Abstract
9th government of 2nd Constitutional Monarchy Period was established by Gazi Ahmet Muhtar Pasha. Although Ahmet Muhtar Pasha declared his neutrality, his council of ministers remained close to Libertarians and Allies (Hürriyet ve İtilafçılar) rather than the members of Union and Progress (İttihatçılar) Party, and took actions in favor of them. The government of Ahmet Muhtar Pasha did not serve so long that the Pasha resigned from grand viziership on 29 October 1912. right, he expressed that he was not able to give more detail due to his current political position. Even though Ahmet Muhtar Pasha could not answer the accusations at first because of the state’s de facto and political situation, he answered the accusations in the manuscript entitled “Temmuz 1330’da Meclis-i Mebusan’da Geçen Divan-ı Ali Bahislerine Bir Nazar”(A Glance on the Supreme Court Accusations at the Council of Ministers at the July 1330 session). Ahmet Muhtar Pasha determined thirteen accusations and critics in the report regarding himself and his government. He quoted these accusations and critics, and, then, wrote his own answers under the quotes
References
- Akyıldız, N. (1990). Temmuz 1330’da Meclis-i Mebusan’da geçen Divan-ı Ali bahislerine bir nazar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Armaoğlu, F. (1197) 19. yüzyıl siyasi tarihi (1789-1914). Ankara.
- Balkan harbi (1912-1913). (1993). Cilt: 1. Ankara.
- Bayur, Y. H. (1991). Türk inkılabı tarihi. Cilt: 2, Kısım 1. Ankara.
- Birinci, A. (1990). Hürriyet ve İtilaf Fırkası. İstanbul.
- Cavit Bey (1943). Meşrutiyet devrine ait Cavit Bey’in hatıraları. Tanin, 19 Birinciteşrin 1943.
- Danişment, İ. H. (1961). İzahlı Osmanlı tarihi kronolojisi. Cilt: 4. İstanbul.
- Demir, F. (2007). Osmanlı Devleti’nde II. Meşrutiyet Dönemi Meclis-i Mebusan seçimleri (1908-1914). Ankara.
- Erim, N. (1953). Devletlerarası hukuku ve siyasi tarih metinleri, I. Ankara.
- Gazel, A. A. (2007). Lütfi Fikri’nin Tanzimat’ı. Konya.
- Gazel, A. A. (2007). Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda parlamanter denetim (1908-1920). Konya.
- Hüseyin Cahit, “Hele Şükür”, Tanin, 26 Eylül 1328, s. 1.
- Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılabı Tarihi, Cilt: 2, Kısım 1, Ankara 1991, s. 430.
- Kili, S., Gözübüyük, Ş. (2000). Türk anayasa metinleri. İstanbul.
- Meclis-i Mebusan zabıt ceridesi.
- Mehmed Selahattin. (2006). Bildiklerim. (haz.: A. Birinci, C. Okay). Ankara.
- Tansu, S. N. (1960). İttihat ve Terakki içinden dönenler. (Anlatan: Galip Vardar). İstanbul.
- Türkgeldi, A. F. (1997). Görüp işittiklerim. Ankara.
- Uçarol, R. (1989). Balkan Savaşı öncesinde terhis olayı ve seferberlik ilanı sorunu. Dördüncü Askeri Tarih Semineri Bildirileri, Ankara, 257-277.
- Uçarol, Rıfat Uçarol, Gazi Ahmet Muhtar Paşa, İstanbul 1976.
- Uşaklıgil, H. Z. (1981). Saray ve ötesi. İstanbul.
- Yalçın, H. C. (1937). Meşrutiyet hatıraları 1908-1918. Fikir Hareketleri, 177, 325-326.
İTTİHAT VE TERAKKİ’NİN 1913 KONGRESİNDE HÜKÛMETİNE VE ŞAHSINA YÖNELİK İTHAMLARA AHMET MUHTAR PAŞA’NIN CEVABI
Abstract
II. Meşrutiyet döneminin 9. Hükûmeti 1912 yılında Gazi Ahmet Muhtar Paşa tarafından kurulmuştur. Ahmet Muhtar Paşa her ne kadar tarafsız olduğunu belirtse de kabinesi İttihatçılardan ziyade Hürriyet ve İtilafçılara yakın durmuş ve bu yönde icraatlar yapmıştır. İttihatçılara karşı icraatlarda bulunan Ahmet Muhtar Paşa’nın hükûmeti çok uzun süre görev yapamamış ve Paşa 29 Ekim 1912 tarihinde sadrazamlıktan istifa etmiştir.
Ahmet Muhtar Paşa’nın görevden ayrılmasından yaklaşık bir sene sonra İttihat ve Terakki’nin 1913 kongresi toplanmıştır. Merkez-i Umumi tarafından bu kongreye sunulan raporda Ahmet Muhtar Paşa ve hükümetine yönelik ağır eleştiriler yapılmış ve rapor 21 Eylül 1913 tarihli Sabah gazetesinde yayınlanmıştır. Ahmet Muhtar Paşa Sabah gazetesine gönderdiği açıklamada, raporda yer alan ithamların doğru olmadığını belirttikten sonra, mevcut siyasi durumun müsait olmamasından dolayı o an için daha fazla açıklama yapmayacağını ifade etmiştir.
Ahmet Muhtar Paşa, devletin “fiilen ve siyaseten” zor durumda olmasından dolayı veremediği cevabı daha sonra kaleme aldığı “Temmuz 1330’da Meclis-i Mebusan’da Geçen Divan-ı Ali Bahislerine Bir Nazar” adlı eserinde vermiştir. Ahmet Muhtar Paşa, raporda kendisine ve hükûmetine yönelik on üç itham ve eleştiri tespit etmiştir. Bunları aynen aktardıktan sonra altına kendi cevaplarını yazmıştır.
Keywords
References
- Akyıldız, N. (1990). Temmuz 1330’da Meclis-i Mebusan’da geçen Divan-ı Ali bahislerine bir nazar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Armaoğlu, F. (1197) 19. yüzyıl siyasi tarihi (1789-1914). Ankara.
- Balkan harbi (1912-1913). (1993). Cilt: 1. Ankara.
- Bayur, Y. H. (1991). Türk inkılabı tarihi. Cilt: 2, Kısım 1. Ankara.
- Birinci, A. (1990). Hürriyet ve İtilaf Fırkası. İstanbul.
- Cavit Bey (1943). Meşrutiyet devrine ait Cavit Bey’in hatıraları. Tanin, 19 Birinciteşrin 1943.
- Danişment, İ. H. (1961). İzahlı Osmanlı tarihi kronolojisi. Cilt: 4. İstanbul.
- Demir, F. (2007). Osmanlı Devleti’nde II. Meşrutiyet Dönemi Meclis-i Mebusan seçimleri (1908-1914). Ankara.
- Erim, N. (1953). Devletlerarası hukuku ve siyasi tarih metinleri, I. Ankara.
- Gazel, A. A. (2007). Lütfi Fikri’nin Tanzimat’ı. Konya.
- Gazel, A. A. (2007). Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda parlamanter denetim (1908-1920). Konya.
- Hüseyin Cahit, “Hele Şükür”, Tanin, 26 Eylül 1328, s. 1.
- Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılabı Tarihi, Cilt: 2, Kısım 1, Ankara 1991, s. 430.
- Kili, S., Gözübüyük, Ş. (2000). Türk anayasa metinleri. İstanbul.
- Meclis-i Mebusan zabıt ceridesi.
- Mehmed Selahattin. (2006). Bildiklerim. (haz.: A. Birinci, C. Okay). Ankara.
- Tansu, S. N. (1960). İttihat ve Terakki içinden dönenler. (Anlatan: Galip Vardar). İstanbul.
- Türkgeldi, A. F. (1997). Görüp işittiklerim. Ankara.
- Uçarol, R. (1989). Balkan Savaşı öncesinde terhis olayı ve seferberlik ilanı sorunu. Dördüncü Askeri Tarih Semineri Bildirileri, Ankara, 257-277.
- Uçarol, Rıfat Uçarol, Gazi Ahmet Muhtar Paşa, İstanbul 1976.
- Uşaklıgil, H. Z. (1981). Saray ve ötesi. İstanbul.
- Yalçın, H. C. (1937). Meşrutiyet hatıraları 1908-1918. Fikir Hareketleri, 177, 325-326.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Makaleler |
| Authors | |
| Publication Date | August 4, 2015 |
| Published in Issue | Year 2015 Issue: 54 |
