Research Article
BibTex RIS Cite

Yeni Bir Kelime Grubu Önerisi: Ölçü Grubu

Year 2019, Cilt: 23 Özel Sayı, 2037 - 2042, 31.12.2019

Abstract

Türkiye Türkçesiyle ilgili söz
dizimi çalışmalarında sayı grubu ve sıfat tamlaması dışında sayıların söz
dizimsel kullanımına pek değinilmemiştir. Saat, süre, uzunluk, miktar, çap,
tutar, hacim, alan, deprem şiddeti, puan, ortalama gibi ölçü anlatan sayılarda
birden fazla ölçüm birimi varsa bunlar üst ve alt birimler olarak yan yana
ifade edilir. Bu ölçüm bildirimleri -bazı durumlarda- söz dizimsel yapı
özelliği taşır. Birleşen unsurlar ve bu unsurların oluşturduğu yapılar farklı
alan ve birimlere ait olsa da söz dizimsel olarak aynıdır. Bunlar kelime grubu
yapısında olup henüz herhangi bir inceleme veya adlandırmaya tâbi
tutulmamıştır. Bu çalışma, ölçüm anlatan on otuz (10.30), bir elli (1.50), yedi
virgül iki (7,2), iki seksen (2.80), on kırk
(10/40)
gibi sayı birlikteliklerinin yazıyla gösterildikleri sürece kısaltma grubu
bünyesinde ölçü grubu(öbeği) olarak adlandırılmasını önermektedir. Ölçü
grubunun derin yapısında farklı birimleri ifade eden sayıların birleşimi söz
konusudur. Bu birleşim dilbilgisi kuralları çerçevesinde olmaktadır. Grup
kalıplaşma nispetinde bünyesindeki ölçü birimi adını, ayırıcı işlevdeki noktalama
işaretlerini düşürür. Geriye sadece veri niteliğinde söz dizimsel sayı kalıbı
kalır. Dolayısıyla ölçü grubunu kısaltma grubu bünyesinde değerlendirmek
gerekir.

References

  • Balyemez, S. (2008). “Türkiye Türkçesinde Dakikalı Saat İfadeleri Ve Saat Grubu”. Dil Araştırmaları, 2 (Bahar), 87-92.
  • Delice, H. İ. (2007). Türkçe Sözdizimi. İstanbul: Kitabevi.
  • Ergin, M. (2009). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yay.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Söz Dizimi. İstanbul: Kesit Yay.
  • Karahan, L. (2007). Türkçede Söz Dizimi. Ankara: Akçağ Yay.
  • Koşaner, Ö. (2016). “Numerals in Turkish”[Türkçede Sayılar]. Open Journal of Modern Linguistics, 6, 131-147.
  • Özkan, A., Toker, M., Aşçı, U. D. (2016). Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, Konya: Palet Yayınları.
  • Özözen, Y. M. (2000). “Türkiye Türkçesinde Saat Anlatımlarının Sözdizimsel Yapısı”. Dil Dergisi, 89, 76-80.
  • TDK. (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK.
  • Lewis, G. L. (1967). Turkish Grammar. Oxford: Oxford University Press.
Year 2019, Cilt: 23 Özel Sayı, 2037 - 2042, 31.12.2019

Abstract

References

  • Balyemez, S. (2008). “Türkiye Türkçesinde Dakikalı Saat İfadeleri Ve Saat Grubu”. Dil Araştırmaları, 2 (Bahar), 87-92.
  • Delice, H. İ. (2007). Türkçe Sözdizimi. İstanbul: Kitabevi.
  • Ergin, M. (2009). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yay.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Söz Dizimi. İstanbul: Kesit Yay.
  • Karahan, L. (2007). Türkçede Söz Dizimi. Ankara: Akçağ Yay.
  • Koşaner, Ö. (2016). “Numerals in Turkish”[Türkçede Sayılar]. Open Journal of Modern Linguistics, 6, 131-147.
  • Özkan, A., Toker, M., Aşçı, U. D. (2016). Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, Konya: Palet Yayınları.
  • Özözen, Y. M. (2000). “Türkiye Türkçesinde Saat Anlatımlarının Sözdizimsel Yapısı”. Dil Dergisi, 89, 76-80.
  • TDK. (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK.
  • Lewis, G. L. (1967). Turkish Grammar. Oxford: Oxford University Press.
There are 10 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Hasan Karaca 0000-0002-3014-5513

Publication Date December 31, 2019
Published in Issue Year 2019 Cilt: 23 Özel Sayı

Cite

APA Karaca, H. (2019). Yeni Bir Kelime Grubu Önerisi: Ölçü Grubu. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 2037-2042.

Creative Commons Lisansı
ATASOBEDAtatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.