Assessment of Communication Skills in Social Relations of Pre-School Children With Divorce and Non-Divorce Parents According to Parental Views

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 3, 1067 - 1103, 08.10.2022

Büşra Akkaya

Öz

In this study, the communication skills of preschool children whose parents were divorced and not divorced in their social relationships were examined in terms of parental views. The data of the study in which qualitative research methods were applied, were collected with a semi- structured interview form. In order to determine the communication skills of children in the social relations, the interview form prepared by the researcher using the relevant literature was applied to 30 people between the ages of 3 and 6. Descriptive analysis technique was used in the analysis of the obtained data. In the descriptive analysis, the opinions of each of the interviewees were evaluated separately. In addition, the opinions and striking expressions that the participants often repeat are sampled with direct quotes. In the findings of the study, it was observed that divorce was involved in children’s peer relationships, social relationships, approach to establishing a friendship relationship, reaction to being criticized and rejected, listening ability and sense of sharing.

Anahtar Kelimeler

Family, Divorce, Preschool, Social Relationship, Communication Skill

Ebeveyni Boşanmış ve Boşanmamış Okul Öncesi Çocukların Sosyal İlişkilerindeki İletişim Becerilerinin Ebeveyn Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Öz

Bu araştırmada ebeveyni boşanmış ve boşanmamış okul öncesi çocukların sosyal ilişkilerindeki iletişim becerileri ebeveyn görüşleri açısından incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinin uygulandığı çalışmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Çocukların sosyal ilişkilerindeki iletişim becerileri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından ilgili literatürden faydalanılarak hazırlanan görüşme formu İstanbul ve çevresi il ve ilçelerinde ikamet eden ebeveyni boşanmış ve boşanmamış okul öncesi dönem, 3-6 yaş aralığında 30 kişiye uygulanmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Betimsel analizde görüşmecilerin her birinin görüşleri ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bunun yanında katılımcıların sıkça tekrar ettikleri görüşler ve çarpıcı ifadeler ise doğrudan alıntılamalar ile örneklendirilmiştir. Araştırmanın bulgularındaboşanmanın çocukların, akran ilişkileri, sosyal ilişkileri, arkadaşlık ilişkisi kurma yaklaşımı, eleştirilme ve reddedilme tepkisi, dinleme becerisi ve paylaşma duygusu üzerinde etkili olduğu görülmüştür.  

Anahtar Kelimeler

Aile, Boşanma, Okul Öncesi, Sosyal İlişki, İletişim Becerisi

Kaynakça

• AKTAŞ, A. (2011). Okul Öncesi Çocuklarda Sosyal Gelişim. https://www.tavsiyeediyorum.com/makale_6251.htm, (Erişim Tarihi: 18.11.2020).
• ASLAN, E. (2008). “Drama temelli sosyal beceri eğitiminin 6 yaş çocuklarının sosyal ilişkiler ve işbirliği davranışlarına etkisi.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• ASLAN, A. K. (2001). “Eğitimin toplumsal temelleri”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(5), 16-30.
• BAHAR, H. İ. (2008). Sosyoloji. Ankara: Hayat Yayıncılık.
• BAYHAN, S.P. ve ARTAN İ.(2005) Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• BEYAZKÜRK, D., ANLİAK, Ş., & DİNÇER, Ç. (2007). Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (26), 13-26.
• BLOOMQUİST, M. L., ve SCHNELL, S. V. (2002). Helping children with aggression and conduct problems: Best practices for intervention. Guilford Press.
• BULUT, I. (1990). Aile Değerlendirme Ölçeği El Kitabı.[Family evaluation scale manual]. Hacettepe University Publication, Ankara.
• ÇAĞDAŞ, A. ve SEÇER, Z. (2002). Çocuk ve Ergende Sosyal ve Ahlak Gelişimi. İstanbul: Nobel Yayınevi.
• ÇİÇEKLİ, A. (2019). “Boşanmalar Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma: Van Örneği (2001-2016)”. Doktora Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• DİNÇ, B. (2002) “Okulöncesi Eğitimin 4-5 Yas Çocuğunun Sosyal Gelişimine Etkileri Konusunda Öğretmen Görüşleri”. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Eskişehir.
• DOĞAN, İ. (2007). Vatandaşlık Demokrasi ve İnsan Hakları (6. Baskı). Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• DÖKMEN, Ü. (2016). İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• EKİNCİ VURAL, D. (2006) “Okul Öncesi Eğitim Programındaki Duyuşsal Ve Sosyal Becerilere Yönelik Hedeflere Uygun Olarak Hazırlanan Aile Katılımlı Sosyal Beceri Eğitimi Programının Çocuklarda Sosyal Becerilerin Gelişimine Etkisi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• ERKAL, M. (1999). Sosyoloji. 10.Baskı, Trabzon: KTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları.
• ERWİN, P. (2000). Çocuklukta ve Ergenlikte Arkadaşlık,(Çev. Akınhay, Osman). Alfa Yayınları, Birinci Basım, İstanbul.
• GÖKÇE, Ş. (2007). “Sosyal Etkileşimi Geliştirecek Peyzaj Tasarımı Üzerine Bir Araştırma: Çukurambar Mahallesi Örneği”. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• GÜÇLÜ, S (2005). Kurumlara Sosyolojik Bakış, İstanbul: Birey Yayınları.
• GÜLAY, H. & AKMAN, B. (2009). Okul öncesi dönemde sosyal beceriler. Ankara: Pegem Akademi.
• GÜNDÜZ, M., & YILDIZ, M. C. (2008). “Türk Yazılı Kültüründe Komşuluk”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 123-138.
• KAFALI, H. (2005). Lise Öğrencilerinde Dinin İnanç Ve Tutumların Sosyal İlişkilere Etkisi-Ergani Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• KANDIR, A., & ALPAN, U. Y. (2008). “Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişime anne-baba davranışlarının etkisi”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14(14), 33-38.
• MANGIR, M. ve KANDEMİR, F. (1993). "Onyedi Yaş grubu Gençlerin Kendini Kabul Düzeyini Etkileyen Bazı Faktörler." Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 3.3.
• NAZLI, S. (2014). Aile Danışmanlığı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• ÖZBAY, F. (2017). Dünden Bugüne Aile, Kent ve Nüfus. İstanbul: İletişim Yayınları.
• PANCAR, A. (2009). "Parçalanmış Ve Tam Aileye Sahip Ergenlerin Yalnızlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi." Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• SAİLOR, D. H. (2004). Supporting children in their home, school, and community (pp. 158-9). Boston: Allyn and Bacon.
• SCHAEFER, R.T., (2013). Sociology, McGraw Hill, 12th Edition, (Çev. Simten Coşar), Ankara: Palme Yayıncılık.
• TARHAN, N. (2016), Mutlu Evlilik Psikolojisi Öncesi Sonrasıyla Evlilik, 22. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
• TÜRKARSLAN, N. (2007). “Boşanmanın Çocuklar Üzerine Olumsuz Etkileri Ve Bunlarla Başetme Yolları”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 11(11), 99-108.
• ULUDAĞ, Y. (2017). “İş Tatmininde Kişilik Özelliklerinin Ve Sosyal İlişkilerin Rolü: Bir Enerji İşletmesinde Araştırma.” Doktora Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• ÜNLÜ, F. (2015). “Ebeveyni Boşanmış Bireylerde; Benlik Saygısı, Yalnızlık Ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• WANG, H., & AMATO, P. R. (2004). “Predictors of divorce adjustment: Stressors, resources, and definitions”. Journal of Marriage and Family, 62(3), 655-668.
• YAVUZER, H. (2006). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi, 29. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• YAZICIĞLU, Y., ve ERDOĞAN, S. (2004). Aile Ekonomisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• YÖRÜKOĞLU, A. (2000). Çocuk Ruh Sağlığı. (24. Basım) İstanbul: Özgür Yayınları.