Arap dilinde terkīb ve onunla aynı kök harflere sahip murekkeb kavramı birden çok kelimenin bir araya gelerek oluşturdukları birliktelikleri tanımlamak için kullanılan kavramlardır. Terkīb kavramı bir araya gelerek cümleyi oluşturan yapılar için kullanılabildiği gibi birliktelik gösteren tamlama, söz öbeği veya ikileme türündeki yapıları da karşılayabilmektedir. Karşıladığı kelime birlikteliğinin türüne göre Arap gramerinde birliktelik gösteren yapılar için isnādī terkīb, iḍāfī terkīb, mezcī terkīb, taḳyīdī terkīb, taʿdādī terkīb, ʿadedī terkīb, ṣavtī terkīb ve taḍammunī terkīb gibi birçok isimlendirme yapılmıştır. Nitekim bu kavram gramerde terim ve sözlük anlamıyla birçok konunun izahında yer almaktadır. Bu çalışma terkīb kavramının gramerde yer alış biçimlerini inceleyerek klasik ve modern dönem kaynaklar yardımıyla kavramın anlam alanını içerik analiziyle betimlemeye çalışmaktadır. Kavramın kapsamı belirlenirken bu kavramla ifade edilen yapıların söz dizimsel ve anlamsal özellikleri izah edilmektedir. Çalışmanın sonuçlarına göre bu kavramın gerek terim gerek sözlük anlamıyla gramerde geniş bir anlam alanına sahip olduğu görülmektedir. Terkīb teriminin genel anlamda bir araya gelen kelimeler için, murekkeb teriminin ise daha çok iki kelimenin birleşerek yeni bir anlam kazandığı bütünleşik yapıları tanımlamak için kullanıldığı anlaşılmaktadır.
In the Arabic language, the concepts of tarkīb and murakkab (compound) with the same root letters are the concepts used to describe the associations formed by the combination of more than one word. The concept of the tarkīb can be used for a syntactic constituent that comes together to form a sentence, as well as for structures in the form of phrases, collocations, or reduplication that have unity. According to the type of word association it meets, many names such as tarkīb isnādī, tarkīb iḍāfī, tarkīb mazdjī, tarkīb taqyīdī, tarkīb taʿdādī, tarkīb ʿadadī, tarkīb ṣawtī and tarkīb taḍammunī have been made for the structures that have unity in Arabic grammar. As a matter of fact, this concept is included in the explanation of many subjects in grammar with its terminology and dictionary meaning. This study tries to describe the meaning of the concept with content analysis with the help of classical and modern sources by examining the forms of tarkīb in grammar. While determining the scope of the concept, the syntactic and semantic features of the structures expressed by this concept are explained. As a result of the study, it is seen that this concept has a wide meaning area in grammar, both in terms of terms and in the dictionary. It is understood that the term tarkīb is used for words that come together in general, while the term murakkab is mostly used to describe integrated structures in which two words combine and gain a new meaning.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Arabic Language and Rhetoric |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | May 31, 2024 |
Submission Date | January 18, 2024 |
Acceptance Date | May 26, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |