Siber Mekânda Duygu Deneyimleri Bağlamında Meditasyon Uygulamaları

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 1, 177 - 200, 28.03.2024

Ali Eren Demir , İbrahim Yücedağ

https://doi.org/10.18037/ausbd.1253208

Öz

İşsizlik, yoğun iş saatleri, iş stresi, ekonomik problemler ve toplumsal travmalar gibi etkenler bireyin duygusal durumunu etkilemektedir. Bu bağlamda, duygular ve duyguların düzenlenme biçimleri sosyal bir olgu olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak, yüz yüze terapiler, meditasyonlar veya psikoterapiler gibi duygu düzenlemesi yöntemleri, sosyo-ekonomik nedenlerle sınırlı bir erişime sahip olabilmektedir. Bu ihtiyacı karşılamak isteyen bireyler hızla büyüyen “mutluluk endüstrisine” yönelmektedir. Bu endüstri, bireylere nasıl hissetmeleri gerektiği konusunda öğütler veren terapi söylemlerini içeren bir kültür ve piyasa oluşturmaktadır. Son zamanlarda, akıllı telefon uygulamaları aracılığıyla siber mekânda yaygınlaşan bu terapi kültürü ve piyasası, bireye her an her yerde “mutlu olma”, “stresten uzaklaşma”, “rahatlama” gibi vaatler sunmaktadır. Bu çalışmada, kişisel gelişim ve farkındalık uygulamalarından örnek olarak, kadınlara yönelik popüler bir uygulama olan “Goddess” ve stres azaltma amacıyla ortaya çıkan “Meditopia” incelenmiştir. Fenomenolojik bir yaklaşımla gerçekleştirilen çalışmada, bu uygulamaları kullanan bireylerin deneyimleri, Google Play uygulama mağazasındaki yorumlar kullanılarak MAXQDA 2018 programı ile kodlanmış ve incelenmiştir. Bu uygulamaları kullanan bireyler, duygularını yönetmek için kendi farkındalıklarını kullanmaları gerektiğini vurgulayan bu uygulamalar aracılığıyla anksiyete ve stresle başa çıkma, sosyal destek bulma ve sakinlik elde etme çabası içindedir. Bu çalışma, bu uygulamaların yararlılık ölçütünü değerlendirmemekle birlikte, kullanıcı yorumları üzerinden bireylerin deneyimlerini anlamaya çalışmaktadır. Bu bağlamda, kullanıcılar bu uygulamaları rahat uyuma, rahatlama, stresten uzaklaşma ve anlayışlı biriyle konuşma gibi şekillerde değerlendirmektedir. Ancak, siber mekânda duyguların düzenlenme biçimleri üzerine sosyolojik araştırmaların sınırlı olduğu ve daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulduğu belirtilmektedir. Bu makale, sosyal araştırmalara dayalı olarak, bireylerin duygusal deneyimlerini anlamak için siber mekânda kullanılan uygulamaların etkisini daha fazla incelemeyi önermektedir.

Anahtar Kelimeler

Duygu, Sosyoloji, Meditasyon, Goddess, Meditopia

Meditation Practices in the Context of Emotional Experiences in Cyberspace

Öz

In modern society, several adverse factors, such as unemployment, job-related stress, economic challenges, and societal traumas, have a significant impact on individuals' emotions. As a result, emotion regulation techniques, such as face-to-face therapies and meditation, have emerged. However, accessibility issues often prevent individuals from accessing these methods due to socioeconomic factors. Consequently, there's been a rise in the “happiness industry,” which promotes happiness through therapy narratives and smartphone applications like Goddess and Meditopia. This study investigates user experiences with such applications by analyzing feedback from the Google Play store, employing the MAXQDA 2018 software for coding and analysis. These applications purport that self-awareness facilitates emotional management, providing users with essential social support and tranquility to navigate anxiety and stress. However, the study does not assess the efficacy of these applications but rather aims to comprehend user experiences through their feedback. This study examines user experiences with such applications by analyzing comments on the Google Play store. Users seek emotional support and tranquility to cope with anxiety and stress, often praising these apps for facilitating relaxation and alleviating stress. Further research is recommended to deepen our understanding of the evolving phenomenon of emotion regulation in cyberspace, while acknowledging its limitations.

Anahtar Kelimeler

Emotion, Sociology, Meditation, Goddess, Meditopia

Kaynakça

• Balick, A. (2019). The psychodynamics of social networking: connected-up instantaneous culture and the self. London: Routledge.
• Baudrillard, J. (2021). Tüketim toplumu (F. Keskin ve H. Deliceçaylı, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman Z. (2019). Postmodernlik ve hoşnutsuzlukları (İsmail Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Baym, N. K. (2015). Personal connections in the digital age (2nd ed.). London: Polity Press.
• Bedaso, A., Adams, J., Peng, W. and Sibbritt, D. (2021). The relationship between social support and mental health problems during pregnancy: A systematic review and meta-analysis. Reproductive Health, 18(1), 162. https://doi.org/10.1186/s12978-021-01209-5
• Bell, D. (2008). Cyberculture theorists: Manuel Castells and Donna Haraway. London: Routledge.
• Benedikt, M. (Ed.). (1994). Cyberspace: First steps. New York: MIT Press.
• Berger, P. L. and Luckmann, T. (2016). Modernite, çoğulculuk ve anlam krizi: Modern insanın yönelimi (M. D. Dereli ve L. Ünsaldı, Çev.). Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Bericat, E. (2016). The sociology of emotions: Four decades of progress. Current Sociology, 64(3), 491-513. https://doi.org/10.1177/0011392115588355
• Breton, D. L. (2019). Bedene veda (A. U. Kılıç, Çev.). Ankara: Sel Yayıncılık.
• Busetto, L., Wick, W. and Gumbinger, C. (2020). How to use and assess qualitative research methods. Neurological Research and Practice, 2(1), 14. https://doi.org/10.1186/s42466-020-00059-z
• Cabanas, E. (2016). Rekindling individualism, consuming emotions: Constructing “psytizens” in the age of happiness. Culture & Psychology, 3(2), 12. https://doi.org/10.1177/1354067X16655459.
• Castells, M. (2005). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür (E. Kilis, Çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
• Cengiz, K., Küçükural, Ö. ve Gür, H. (2023). Türkiye’de spiritüel arayışlar: Deizm, yoga, budizm, meditasyon, reiki vb. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Chan, K. L. and Chen, M. (2019). Effects of social media and mobile health apps on pregnancy care: Meta-Analysis. JMIR mHealth and mHealth, 7(1). e11836. https://doi.org/10.2196/11836
• Correll, S. (1995). The ethnography of an electronic bar: The Lesbian Cafe. Journal of Contemporary Ethnography, 24(3), 270-298. https://doi.org/10.1177/089124195024003002
• Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri (S. B. Demir ve M. Bütün, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Crosby, L. and Bonnington, O. (2020). Experiences and implications of smartphone apps for depression and anxiety. Sociology of Health & Illness, 42(4), 925-942. https://doi.org/10.1111/1467-9566.13076
• Davies, W. (2018). Mutluluk endüstrisi (Müge Çavdar, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Ehrenreich, B. (2021). Sağlık salgını (D. Kizen, Çev.). İstanbul: Mundi.
• Erikson, E. H. (1995). Identity: Youth and crisis. London: Norton & Company.
• Fossey, E., Harvey, C., Mcdermott, F. and Davidson, L. (2002). Understanding and evaluating qualitative research. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 36(6), 717-732. https://doi.org/10.1046/j.1440-1614.2002.01100.x
• Foucault, M. (2005). Özne ve iktidar (I. Ergüden ve O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Garcia, D., Garas, A. and Schweitzer, F. (2017). An agent-based modeling framework for online collective emotions. J. A. Holyst (Ed.), Cyberemotions: Collective Emotions in Cyberspace içinde (s. 187-206). New York: Springer.
• Gergen, K. J. (2002). The challenge of absent presence. İçinde J. E. Katz & M. Aakhus (Eds.), Perpetual Contact: Mobile Communication, Private Talk, Public Performance (pp. 227–241). Cambridge: Cambridge University Press.
• Giddens, A. (2017). Modernite ve bireysel-kimlik: geç modern çağda benlik ve toplum. Ankara: Say Yayınları.
• Harknett, R. and Stever, J. (2009). The cybersecurity triad: government, private sector partners, and the engaged cybersecurity citizen. Journal of Homeland Security and Emergency Management, 6(1), 1-16. 10.2202/1547-7355.1649.
• Hartman, S. (2011). Reality 2.0: when loss is lost. Psychoanalytic Dialogues, 21(4), 468-482. https://doi.org/10.1080/10481885.2011.595339
• Hochschild, A. R. (1975). Disengagement theory: a critique and proposal. American Sociological Review, 40(5), 553-569. https://doi.org/10.2307/2094195
• Hochschild, A. R. (2002). The sociology of emotion as a way of seeing. içinde G. Bendelow and S. J. Williams (Ed.), Emotions in Social Life (ss. 31-44). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203437452-10
• Hochschild, A. R. (2003). The commercialization of intimate life: notes from home and work. California: University of California Press.
• Holyst, J. A. (Ed.). (2017). Cyberemotions: collective emotions in cyberspace (1st ed. 2017). London: Springer International Publishing: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-43639-5
• Illouz, E. ve Cabanas, E. (2023). Mutlu yurttaş imalatı mutluluk endüstrisi hayatımızı nasıl kontrol ediyor? (Tufan Göbekçin, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Illouz, E., and Kotliar, D. M. (2022). Capitalist subjectivity, tinder, and the emotionalization of the web. İçinde R. Belk and R. Llamas, The Routledge Handbook of Digital Consumption (s. 229-240). London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003317524-22
• Jablonsky, R. (2022). Meditation apps and the promise of attention by design. Science, Technology and Human Values, 47(2), 314-336. https://doi.org/10.1177/01622439211049276
• Jordan, T. (1999). Cyberpower: the culture and politics of cyberspace and the internet. London: Routledge.
• Jung, C. G. (2021). İnsan ruhuna yöneliş (E. Büyükinal, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Karlsson, S., Olsson, O. and Normark, M. (2022). “I feel like i’ve never really achieved it”: a critical analysis of persuasive design patterns in mindfulness applications. Nordic Human-Computer Interaction Conference, 1-10. https://doi.org/10.1145/3546155.3546678
• Kemper, T. D. (1981). Social constructionist and positivist approaches to the sociology of emotions. American Journal of Sociology, 87(2), 336-362. https://doi.org/10.1086/227461
• Kemper, T. D. (2016). A relational reading of Durkheim, Goffman and Collins. London: Routledge.
• Kitchin, R. M. (1998). Siber mekânın coğrafyalarına doğru. Progress in Human Geography, 22(3), 385-406. https://doi.org/10.1191/030913298668331585
• Lessig, L. and Lessig, L. (2006). Code (Version 2.0). New York: Basic Books.
• Lupton, D. (2018). Digital health: critical and cross-disciplinary perspectives. London: Routledge.
• Maturo, A. and Moretti, V. (2018). Digital health and the gamification of life: How apps can promote a positive medicalization. Leeds: Emerald Publishing.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Robins, K. (1995). Cyberspace and the world we live içinde. Body & Society, 1(3-4), 135-155. https://doi.org/10.1177/1357034X95001003008
• Roesler, C. (2008). The self in cyberspace: Identity formation in postmodern societies and Jung’s Self as an objective psyche. Journal of Analytical Psychology, 53(3), 421-436. https://doi.org/10.1111/j.1468-5922.2008.00735.x
• Shachak, M. (2017). (Ex)changing feelings: on the commodification of emotions in psychotherapy. İçinde E. Illouz (Ed.), Emotions as Commodities. London: Routledge.
• Skowron, M., Rank, S., Garcia, D. and Hołyst, J. A. (2017). Zooming in studying collective emotions with interactive affective systems. J. A. Holyst (Ed.), Cyberemotions: Collective Emotions in Cyberspace içinde (s. 279-304). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-43639-5_14.
• Stets, J. E. and Turner, J. H. (Ed.). (2007). Handbook of the sociology of emotions. London: Springer.
• Thiedeke, U. (2004). Soziologie des cyberspace. Wiesbaden: Springer
• Thoits, P. A. (1989). The sociology of emotions. Annual Review of Sociology, 15(1), 317-342. http://doi.org/10.1146/annurev.so.15.080189.001533
• Torous, J., Bucci, S., Bell, I. H., Kessing, L. V., Faurholt-Jepsen, M., Whelan, P., Carvalho, A. F., Keshavan, M., Linardon, J. and Firth, J. (2021). The growing field of digital psychiatry: current evidence and the future of apps, social media, chatbots and virtual reality. World Psychiatry, 20(3), 318-335. https://doi.org/10.1002/wps.20883
• Trier, M. and Hillmann, R. (2017). Does sentiment among users in online social networks polarize or balance out? a sociological perspective using social network analysis. J. A. Holyst (Ed.), Cyberemotions: collective emotions in cyberspace içinde (s. 233-253). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-43639-5_12
• Wasil, A. R., Patel, R., Cho, J. Y., Shingleton, R. M., Weisz, J. R. and DeRubeis, R. J. (2021). Smartphone apps for eating disorders: a systematic review of evidence-based content and application of user-adjusted analyses. International Journal of Eating Disorders, 54(5), 690-700. https://doi.org/10.1002/eat.23478