Örgütsel Bağlılığın Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisinde İşten Ayrılma Niyetinin Rolünün Yapısal Eşitlik Modeli ile Analizi

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 1, 261 - 274, 07.03.2020

Halil Özcan Özdemir Yusuf Ziya İsmailçebi

https://doi.org/10.18037/ausbd.701097

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı çalışanların örgütsel bağlılık ve örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu kapsamda Kayseri ili organize sanayi bölgesinde faaliyette bulunan işletmelerdeki çalışanlar araştırmanın anakitlesini oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini 232 özel sektör çalışanı oluşturmaktadır. Bu doğrultuda nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yönteminde yürütülen çalışmada yapısal eşitlik modellemesinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları SPSS 22.0 ve Lisrel 8.8 programları yardımı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; çalışanların örgütsel özdeşleşme düzeylerinin çalışanların işten ayrılma niyetleri üzerinde doğrudan bir etkisinin olmadığı, çalışanların örgütsel bağlılıkları (aracı değişken) üzerinden bir etkisinin bulunduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Özdeşleşme, Işten Ayrılma Niyeti, Yapısal Eşitlik Modeli

Kaynakça

• Akyüz, M. & Yılmaz, F.D. (2015). Konaklama işletmelerinde örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişimin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 138-143.
• Allen, N.J. & Meyer, J.P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization, Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel.
• Byrne, B.M. (2013). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and programming. Psychology Press.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Cole, M.S. & Bruch, H. (2006). Organizational identity strength, identification, and commitment and their relationships to turnover intention: Does organizational hierarchy matter?. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 27(5), 585-605.
• Çetin, M.Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel.
• Çınar, C. (2015). Kadınların kariyer engelleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bankacılık sektörü üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Demirel, Y. (2008). Örgütsel güvenin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Tekstil sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(2), 179-194.
• Dinçer, N. Ü. (2010). Hemşirelerin işyeri şiddetine maruz kalma durumları ile iş doyumları ve işten ayrılma eğilimleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Edwards, M. R. (2005). Organizational identification: A conceptual and operational review. International Journal of Management Reviews, 7(4), 207-230.
• Fraenkel, J.R., Wallen, N.E. & Hyun H.H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th edt.), New York: McGram-Hill Companies. Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Ketchand, A.A. & Strawser, J.R. (2001). Multiple dimensions of organizational commitment: Implications for future accounting research. Behavioral Research in Accounting, 13(1), 221-251.
• Mael, F. & Ashforth, B.E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13(2), 103-123.
• Mael, F.A. & Ashforth, B.E. (1995). Loyal from day one: Biodata, organizational identification, and turnover among newcomers. Personnel Psychology, 48(2), 309-333.
• Meyer, J.P. & Allen N.J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment, Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
• Öktem, Ş., Kızıltan, B. & Öztoprak, M. (2016). Örgütsel güven ile örgüt ikliminin örgütsel özdeşleşme, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: Otel işletmelerinde bir uygulama. Journal of Business Research Turk, 8(4), 162-186.
• Riketta, M. (2005). Organizational identification: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 66(2), 358-384.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Schweiger, D.M. & Denisi, A.S. (1991). Communication with employees following a merger: A longitudinal field experiment. Academy of Management Journal, 34(1), 110-135.
• Scott, C.R., Connaughton, S.L., Diaz-Saenz, H.R., Maguire, K., Ramirez, R., Richardson, B. & Morgan, D. (1999). The impacts of communication and multiple identifications on intent to leave: A multimethodological exploration. Management Communication Quarterly, 12(3), 400-435.
• Sökmen, A. & Şimşek, T. (2017). Örgütsel bağlılık, örgütle özdeşleşme, stres ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 606-620.
• Tanrıöver, U. (2005). The effects of learning organization climate and self directed learning on job satisfaction, affective commitment and ıntention to turnover. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tolukan, E., Şahin, M.Y. & Koç, M. (2016). Cimnastik antrenörlerinin örgütsel özdeşleşme düzeyleri ve işten ayrılma niyeti ilişkisi. Electronic Turkish Studies, 11(8), 377-398.
• Tuna, M. & Yeşiltaş, M. (2014). Etik iklim, işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşmenin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 105-117.
• Tüzün, İ.K. (2006). Örgütsel güven, örgütsel kimlik ve örgütsel özdeşleşme ilişkisi; uygulamalı bir çalışma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.