Sosyal Politika Algısı Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 3, 303 - 319, 25.09.2025

Kenan Özmen , Hüseyin Doğan

https://doi.org/10.18037/ausbd.1601057

Öz

Bu çalışma, bireylerin sosyal politika algılarını ölçmeye yönelik Sosyal Politika Algısı Ölçeği (SPA)’nin geliştirilmesi sürecini kapsamaktadır. Sosyal hizmet alanındaki algının doğru ölçülmesi, sosyal politikaların bireyler ve toplum üzerindeki etkilerini anlamak ve bu politikaların nasıl algılandığını analiz edebilmek adına önemlidir. Çalışma, ölçek geliştirme sürecini kapsayan metodolojik bir araştırma olup 18 yaş ve üzeri 426 bireyden oluşan bir çalışma grubu üzerinde test edilmiştir. Verilerin analiz sürecinde SPSS ve AMOS gibi istatistiksel analiz programları kullanılarak açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre, ölçek tek faktörlü bir yapı sunmaktadır. Bartlett Testi’nin anlamlı sonuçları, verilerin faktör analizi için uygun olduğunu göstermiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonuçları da elde edilen bulguları desteklemiştir. Çalışmada ölçeğin Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı ise 0.941 olarak belirlenmiş ve ölçeğin yüksek güvenilirlik düzeyine sahip olduğu tespit edilmiştir. Bulgular, tek faktörlü bir yapı sunan ölçeğin bireylerin sosyal politika algılarını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu ortaya koymaktadır. SPA, sosyal politika uygulamalarının toplum üzerindeki etkilerini analiz etmek amacıyla kullanılabilecek önemli bir araç olarak değerlendirilmektedir ve bu alanda yapılacak diğer çalışmalara katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika Algısı , Ölçek Geliştirme , Geçerlik ve Güvenirlik , Toplumsal Sorunlar , Faktör Analizi

Social Policy Perception Scale: A Scale Construction Study

Öz

This study covers the development process of the Social Policy Perception Scale (SPPS), aimed at measuring individuals' perceptions of social policy. Accurately measuring perception in the field of social work is crucial to understanding the effects of social policies on individuals and society, and to analyzing how these policies are perceived. The study is a methodological research conducted on a group of 426 individuals aged 18 and over. Exploratory and confirmatory factor analyses were performed using statistical analysis programs such as SPSS and AMOS during the data analysis process. According to the results of the Exploratory Factor Analysis, the scale exhibits a unidimensional structure. The significant results of Bartlett’s Test indicated that the data were suitable for factor analysis. The results of the Confirmatory Factor Analysis also supported the findings. The Cronbach’s Alpha reliability coefficient of the scale was determined to be 0.941, indicating a high level of reliability. The findings reveal that the scale, which presents a unidimensional structure, is a valid and reliable tool for evaluating individuals' perceptions of social policy. The SPPS is considered a significant instrument for analyzing the impacts of social policy practices on society and will contribute to future studies in this field.

Anahtar Kelimeler

Social Policy Perception , Scale Development , Validity and Reliability , Social Issues , Factor Analysis

Kaynakça

• Adams, R. (2002). Social policy for social work. Malezya: Palagrave
• Aksak, P., & Karadağ, A. (2022). Neoliberal kentleşme ve “yaşanan yerin tercihi” üzerine ölçek geliştirme çalışması. Ege Coğrafya Dergisi, 31(1), 155-173.
• Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49, 155-173.
• Aysan, M. F., & Kaya, A. (2008). Türkiye'de sosyal politika disiplininin ve uygulamalarının gelişimi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, (11), 223-250.
• Başar Sarıipek, D. (2017). “Hak Temelli” sosyal politikadan “Hayırseverlik Temelli” sosyal politikaya geçişte sivil toplum örgütlerinin rolü. İnsan ve İnsan, 4(11), 81-99.
• Bayram, V., & Öztırak, M. (2023). Yeşil iş etiği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Journal of Emerging Economies and Policy, 8(2), 124-135.
• Bozkır Serdar, A. (2020). Sosyal Politika Kavramı, Tarihsel Gelişimi ve Türkiye’de Sosyal Politika. Aysen Tokol ve Yusuf Alper (Ed.), Sosyal politika, (ss.1-24). Dora Basım Yayın.
• Bozkurt, V. (2014). Endüstriyel & post endüstriyel dönüşüm bilgi, ekonomi ve kültür. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım
• Durmaz, O. S. (2016). Neo-liberal sosyal politika rejiminin tesisi ve AKP. Çalışma ve Toplum, 1(48), 143-168.
• Dünya Bankası. (Aralık, 2005). Concept note: Rethinking social policy. World Bank Conference in Arusha, Tanzania.
• Erkut, M., & Yenilmez, M. I. (2023). Sosyal politika ile sürdürülebilir kalkınma ilişkisi: G7 ülkeleri kapsamında bir analiz. Journal of Emerging Economies and Policy, 8(2), 95-108.
• Gülmez, M. (2011). Uluslararası sosyal politika. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Hair Jr, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., William, C. ve Black (1995). Multivariate data analysis with readings. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Hall, A., & Midgley, J. (2004). Social policy for development. London: SAGE Publications.
• İşmen, A. (2004). Aile içi çocuk istismarı ölçek geliştirme çalışması. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1). 207-221
• Jöreskog, K. G. (1969). A general approach to confirmatory maximum likelihood factor analysis. Psychometrika, 34(2), 183-202.
• Karagöz, S. (2020). Sosyal politika açısından kayıt dışı ekonominin önemi. İstanbul İktisat Dergisi, 70(2), 479-505.
• Kocakaya, M. E., Karanfil Tamer, S.,Yetkin, K., Korkmaz, A., Tozar, B.,& Ak,Y. (2023). İş arayanların işe yönelmeme nedenleri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 85, 127-142.
• Koray, M. (2008). Sosyal Politika (3.Baskı). İstanbul: İmge Kitabevi.
• Koyuncu, İ., & Kılıç, A. F. (2019). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanımı: Bir doküman incelemesi. Eğitim ve Bilim, 44(198).
• Kösterelioğlu, İ. (2013). Engelli bireylerin eğitilmesine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 211-226.
• Manterola, C., Cartes-Velásquez, R., Burgos, M. E., Sanhueza, A., Otzen, T. & Mincir Group (Methodology for Research in Surgery). (2018). Development and initial validation of a scale to measure methodological quality in diagnostic accuracy studies. the mincir proposal. International Journal of Morphology, 36(2), 743-749.
• Özaydın, M.M. (2020). Sosyal politika disiplininin dönüşümünde küresel bir değişim önerisi: sosyal risk yönetimi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(24), 3043-3067.
• Raya Diez, E., & Fumanal, A. L. (2023). Tools for social policy management: the SiSo Scale for measuring situations of social difficulty. Journal of Social Policy, 52(2), 376–395.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson.
• Taşçı, F. (2017). Sosyal politika ahlakı. İstanbul: Kaknüs Yayınları
• Tokol, A. (2020). Sosyal politikanın uluslararası boyutu ve tarafları. Aysen Tokol ve Yusuf Alper (Ed.), Sosyal Politika, (ss.100-119). Dora Basım Yayın.
• Tosun, S. (2021). Bir sosyal politika aracı olarak AFAD. Hastane Öncesi Dergisi, 6(1), 117-134.
• Totan, T. & Doğan, T. (2010). Kadınlarda olası kariyer sonlandırma nedenlerini belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. "İŞ, GÜÇ" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 12(4). 35-50
• Uru, M. K., & Dirimeşe, E. (2024). Üniversite öğrencileri yoksulluk algısı ölçeği geliştirme çalışması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(2), 613-628.
• Vaske, J. J., Beaman, J., & Sponarski, C. C. (2017). Rethinking internal consistency in Cronbach's alpha. Leisure Sciences, 39(2), 163-173.
• Yıldırım, B. (2018). Endüstrileşme ve sosyal politika arasındaki ilişki üzerine bir değerlendirme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 18(1), 30-44.
• Yurteri, B. N. (2023) Sivil toplum kuruluşlarının japonya’nın sosyal politikalarındaki önemi ve tarihsel gelişimi. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 3(2), 107-120.
• Yurttaş, S., & Sarıkoca, E. (2018). Pozitif ve negatif yaşlı ayrımcılığı ölçeği (PNYAÖ) geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1977-1991.
• Yuvalı, E. (2020). Sosyal Politika Aracı Olarak Sosyal Güvenlik Kavramı. İş ve Hayat, 6(11), 46-74.