ENGELLERİ EDEBİYATLA AŞMAK: ENGELLİ YAZARLARIN TÜRK EDEBİYATI TARİHİNE KATKILARI

Yıl 2020, , 93 - 104, 15.03.2020

Koray Üstün

https://doi.org/10.33692/avrasyad.702914

Öz

Sanat, insana estetik bir perspektif kazandırmakla birlikte Aristo’dan beri üreticisine sağladığı arınma ile psikolojik boyutu da bulunan bir eylemdir. Malzemesi dil olan edebiyat da bu sanatlardan biridir. Edebiyat, okur ya da yazar rolü bağlamında bireyleri toplum içerisinde “ötekileştirilmiş” kimliklerden sıyırarak kendini ifade eden, anlayan, anlatan ve tasarlayıp kurgulayan kişiler olmalarını sağlamakta önemli bir rol üstlenmektedir. Bireyler, okur olarak estetik ve dil gelişiminin yanında realitenin ötesinde bir dünya fırsatı yakalarken kendi yazınsal üretim süreçlerini başlatıp ortaya metin koyup yazar kimliği edinerek de kendi tasarladıkları kurmaca âlemleri paylaşma olanağı bulmaktadırlar.
Teknolojinin gelişmesine paralel olarak hızlanan basın-yayın faaliyetleriyle birlikte çağdaş Türk edebiyatında da engelli bireyler tarafından yazınsal üretim faaliyetleri hız kazanmış; edebiyatın şiir, roman, öykü gibi farklı türlerinde engelliler tarafından üretilen eserlerin görünümü artmıştır. Bu üretim, engelli yazarların sosyal ve psikolojik açıdan kendini gerçekleştirme süreçlerine önemli bir katkı sağlamakla birlikte Türk edebiyatında da ciddi bir birikim oluşturarak bir saha yaratmıştır.
Bu çalışmanın amacı, engellerini aşarak yazınsal üretimleriyle Türk edebiyatına katkı sağlayan yazarları tanıtmak ve bu yazarların eserlerinde görülen tematik ve biçimsel ortaklık ve farklılıkları ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda engelli yazarlar tarafından kaleme alınan eserler tespit edilecek, tür bakımından sınıflandırılacak ve ardından metinlerden hareketle engelli yazarların Türk edebiyatına katkıları genel bir çerçeve dahilinde ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türk edebiyatı, engelli yazarlar, engelli edebiyatı

Kaynakça

• (2010). “Engelleri aşan 22 yaşındaki özürlü şair şiirlerini kitapta topladı”. Engelliler.biz. Erişim Adresi: https://www.engelliler.biz/forum/engellilerle-ilgili-haberler/39579-engelleri-asan-22-yasindaki-ozurlu-sair-siirlerini-kitapta-topladi.html. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2013). “Engelli şair, hayata şiir yazarak tutunuyor”. Hürriyet. Erişim Adresi: http://www.hurriyet.com.tr/engelli-sair-hayata-siir-yazarak-tutunuyor-25371804. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2014). “Aziz Öztürk engelleri şiirlerle aştı”. Yaşadıkça.com. Erişim Adresi: http://www.yasadikca.com/engelleri-siirlerle-asti-20344. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2014). “Engelli Mertcan engel tanımıyor”. Haberler.com. Erişim Adresi: https://www.haberler.com/engelli-mertcan-engel-tanimiyor-6238676-haberi/.ErişimTarihi: 01.09.2019.
• (2014). “İki kolu yok ama engel tanımıyor!” Milliyet. Erişim Adresi: http://www.milliyet.com.tr/iki-kolu-yok-ama-engel-tanimiyor--gundem-1948928/. Erişim Tarihi: 01.09.2019. (2015). “Engelli yazar Vahit Yazgan 4. Kitabına yayınevi arıyor”. Samsun Gazetesi. Erişim Adresi: https://www.samsungazetesi.com/samsun/engelli-yazar-vahit-yazgan-4-kitabina-yayinevi-ariyor-h683484.html. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2015). “Kas hastası Can Ahmet Vural’ın 3. kitabı yayımladı”. Yaşadıkça.com Erişim Adresi: http://www.yasadikca.com/ahmet-vuralin-yeni-kitabi-27144. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2011). “Polis olamadı kitabını yazdı”. Star. Erişim Adresi: https://www.star.com.tr/kultur-sanat/polis-olamadi-kitabini-yazdi-haber-1068471/. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2016). “ALS hastası öğretmen gözleriyle kitap yazdı”. Haber Türk. Erişim Adresi: https://www.haberturk.com/yasam/haber/1184933-als-hastasi-ogretmen-gozleriyle-kitap-yazdi.ErişimTarihi: 01.09.2019.
• (2016). “Nurçin Arlı, 3 makineyle yaşam mücadelesi veriyor. İHA. Erişim Adresi: http://www.iha.com.tr/haber-nurcin-arli-3-makineyle-yasam-mucadelesi-veriyor-604848. Erişim Tarihi: 01.09.2019. (2016). “Senem Ünal’ın hayat mücadelesi, sadece engellilere değil sağlıklı insanlara ibretlik ders veriyor”. Karar. Erişim Adresi: http://www.karar.com/gundem-haberleri/siir-ugruna-sag-elini-feda-etti-137563.ErişimTarihi: 01.09.2019.
• (2016). “Hayali istihbaratçı olmaktı, izlediği dizi hayatını değiştirdi”. Milliyet. Erişim Adresi:http://www.milliyet.com.tr/gundem/hayali-istihbaratci-olmakti-izledigi-dizi-hayatini-degistirdi-2205619. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2018). “Engelli Vatandaş Kendi Yazmış Olduğu Şiir Kitabını Vali Aykut Pekmez’e Taktim Etti”. Aksaray Valiliği. Erişim Adresi: http://www.aksaray.gov.tr/engelli-vatandas-kendi-yazmis-oldugu-siir-kitabini-vali-aykut-pekmeze-taktim-ettiErişimTarihi: 01.09.2019.
• (2018). “Kendisigibiolanhastalarınhayatınıkolaylaştırmakiçinkitapyazdı”. Milliyet. Erişim Adresi: http://www.milliyet.com.tr/kendisi-gibi-olan-hastalarin-hayatini-trabzon-yerelhaber-2614612. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2018). “Kullanabildiği tek parmağıyla kitap Yazdı”. Posta. Erişim Adresi: https://www.posta.com.tr/kullanabildigi-tek-parmagiyla-kitap-yazdi-1403597 Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2018). Hawking gibi Sibel öğretmen düşüncelerini kitaba döktü”. Yaşadıkca.biz. Erişim Adresi: http://www.yasadikca.com/hawking-gibi-sibel-ogretmen-dusuncelerini-kitaba-doktu-35399. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• (2019). “Engelsiz yazarlar 11. Kocaeli Kitap Fuarı’nda”. Yaşadıkça.com. Erişim Adresi: http://www.yasadikca.com/engelsiz-yazarlar-kocaeli-fuarinda-37797.Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• ÇAĞLAYAN, Özgül (2013). “İşte benim şair ve yazarim: Esra Erkeç”. Haber Kültür. Erişim Adresi:http://www.haberkultur.net/HD5787_iste-benim-sair-ve-yazarim---esra-erkec.html.ErişimTarihi: 01.09.2019.
• KABADAYI, Fatma Ç. (2014). “Gönül gözüyle başaran şair; Yunus Yılmaz ile söyleşi”. Habername. Erişim Adresi: http://www.habername.com/yazi-fatma-c-kabadayi-gonul-gozuyle-basaran-sair-yunus-yilmaz-ile-soylesi-10845.htm. ErişimTarihi: 01.09.2019.
• KIRCI, Şebnem (2018). “Genç, başarılı, hayalperest: Gökçe Nas Oğuzlar”. Raillife. Erişim Adresi: http://www.raillife.com.tr/genc-basarili-hayalperest-gokce-nas-oguzlar/.ErişimTarihi: 01.09.2019.
• PAMIR, Balçiçek (2007). “İnsan kör, sağır nasıl yaşar? İşte hayata sarılışın öyküsü”. Sabah. Erişim Adresi: http://arsiv.sabah.com.tr/2007/10/16/haber,C49E398A48B54DFF87C3D8F2325311C9.html. Erişim Tarihi: 01.09.2019.
• SATANA, Nazan S. (2018). “Engelli yazar Yaşar Salt engelli sorunlarını kaleme aldı”. Milliyet Blog. Erişim Adresi: http://blog.milliyet.com.tr/engelli-yazar-yasar-salt-engelli-sorunlarini-kaleme-aldi/Blog/?BlogNo=589055. ErişimTarihi: 01.09.2019.
• ŞENGÜL, Pınar (2005). “Bu sevinç 16 yılın Ödülü”. Sabah. Erişim Adresi: http://arsiv.sabah.com.tr/2005/05/08/gnd101.htmlErişimTarihi: 01.09.2019.