The Determination of Computer Metaphors of Pre-School Students

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 3, 227 - 242, 31.07.2018

Emre Büyükbahçıvan Agah Tuğrul Korucu

Öz

This research has been conducted to reveal the
preschool students’ perceptions in relation with metaphors about the computer.
For this purpose, the prepared interview form was applied to 50 preschool
students. Were interviewed one on one with students, “What is like a computer?
So why is it like …..?” were asked to students for the data. The data of
research were analyzed by using the content analysis method. Findings of the
research in 19 different metaphors are manufactured. The created metaphors were
categorized considering their common properties and accommodations. These
metaphors have been classified under two conceptual categories: “computer in
appearance” and “functionally computer”. Preschool students produced 48 valid
metaphors and 68,75% of the these metaphors representing appearance of computer
and 31,25% of the these metaphors representing functions of computers. The
“tablet” (12) metaphor has been most repeated by students. No negative metaphor
was observed about computer among the metaphors created by preschool students.
This created conceptual categories were examined in the result that the
differences in terms of gender. This metaphorical study can create ideas about
computer training and use in preschool for teachers, educational administrators,
programmers and software developers.

Anahtar Kelimeler

Pre-school education, computer, pre-school students, metaphor, metaphor for computer

Okul Öncesi Öğrencilerinin Bilgisayar Metaforlarının Belirlenmesi

Öz

Bu araştırma, okul öncesi öğrencilerinin
bilgisayara yönelik metaforlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla
hazırlanan görüşme formu 50 okul öncesi öğrencisine uygulanmıştır. Verileri
elde etmek için öğrencilerle bire bir görüşülerek “Bilgisayar ne gibidir/neye
benzer. Peki neden …… gibidir/benzer?” 
sorusu sorulmuştur. Araştırmanın verileri içerik analizi tekniği
kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda 19 farklı metafor ortaya
çıkmıştır. Üretilen bu metaforlar daha sonra ortak özellikleri ve benzetme
yönleri dikkate alınarak kategorileştirilmiştir. Ortaya çıkan bu metaforlar iki
kavramsal kategori altında toplanmıştır. Bu kategoriler: “Görünüş Olarak
Bilgisayar” ve “İşlevsel Olarak Bilgisayar” dır. Okul öncesi öğrencilerinin
ürettiği 48 geçerli metaforun, %68,75’inin bilgisayarın görünüşünü, %31,25’inin
bilgisayarın işlevlerini temsil ettiği görülmüştür. Öğrenciler tarafından en
çok tekrar edilen metafor “tablet” (12) olmuştur. Okul öncesi öğrencilerinin
bilgisayara yönelik oluşturdukları metaforlar içinde olumsuz nitelikte bir
metafora rastlanılmamıştır. Oluşturulan kavramsal kategorilerin cinsiyet
açısından farklılık gösterip göstermediği sonucu da incelenmiştir. Öğrencilerin
bilgisayara yönelik algılarını kullandıkları metaforlar yoluyla belirlemeye
çalışan bu çalışma; okul öncesi dönemde bilgisayar eğitimi ve kullanımı
konusunda öğretmenlerde, eğitim yöneticilerinde, programcılarda ve yazılım
geliştirmecilerde fikirler oluşturabilir. 

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, bilgisayar, okul öncesi öğrencisi, metafor, bilgisayara yönelik metafor

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Tuğrul, B. (2002). Okul öncesi çocukların ev yaşantısındaki teknolojik etkileşimlerinin bilgisayar okuryazarlığı becerileri üzerinde etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 12-21.
• Arı, M. ve Bayhan, P. (2002). Okul Öncesi Dönemde Bilgisayar Destekli Eğitim (2.Baskı). İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Çakmak, A. (2015). Televizyon, Bilgisayar, Kitap ve Oyuncağın Anaokulu Çocuklarının Yaşamındaki Yerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Çoklar, A. N., Vural, L. ve Yüksel, İ. (2010). Bilgisayar mühendisliği ile bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi son sınıf öğrencilerinin bilgisayar kavramına ilişkin geliştirdikleri mecazlar. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(1), 1-28.
• Erdemir, E. (2009). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Bilgisayar Kavramına Yükledikleri Anlamlar: Bir Kavram Haritası Çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Feyman, N. (2006). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Kalitenin Çocukların Çelişim Alanları Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güneyli, A. ve Özkul, A. E. (2013). Turkish language and history candidate teachers’ use of metaphors in their perception of a computer. Eurasian Journal of Educational Research, 53/A, 185-204.
• İliş, B. E. (2006). Erken Çocukluk Eğitiminde Bilgisayar Kullanımına Yönelik Bilgisayar ve Anaokulu Öğretmenleri ile 6 Yaş Grubu Çocukların Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Karaman, M. K. ve Karataş, A. (2009). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri. İlköğretim Online, 8(3), 798-808. 18.07.2016 tarihinde http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000038133/5000036990 adresinden erişildi.
• Karayağız Muslu, G. ve Bolışık, B. (2009). Çocuk ve gençlerde internet kullanımı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5), 445-450.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis (2. baskı). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6, 461–522.
• Senemoğlu, N. (1994). Okul öncesi eğitim programı hangi yeterlilikleri kazandırmalıdır?. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 21-30.
• Taşdemir, M. ve Taşdemir, A. (2011). İlköğretim programı üzerine öğretmen metaforları. 2nd International Conference on New Trends in Education and TheirImplications. (s. 795-809). Antalya.
• Yalçın, M. (2011). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar sonuç raporu (Proje No: 2010/29). Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu, Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.