Çelikoğlu, Ş. (2011). “Geleneksel Alışveriş Mekanlarına Bir Örnek; Bartın Kadınlar Pazarı (Galla Pazarı)”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 244.
• Orhan, F. (2017). “Erzincan’da Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği ve Yaşanan Sorunlara Yönelik Coğrafi Bir İnceleme”. Türk Coğrafya Dergisi, 47 -56.,
• Şimşek, S. (2006). Küreselleşme Sürecinde Çok Uluslu Şirketler ve İnternetin Önemi. Selçuk İletişim, 166-175.
• T.C. Erzincan Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. (2016). Erzincan ili 2015 Yılı Çevre Durum Raporu . Erzincan: ÇED ve Çevre İzinleri Şube Müdürlüğü.
• Tunçel, H. (2003). Anadolu Şehirlerinde Semt Pazarlar: Elazığ Örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 50.
• Tunçel, H. (2009). Geleneksel Ticaret Mekânı Olarak Türkiye’de Haftalık Pazarlar. e-Journal of New World Sciences Academy, 306.
• Turhan, M. (1987). Kültür Değişmeleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
• Tümertekin, E., & Özgüç, N. (1997). Beşeri Coğrafya -İnsan Kültür - Mekan. İstanbul: 1997.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2016). Adrese Dayalı Nüfusa Katıt Sistemi. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr adresinden alındı
• Üstün, B., & Tutal, O. (2008). “Tüketim Alışkanlıklarındaki Değişimler ve Bu Değişimlerin Alışveriş Mekânlarına Etkisinin Eskişehir Örneğinde İrdelenmesi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 259-282.
• Yavuz, N., & Zavalsız, Y. S. (2015). “Postmodern Dönemde Kimliğin Belirleyicisi Olarak Tüketim (Tüketilmiş Kimlikler)”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 126 -152.