RUS DİPLOMATİK BELGELERİNDE GOEBEN VE BRESLAU KRİZİ

Year 2018, , 359 - 369, 28.11.2018

Eray Bayramol

https://doi.org/10.33692/avrasyad.510050

Abstract

SanayileĢmiĢ ülkelerin dünya hakimiyetini ele geçirmek için baĢlattıkları Birinci Dünya
SavaĢı, Osmanlı Devleti'ni de içine alarak yeryüzünün büyük bir bölümünde tahribatı uzun yıllar
giderilemeyecek acılara neden oldu. Büyük güçlerin ham madde ve pazar ihtiyacı sebebiyle
baĢlattıkları bu büyük felaket, Osmanlı Devleti için sonun baĢlangıcı anlamına gelmekteydi.
SavaĢın ayak seslerinin duyulduğu günlerde tarafsızlık politikasını benimseyen Türk Devleti,
çeĢitli baskı ve çekiĢmeler sonunda savaĢa dahil olmak zorunda kaldı. Bu baskıların en baĢında
Alman gemileri Goeben ve Breslau gelmektedir. Osmanlı Devleti'nin savaĢa dahil oluĢundaki en
somut neden bu iki gemiden dolayı ortaya çıkmıĢtır.
Goeben ve Breslau gemilerinin Boğazlardan geçiĢi, Osmanlı Devleti'nin savaĢa
girmeden önce benimsediği tarafsızlık politikasından vazgeçtiği anlamına gelmekteydi. Türk
Devleti'nin tarafsızlık kararını, savaĢtaki baĢarısı için en önemli unsurlardan biri olarak kabul
eden Rusya, Goeben ve Breslau gemilerinin yarattığı krizden en az zararla çıkmak için gayret
göstermiĢtir. Rusya'nın bu mücadelesi Rusya DıĢiĢleri Bakanlığı ile Rusya'nın Ġstanbul
Büyükelçiliği arasındaki yazıĢmalara konu olmuĢtur.
Bu çalıĢmada söz konusu krizin Rusya tarafından nasıl karĢılandığı ve krizin çözümü
için Rusların hangi giriĢimlerde bulunduğu, Rusya DıĢiĢleri Bakanlığı'na ait bazı diplomatik
yazıĢmalardan istifade edilerek ortaya konulmaya çalıĢılmıĢtır. Makalede sonuç olarak Osmanlı
Devleti, Goeben ve Breslau gemilerinin Karadeniz'deki Rus limanlarını bombalaması sebebiyle
Birinci Dünya SavaĢı'na dahil oldu. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya SavaĢı'na girmesi,
Almanların bu husustaki hedeflerinin gerçekleĢmiĢ olması anlamına geliyordu.

Keywords

Goeben, Breslau, Rusya, Almanya, Osmanlı Devleti, Birinci Dünya SavaĢı, Rus Diplomatik Belgeleri.

References

• BRUSĠLOVSKĠY, Ġ. (1915), "Germaniya i Blijnıy Vostok", Severnıya Zapiski, Peterburg: 195-202.