YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA GÖREV YAPAN KAMU GÖREVLİLERİ AÇISINDAN TİCARET VE DİĞER KAZANÇ GETİRİCİ FAALİYETLERDE BULUNMA YASAĞI

Yıl 2024, Cilt: 73 Sayı: 4, 2181 - 2232, 11.03.2025

Muradiye Çevikçelik

https://doi.org/10.33629/auhfd.1420529

Öz

İdarenin personeli, kamu hizmetlerinin sunumunda temel bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Kamu hizmetlerinin gereği gibi sunulabilmesi amacıyla kamu görevlileri için mevzuatta çeşitli ödevler, yükümlülükler ve yasaklar öngörülmüştür. Bu kapsamda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda öngörülen yasaklardan biri, ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağıdır. Anılan yasak, yükseköğretim kurumlarında görev yapan memurlar ve 657 sayılı Kanun kapsamındaki sözleşmeli personel açısından da uygulanmaktadır. Öğretim elemanları açısından ise 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nda bu yönde açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla birlikte 2547 sayılı Kanun’un 53. maddesinde “ilgili kanunların tanıdığı istisnalar dışında ticaret yapmak, yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak” fiili, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme cezasını gerektiren bir disiplin suçu olarak düzenlenmiştir. Her ne kadar 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu’nun 20. maddesinde, bu Kanun’da hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Kanun ile 657 sayılı Kanun’un uygulanacağı düzenlense de gerek Anayasa’da düzenlenen temel hak ve özgürlükleri yakından ilgilendirmesi gerekse akademik personelin yerine getirdiği faaliyetin niteliği nedeniyle öğretim elemanları açısından öngörülen ticaret ve yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma disiplin suçunun 2547 sayılı Kanun’un 36. maddesi çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir. Bu makalede ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağının kapsamı ve sınırları, yükseköğretim kurumlarında görev yapan personel ve özellikle öğretim elemanları açısından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avukatlık, Öğretim Elemanı, Telif Hakkı, Ticaret Yasağı, disiplin hukuku

Kaynakça

• Adalet Bakanlığı. “Avukatlık Kanunu Taslağı.” https://mgm.adalet.gov.tr/Resimler/ SayfaDokuman/25102019143236AVUKATLIK%20KANUNU%20TASLAĞI. pdf Erişim Tarihi: 08.09.2024.
• Adalet Bakanlığı. https://mevzuattakip.com.tr/mevzuat/uzlastirmaci-olabilecekkisiler/export/pdf Erişim Tarihi: 02.01.2024.
• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdare Hukuku. 18. Bası. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2024.
• Avcı, Mustafa ve Gökhan Güncan. “657 sayılı Kanun Kapsamında Kamu Görevlilerinin Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı.” Legal Hukuk Dergisi 17, no. 194 (2019): 553-600.
• Avcı, Mustafa. “Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Personel Atama Usûlü.” Amme İdaresi Dergisi 49, no. 1 (2016): 57-117.
• Ay, Yunus Anıl. “Vakıf Yükseköğretim Kurumu Personelinin Hukuki Niteliği ve Bu Personelin Ücret Gelirinin Vergilendirilmesinde 2914 Sayılı Kanun’da Öngörülen Vergi Kolaylıklarının Uygulanıp Uygulanmaması Sorunu Üzerine Bir Değerlendirme.” Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 8, no. 2 (2022): 277-307.
• Aydemir, Süleyman Ruhi. “Devlet Memurunun Ticaret Yapma ve Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağının Değerlendirilmesi.” Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi 3, no. 1 (2022): 61-82.
• Ayiter, Nuşin. Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri. Ankara: Sevinç Matbaası, 1972.
• Azak, Kerim. Akademik Personelin Disiplin Rejimi. Ankara: Adalet Yayınevi, 2021.