Türkiye’de İletişimi Yöneten Meslek Örgütlerinin Sosyal Medya Kullanım Pratikleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 3, 514 - 535, 25.09.2025

Oğuz Göksu , Nurgül Soydaş , Anıl Durmuşahmet

https://doi.org/10.18037/ausbd.1687941

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de iletişimi yöneten meslek örgütleri olan Türkiye Halkla İlişkiler Derneği (TÜHİD), İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği (İDA) ve Kurumsal İletişimciler Derneği’nin (KİD) sosyal medya platformlarını ne kadar etkin kullandığını ve hedef kitleleriyle nasıl bir etkileşim kurduklarını incelemektedir. Kurumsal iletişimin günümüzde büyük oranda dijitalleşmesi nedeniyle, sosyal medyanın bu örgütler tarafından nasıl kullanıldığı araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini TÜHİD, İDA ve KİD’in sosyal medya hesaplarındaki paylaşımlar oluşturmaktadır. Resmi onaylı, uluslararası ölçekte, iletişim alanında politikalar geliştirme ve mesleğe dair yaptırım hakkı bulunan meslek örgütleri esas alınmış ve sosyal medya hesaplarındaki paylaşımlar örneklem olarak seçilmiştir. Örneklem olarak amaca dayalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama kısmında TÜHİD, İDA ve KİD iletişim meslek örgütlerinin Facebook, X, Instagram, YouTube ve LinkedIn hesapları veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler betimleyici içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Instagram özelinde yapılan analizde, paylaşımların içeriği, etkileşim oranları ve hedef kitleye hitap etme biçimleri ele alınmıştır. TÜHİD, içerik üretme ve paylaşım yapmada en aktif örgüt olarak öne çıkarken, KİD en yüksek etkileşimi sağlamaktadır. İDA ise diğer örgütlere kıyasla daha az etkinlik göstermektedir. Sonuçlar, meslek örgütlerinin sosyal medyada ağırlıklı olarak bilgilendirme ve duyuru odaklı içerikler paylaştığını ancak çift yönlü iletişimi yeterince kullanamadığını göstermektedir. Kullanıcılarla etkileşim kurmada eksiklikleri olan bu örgütlerin, stratejik iletişim yönetimi açısından daha etkin bir sosyal medya kullanımı benimsemeleri gerektiği ortaya koyulmuştur. Araştırma, meslek örgütlerinin kurumsal kimliklerini güçlendirmek ve hedef kitleleriyle daha etkili ilişkiler kurmak için sosyal medyada daha katılımcı ve etkileşimli bir strateji geliştirmeleri gerektiğini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Halkla ilişkiler , itibar yönetimi , kurumsal iletişim , örgütsel iletişim , dijital iletişim

A Study on Social Media Use Practices of Professional Organizations Managing Communication in Türkiye

Öz

This study examines how effectively the Turkish Public Relations Association (TUHID), the Association of Communication Consultancy Companies (IDA) and the Association of Corporate Communicators (KID), the professional organizations that manage communication in Turkey, use social media platforms and how they interact with their target audiences. The population of the study consists of the posts on the social media accounts of TUHID, IDA and KID. The study's population was derived from the official accounts of TUHID, IDA, and KID, which are professional organizations that have been officially approved and recognized on the international stage for their authority in developing policies within the field of communication and for their role in sanctioning the profession. The posts on these organizations' social media accounts were then selected as the sample for the study. The purposive sampling method, a form of non-probability sampling, was employed to select the data. For the purpose of data collection, the Facebook, X, Instagram, YouTube, and LinkedIn accounts of the communication professional organizations were utilized. The data were evaluated by content analysis. Specifically, Instagram content was analyzed for its posts, interaction rates, and appeal to the target audience. The analysis revealed that TUHID stands out as the most active organization in producing and sharing content, while KID emerges as the leader in fostering interaction. In contrast, IDA exhibits a lower level of activity in comparison to other organizations.

Anahtar Kelimeler

Public relations , reputation management , corporate communication , organizational communication , digital communication

Kaynakça

• Aghazadeh, S. A. (2022). Advocacy and marginality: Considering legitimacy, authenticity, and culture to extend fully functioning society theory. Journal of Public Relations Research, 34(6), 257–273. https://doi.org/10.1080/1062726X.2022.2118749
• Almansa-Martinez, A., & Fernandez-Souto, A.-B. (2020). Professional public relations (PR) trends and challenges. Profesional De La Informacion, 29(3). https://doi.org/10.3145/epi.2020.may.03
• Almiron, N., & Xifra, J. (2020). Climate change denial and public relations strategic communication and interest groups in climate inaction introduction. In N. Almiron & J. Xifra (Eds.), Climate change denial and public relation: Strategic communication and interest groups in climate inaction (pp. 1–5). Routledge. https://www.webofscience.com/wos/woscc/full-record/WOS:000779927400001
• Can, S. (2023). Kurumsal İletişimde Instagram Kullanımı: Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) Örneği, (Güllüpınar, M. Kamu Kurumlarında Sosyal Medya, Kitap içinde) Ankara: Nobel Kitap
• Canpolat, N. (2012). Bi̇r meslek olarak halkla ilişkiler ve etik: Halkla ilişkiler şirketlerinin web sitelerine yönelik bir çalışma. Journal of Yasar University, 7(25), 229–4240. https://doi.org/10.19168/jyu.68980
• Castillo-Esparcia, A., Carreton-B., Carmen& Pineda-Martinez, P. (2020). Investigación en relaciones públicas en España. El profesional de la información. https://doi.org/10.3145/epi.2020.may.30
• Çağatay, E., H.; Özel, M. (2024). Türkiye’de Kaymakamlıkların Sosyal Medya Kullanımının Kurumsal İletişim Bakımından Değerlendirilmesi: İstanbul’daki Kaymakamlıklar Üzerine Bir İnceleme, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, Mart.
• Ewen, S. (2001). Captains of consciousness: Advertising and the social roots of the consumer culture (25. anniversary ed). Basic Books.
• Ewen, S. (2003). PR! A social history of spin. Basic Books.
• Grunig, J. E., & Hunt, T. (1984). Managing public relations. CBS College.
• Grunig, J. E., & White, J. (2005). Halkla ilişkilerde ve iletişim yönetiminde mükemmellik. In J. E. Grunig (Ed.), Halkla ilişkiler kuram ve uygulamasında dünya görüşlerinin etkisi. Rota Yayınları.
• Grunig, J. E., Grunig, L. A., & Toth, E. L. (Eds.). (2007). The future of excellence in public relations and communication management: Challenges for the next generation. Lawrence Erlbaum.
• Hazar, Ç. M., & Avcı, Ö. (2024). Sosyal medya bağımlılığı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi (KİAD), (13), 16-39. https://doi.org/10.56676/kiad.1535377
• Heath, R. (2013). Encyclopedia of Public Relations. SAGE Publications, Inc. https://doi.org/10.4135/9781452276236
• İDA (2024). “İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği – İDA”, http://www.ida.org.tr/?page_id=374, Erişim Tarihi: 04.10.2024
• Kent, Michael L. ve LI, Chaoyuan (2020). Toward a normative social media theory for public relations. Public Relations Review, 46(1), 101857. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2019.101857
• Pira, A., Demirtaş, E., Geçici, F., & Kaya, H. (2005). Halkla ilişkilerin evrimi: Grunig-Hunt modelleri üzerine bir çalışma. Ege Üniversitesi Yeni Düşünceler Dergisi, 1(1), 19-40.
• Roth-Cohen, Osnat ve Avidar, R. (2022). A decade of social media in public relations research: A systematic review of published articles in 2010– 2020. Public Relations Review, 48, 102154. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2022.102154
• Soydaş, N. & Üstünbaş, B. (2020). Kent Kimliğinin Yansıtılmasında Müzelerin Kentsel İletişim Bağlamında Değerlendirilmesi, Akdeniz İletişim Dergisi, 34,377-398. DOII: 10.31123/akil.780956.
• Tavşancıl, E.; Aslan, A. E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve Uygulamalı Örnekleri, Epsilon Yayınları, İstanbul.
• Thelen, P. D. (2021). The status of public relations research addressing Latin America: A content analysis of published articles from 1980 to 2020. Public Relations Review, 47(4), 102079. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2021.102079
• TÜHİD (2023). “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması”, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2023-49407
• TÜHİD (2024a). “Tarihçe”, http://www.tuhid.org/tarihce.html, Erişim Tarihi: 09.09.2024
• TÜHİD (2024b). “TÜHİD Meslek İlkeleri”, http://www.tuhid.org/tuhid-meslek-ilkeleri.html, Erişim Tarihi: 09.09.2024
• Ustakara, F., & Göksu, O. (2018). Halkla ilişkiler meslek örgütlerinin sosyal medya iletişimi üzerine bir inceleme: Facebook örneği. The Journal of Academic Social Science, 6(73), 58–71.
• Vogt, W.P.; Gardner, D.C. &Haeffele, L.M. (2012). When to Use What Research Design. New York: Guilford Press.
• Wang, Y., Cheng, Yang & Sun, J. (2021). When public relations meets social media: A systematic review of social media related public relations research from 2006 to 2020. Public Relations Review, 47(4), 102081. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2021.102081
• Ye, L. & Ki, E.J. (2012). The Status of Online Public Relations Research: An Analysis of Published Articles in 1992–2009. Journal of Public Relations Research, 24(5). s.409-434. https://doi.org/10.1080/1062726X.2012.723277