Çorum ili sınırları içindeki Alaca Höyük arkeolojik kazıları, başladığı andan itibaren son derece çarpıcı keşiflere ev sahipliği yapmıştır. Erken Tunç Çağına ait tabakalarda gün yüzüne çıkartılan kraliyet mezarlarında tespit edilen kurbanların, Hitit Çağında devam eden törensel kurban için bir prototip oluşturduğu gözlemlenebilmektedir. Erken Tunç Çağı mezarlarından elde edilen bulgular, burada farklı türde kurban uygulamalarının gerçekleştirildiğini ortaya koymaktadır. Alaca Höyük kraliyet mezarlarında sıvı kurbanı/libasyon ve hayvan kurbanının belirli bir düzende uygulanmış olduğu anlaşılmaktadır. Hitit Döneminde de benzer kurban etkinliklerinin törensel protokole uygun olarak icra edildiği, Hitit İmparatorluk Dönemine tarihlendirilen orthostatlar üzerindeki tasvirler sayesinde okunabilmektedir. Bu durum, Alaca Höyük’ün geçmişten gelen köklü bir kültsel kurban geleneğine sahip olduğunu belgelemektedir. Söz konusu orthostatlarda Hitit kral ve kraliçesinin yönettiği bir bayram töreninde libasyon/içki kurbanlarına ve hayvan kurbanlarına dair sahneler dikkati çekmekte ve bu sahnelerin Hitit bayram törenlerini ayrıntılı olarak anlatan metinlerle uyumlu olduğu anlaşılmaktadır. Bir diğer önemli ayrıntı kurban-av bağlantısının orthostlarda belirli bir akış içinde konumlandırılışıdır. Orthostatlar aynı zamanda tanrılar, kurban törenlerinin uzman personeli, kullanılan malzeme ve törenlerin atmosferi hakkında da aydınlatıcı nitelik taşımaktadır. Orthostatlarda törenlere dair sahnelerin düzenlenişi ve bu sahnelerin kurbanların uygulanış yöntemleri bakımından ele alınmış olması son derece dikkat çekicidir. Bu yönüyle orthostatlar, Alaca Höyük’ün bir kült merkezi olarak Hitit dini yaşamındaki konumunu anlamak açısından da ipuçları sunmaktadır.
Alaca Höyük archaeological excavations within the borders of Çorum province have been the site of many striking discoveries since the beginning. It can be observed that the sacrifices which were found in the layers of excavated tombs belonging to the Early Bronze Age constitute a prototype for the ceremonial sacrifice which also continued in the Hittite Period. Findings from Early Bronze Age burials reveal that different types of sacrificial practices were performed here. It is observed that liquid sacrifice/libation and animal sacrifice were practiced in a certain order in Alaca Höyük royal tombs. It can be read by the depictions on orthostats dated to the Hittite Imperial Period that similar sacrificial activities were performed in accordance with the ceremonial protocol in the Hittite Period. This situation manifests that Alaca Höyük has a deep-rooted tradition of cultic sacrifice from the past. In the orthostats, various type sacrifice scenes in a feast led by the Hittite king and queen draw attention, and it is understood that they are compatible with the texts detailly describing the Hittite religious ceremonies. Another important detail is the positioning of the sacrifice-hunt connection within a certain order on orthostats. Orthostats also inform about the gods, the expert personnel of the sacrificial ceremonies, the materials used and the atmosphere of the ceremonies. The arrangement of the scenes of the ceremonies in the orthostats and the way these scenes were handled in terms of the sacrificial practice method is extremely remarkable. In this respect, orthostats also provide clues in terms of understanding the position of Alaca Höyük as a cult centre in Hittite religious life.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Eski Anadolu Tarihi |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 13 Haziran 2023 |
Yayımlanma Tarihi | 20 Haziran 2023 |
Gönderilme Tarihi | 19 Nisan 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası