Çok kültürlü ortamlarda kültürlerarası farklılıkları yönetme sanatı: kültürel zekâ

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 32 - 49, 01.04.2016

Nuray Mercan

Öz

Günümüzde küreselleşme sadece ticari bir bütünleşme değil aynı zamanda farklı kültürleri bir araya getiren bir dinamizmdir. İletişim teknolojilerinin yoğun olarak kullanılması ve sınırların yok olması buna paralel ortak pazarlar çok kültürlü çalışma ortamlarını da artırmış farklı kültürel desenleri geliştirmiştir. Kültürel zekâ, farklı kültürlerden çalışma gruplarını yönetebilmek, farklı uluslardan, farklı kurumlardan ve farklı mesleklerden gelen insanları tanımak, anlamak ve farklı kültürlerle çalışabilmede önemli bir kriterdir. Çok kültürlü ortamlar birbirine benzemeyen sosyal ve toplumsal olarak farklı yerlerden gelen insanların bir arada olduğu içinde birçok farklılığı barındıran ortamlardır. Dolayısıyla çok kültürlülük içinde insanların ve farklı kültürel geçmişlerin ortak çatı altında buluştuğu ve bu kültürel farklılıklardan bir sentez oluşması gerektiği düşüncesini de beraberinde getirmektedir. Bu çalışmanın amacı, kültürler arası farklılıkları yönetmede kullanılan stratejilerinden biri olan kültürel zekâ olgusunu tanıtmaktır.

Anahtar Kelimeler

Çok Kültürlü Ortamlar, Kültürlerarası Farklılıklar, Kültürel Zekâ

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2002). Aktif öğrenme. Eğitim Dünyası Yayınları: İzmir. Kılıç, L. (1987). Televizyon eğitim programlarında yapım-yönetim. Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 110. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Kip, B., ve Aydın, C. H. (2008). Çevrimiçi öğrenme ortamlarında sosyal bulunuşluk algısı. 8. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Aksoy, Z. (2012). Kültürlerarası iletişim ve yönetimde başarının anahtarı: kültürel zekâ. Yeni İletişim Teknolojileri ve Toplumsal Dönüşüm II. Uluslararası İletişim Sempozyumu, Manas Üniversitesi, Türkiye. Ang, S., Lınn, V., Christine, K., Kee, N., Klaus., J. T., Cherly, T. ve Chandrasekar, N. (2007). Cultural intelligence: its measurement and effects on cultural judgment and decision making, cultural adaptation, and task performance. Management and Organization Review, 3(3), 335-371. Ang, S., Van Dyne, L.ve Koh, C. (2006). Personality correlates of the four factor model of cultural intelligence. Group and Organization Management, 31, 100–123. Ang, S. ve Inkpen, A. C. (2008). Cultural intelligence and offshore outsourcing success: a framework of firm-level intercultural capability. Decision Sciences, 39(3), 337-358. Berry, J. W. ve Ward, C. (2006). Commentary on redefining interactions across cultures and organizations. Group & Organization Management, 31(1), 64-78. Crowne, K. A., Phatak, A., Salunkhe, U. ve Shivarajan, S. (2011). Exploring intelligences, organizational skills and leadership in Mumbai, India. International Journal of Business, Humanities and Technology, 1(2), 45-47. Demirel, H. G. ve Kişman, Z. A. (2014). Kültürler arası liderlik. Turkish StudiesInternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 689-705. Demirtaş, H. ve Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Anı Yayıncılık: Ankara. Du Plessıs, Y. (2011). Cultural intelligence as managerial competence. Alternation, 18(1), 28-46. Dyne, L. ve ANG, A. V. (2005). Cultural intelligence: an essential capability for individuals in contemporary organizations. Global EDGE, Msu, Edu. Ehtiyar, R. (2003). Kültürel sinerji: uluslararası işletmelere yönelik kavramsal bir irdeleme. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 3(5), 66-78. Earley, P. C. ve Earley, M. (2004). Cultural intelligence. Harvard Business Review, 139–146. Earley, P. C. ve Peterson, R. S. (2004). The elusive chameleon: cultural intelligence as a new approach to intercultural training for the global manager. Academy of Management Learning & Education, 3(1), 100-115. Ersoy, A. (2014). Kültürel zekânın kültürlerarası liderlik etkinliği üzerindeki rolü: konaklama işletmelerinde nitel bir araştırma. Journal of Yasar University, 9(35), 5999-6108. Harris, M. (2006). Cultural skill: an emerging construct for the 21st century. Global Forum, 43(3), 43-47. Hofstede, G. (2001). Culture’s consequences. USA: Sage Publications. Gardner, H. (1999). Çoklu zekâ görüşmeler ve makaleler. Enka Okulları Vakfı: İstanbul. Groves, K. S. ve Feyerherm, A. E. (2011). Leader cultural intelligence in context: testing the moderating effects of team cultural diversity on leader and team performance. Group & Organization Management, 36(5), 535-566. Gudykunst, W. B. ve Hammer, M. R. (1988). The influence of ethnicity, gender, and dyadic composition on uncertainty reduction in initial interactions. Journal of Black Studies, 18, 191-214. Mayer, J. D. ve Salovey, P. (1993). The intelligence of emotional intelligence. Intelligence, 17, 433-442. Mercan, N. (2015). Çok kültürlü ortamlarda kültürel zekanın kültürler arası duyarlılıkla ilişkisine yönelik bir araştırma (Yayınlanmamış doktora tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Moon, T. (2010). Emotional intelligence correlates of the four-factor model of cultural intelligence. Journal of Managerial Psychology, 25, 876-898. Rockstuhl, T., Kok. Y., N., Seıler, S., Ang, S., ve Hubert, A. (2009). Emotional intelligence and cultural intelligence in global leadership effectiveness, Paper Presented at the 24th Annual Conference of the Society for Industrial and Organizational Psychology Meeting (SIOP), New Orleans, LA. Stalinski, S. (2004). Organizational intelligence; a system perspective. Organizational Development Journal, 22(2). Sternberg, R. J. ve Grigorenko, E. L. (2006). Cultural intelligence and successful intelligence. Group & Organization Management, 31(1), 27-39. Şahin, F. ve Gürbüz, S. (2012). Kültürel zekâ ve öz-yeterliliğin görev performansı ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde etkisi: çokuluslu örgüt üzerinde bir uygulama. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14(2), 123-140. Şahin, F. (2011). Liderin kültürel zekâsının astların örgütsel vatandaşlık davranışı ile iş doyumu üzerine etkisi. Savunma Bilimleri Dergisi, 10(2), 80-104. Şahin, F. ve Köksal, O. (2013). Kültürel zekânın kültürlerarası liderlik üzerine etkisi: çokuluslu bir örgütte uygulama. 21. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Kütahya. Şahin, F., Gürbüz, S., Ercan, Ü. ve Köksal, O. (2012). Kültürel zekâ, duygusal zekâ ve sosyal zekâdan farklı mıdır?, 10. İşletmecilik Kongresi, Selçuk Üniversitesi, Konya. Şahin, F., Gurbuz, S. ve Köksal, O. (2014). Cultural intelligence (cq) in action: the effects of personality and international assignment on the development of cq. International Journal Of Intercultural Relations, 39(2014), 152–163. Tan, J. S. (2004). Issues & observations: cultural intelligence and the global economy. Leadership in Action, 24 (5), 19-21. Tay, C. M. and Chia, A. (2008). Antecedents and consequences of cultural intelligence among short-term business travelers. In Ang, S. and Van Dyne, L. (Eds.), Handbook on Cultural Intelligence: Theory, Measurement and Alications (pp.126-144). Armonk, NY: M.E. Templer, K. J., Tay, J. ve Chandrasekar, A. N. (2006). Motivational cultural intelligence, realistic job preview, realistic living conditions preview, and cross-cultural adjustment. Group and Organization Management, 31(1), 154-173. Thomas, D. C. ve Inkson, K. (2003). People skills for global business. CA: Berrett-Koehler Publishers. Thomas, D. C. ve Inkson, K. (2009). Cultural intelligence: living and working globally. Williston, VT, USA: Berrett-Koehler Publishers. Thomas, D. C. (2006). Domain and development of cultural intelligence: the importance of mindfulness. Group and Organization Management, 31, 78– 99. Thomas, D. C., Elron, E., Günter, S., Ekelund, B. Z., Ravlin, E. C., Cerdin, J., Poelmans, S., Brislin, R., Pekerti, A., Aycan, Z., Maznevski, M., Au, K. ve Lazarova, M. B. (2008). Cultural intelligence: domain and assessment. International Journal of Cross Cultural Management, 8, 123-143. Thomas, D. C. ve Inkson, K. (2005). People skills for a global workplace. Consulting to Management, 16(1), 5-10. Trıandıs, H., C. (2006). Cultural intelligence in organisations. Group& Organisations Management, 31(1), 20-26. Van Dyne, L., Ang, S., Kim, Y., Thomas, N., Rockstuhl, M. L. ve Koh, C. (2012). Subdimensions of the four factor model of cultural intelligence: expanding the conceptualization and measurement of cultural intelligence. Social and Personality Compass, 6(4), 295-313. Yeşil, S. (2009). Kültürel farklılıkların yönetimi ve alternatif bir strateji: kültürel zeka. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 11(16), 100-131.