Research Article
BibTex RIS Cite

ÇARLIK RUSYA’SINDA BİR KIRIMLININ MÜCADELESİ

Year 2018, , 171 - 189, 30.05.2018
https://doi.org/10.33692/avrasyad.510014

Abstract

XIX. yüzyılın sonlarında iç Rusya‟daki Tatarlar arasında şekillenen ve yayılmaya
başlayan reform hareketleri, ülkede Müslümanların yaşadığı diğer bölgeleri de hızla etkilemeye
başlar. Rus İmparatorluğu‟nda yaşayan Türklerde millî matbuat ile yeni edebiyatın ve edebî dilin
şekillendirilmesinde önemli hizmetleri olan İsmail Gaspıralı, eğitim ve öğretim sisteminin yanı
sıra toplumda yapılması gereken reformlara da dikkat çeker; Müslüman toplumuna istikrarlı bir
yaşam kazandırmayı amaçlar ve onları devrin talepleri doğrultusunda gerekli değişikliklere
hazırlamayı planlar. Rusya Müslümanlığı adlı kitabında Rus hükûmetinin, kendi yönetimindeki
Müslümanların dili, dini ve eğitimi ile onların kendileriyle ilgili diğer konularda nasıl bir siyaset
takip etmeleri gerektiğini anlatır; bu konulardaki görüş ve tekliflerini dile getirir. Çar hükûmeti,
Gaspıralı‟nın önerdiği eğitim sistemine tamamen karşıdır ve bu konudaki tavrı oldukça serttir.
Onlar neredeyse bütün dikkatini onun yayıncılık ve toplumsal faaliyetlerine verir, özellikle de
Tercüman gazetesine yoğunlaşırlar. Bu gazete, Çarlık Rusya‟sının neredeyse bütün
makamlarınca Rusya‟daki Panislamizm hareketinin en önemli kuruluşu olarak değerlendirilir.

References

  • ABDİRAŞİDOV, Z. (2013). İsmail Gaspıralı ve Nikolay Ostroumov: Fikirler Mücadelesi. İ. B. Belediyesi, & M. Berse (Dü.), İsmail Bey Gaspıralı Kongresi: İslamla Yenilenme ve Birlik - 1 içinde (s. 67-73). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. ADEEB, K. (1998). The Politics of Muslim Cultural Reform: Jadidism in Central Asia. Berkeley: University of California Press. AZIZ, K. (1968). Ameer Ali: His Life and Work. Lahore. BIGIYEV, M. J. (1912). Khalq Nazarina Bir Nicha Masala. Kazan. DEVLET, N. (1988). İsmail Bey (Gaspıralı) (1851-1914). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. DOWLER, W. (2001). Classroom and Empire: The Politics of Schooling Russia's Eastern Nationalities, 1860 – 1917. Montreal: McGill-Queen's University Press. EUGENE, S. (2007). Türkistan: Batı Türkistan, Hokand, Buhara ve Kulca Seyahat Notları (Cilt I-II). (H. Ç. Firdevs Çetin, Çev.) İstanbul: Paradigma. GASPIRINSKI, İ. (1891). Müslümanlar İçin Açılmış Rus Okulları. Tercüman(25). GASPIRINSKI, İ. (1893a). Bağçasaraydan Taşkent‟a Seyahat. Tercüman(41). GASPIRINSKI, İ. (1893b). İdareden Tashih. Tercüman(22). GASPIRINSKI, İ. (1897). Buhārā-i Şerif,. Tercüman(17). GASPIRINSKI, İ. (1900). Genç Tatarlar. Tercüman(12). GASPIRINSKI, İ. (1902). Yeni Teessuf Bahsi. Tercüman(46). GASPIRINSKI, İ. (1904). Tashih-i Su-i Zan. Tercüman(34-35). GASPIRINSKI, İ. (1905). Mektubat-ı Hufya. Tercüman, 108. GASPIRINSKI, İ. (1910). Kabul-i İslam. Tercüman(37). GASPIRINSKI, İ. (1911). Milliy Maişet. Tercüman(20). GASPIRALI, İ. (1912). Türk Yurdcularına. Türk Yurdu(7), s. 190. JACQUES Waardenburg (ed). (1998). Islam and Christianity: Mutual Perceptions Since Mid-20th Century. Leuven: Peeters.
Year 2018, , 171 - 189, 30.05.2018
https://doi.org/10.33692/avrasyad.510014

Abstract

References

  • ABDİRAŞİDOV, Z. (2013). İsmail Gaspıralı ve Nikolay Ostroumov: Fikirler Mücadelesi. İ. B. Belediyesi, & M. Berse (Dü.), İsmail Bey Gaspıralı Kongresi: İslamla Yenilenme ve Birlik - 1 içinde (s. 67-73). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. ADEEB, K. (1998). The Politics of Muslim Cultural Reform: Jadidism in Central Asia. Berkeley: University of California Press. AZIZ, K. (1968). Ameer Ali: His Life and Work. Lahore. BIGIYEV, M. J. (1912). Khalq Nazarina Bir Nicha Masala. Kazan. DEVLET, N. (1988). İsmail Bey (Gaspıralı) (1851-1914). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. DOWLER, W. (2001). Classroom and Empire: The Politics of Schooling Russia's Eastern Nationalities, 1860 – 1917. Montreal: McGill-Queen's University Press. EUGENE, S. (2007). Türkistan: Batı Türkistan, Hokand, Buhara ve Kulca Seyahat Notları (Cilt I-II). (H. Ç. Firdevs Çetin, Çev.) İstanbul: Paradigma. GASPIRINSKI, İ. (1891). Müslümanlar İçin Açılmış Rus Okulları. Tercüman(25). GASPIRINSKI, İ. (1893a). Bağçasaraydan Taşkent‟a Seyahat. Tercüman(41). GASPIRINSKI, İ. (1893b). İdareden Tashih. Tercüman(22). GASPIRINSKI, İ. (1897). Buhārā-i Şerif,. Tercüman(17). GASPIRINSKI, İ. (1900). Genç Tatarlar. Tercüman(12). GASPIRINSKI, İ. (1902). Yeni Teessuf Bahsi. Tercüman(46). GASPIRINSKI, İ. (1904). Tashih-i Su-i Zan. Tercüman(34-35). GASPIRINSKI, İ. (1905). Mektubat-ı Hufya. Tercüman, 108. GASPIRINSKI, İ. (1910). Kabul-i İslam. Tercüman(37). GASPIRINSKI, İ. (1911). Milliy Maişet. Tercüman(20). GASPIRALI, İ. (1912). Türk Yurdcularına. Türk Yurdu(7), s. 190. JACQUES Waardenburg (ed). (1998). Islam and Christianity: Mutual Perceptions Since Mid-20th Century. Leuven: Peeters.
There are 1 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Savaş Veli Yelok

Zaynabidin Abdırashıdov

Publication Date May 30, 2018
Submission Date March 24, 2018
Published in Issue Year 2018

Cite

APA Yelok, S. V., & Abdırashıdov, Z. (2018). ÇARLIK RUSYA’SINDA BİR KIRIMLININ MÜCADELESİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(13), 171-189. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510014

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası