TÜRK HALK KÜLTÜRÜNDE KONUŞMALIK TÜRLER BAĞLAMINDA SÖZEL NASİHATLER, DUA VE BEDDUALAR
Yıl 2015,
Cilt: 3 Sayı: 7, 1 - 32, 15.07.2015
Özkul Çobanoğlu
,
Sacide Çobanoğlu
Öz
Bu çalışmanın konusu Türk Halk kültüründeki konuşmalık türler bağlamında sözlü
nasihatler, dua ve beddualardır. Konuşmalık türler bağlamında sözlü nasihatler, dua ve
beddualar hakkındaki materyal alan araştırması yapan yazarlar tarafından Türkiye’nin çeşitli
bölgelerinden derlenmiştir. Derlenen materyallerin sosyo-kültürel bağlamlarına dikkate çekilerek
analizlerin birçoğu sosyokültürel bağlamlara göre yapılmıştır. Tematik, işlevsel, yapısal ve
bağlamsal açıdan bu türlerin özellikleri ortaya konulmuştur.
Kaynakça
- AARNE, A. ve S. Thompson, (1961), The Types of Folktale. Helsinki: FFC No: 184.
- ABRAHAMS, D. Roger, (1969), ”The Complex Relations of Simple Forms.” Genre,
S.2, s.104-128.
- ADATEPE, Hasan, (2010), Yaşı 24, doğum yeri Ayvalık, işi öğrenci olan kaynak kişiyle,
Sacide Çobanoğlu tarafından 11.06.2010 tarihinde Ankara’da yapılan görüşme ve
gözlem notları.
- AKGÜN, Melek Nur, (2010), Yaşı 21, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 19.03.2010 tarihinde İstanbul’da aile ortamında ve arkadaş çevresinde
nasihatlere dair yaptığı görüşme ve gözlem notları.
- AYDİL, Fatma, (2010), Yaşı 45, doğum yeri Ordu, işi ev hanımı olan kaynak kişiyle,
23.03.2010 tarihinde İstanbul’da Sümeyye Aydın tarafından yapılan görüşme ve
gözlem notları.
- BEN-AMOS, Dan, (1976), Folklore Genres. Austin:University of Texas Press.
- CENGİZ, Gizem, (2010), Yaşı 23, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 13.4.2010 tarihinde İstanbul’da nasihatlere dair aile çevresinde yaptığı
görüşme v gözlem notları
- ÇAKIR, Meryem, (2010), Yaşı 48, doğu yeri Sinop, işi ev hanımı olan kaynak kişiyle,
03.05.2010 tarihinde İstanbul’da Neşe Çakıroğlu tarafından yapılan görüşme ve
gözlem notları.
- ÇETİN, Hediye, (2010), Yaşı 67, doğum yeri Şırnak, işi ev hanımı olan kaynak kişiyle,
12.03.2010 tarihinde Şırnak’ta Muhammed Çetin tarafından yapılan görüşme ve
gözlem notları.
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (1999), Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri
Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (2000), Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü, Ankara:
Akçağ Yayınları.
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (2003), Türk Halk Kültüründe Memoratlar ve Halk İnançları,
Ankara: Akçağ Yayınları.
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (2004), Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü, Ankara: AKM
Yayınları.
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (2009), Halk Edebiyatına Giriş. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Yayınları.
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (2015a), Halk Felsefesi ve Gündelik Yaşam. Ankara: Akçağ
Yayınevi (Baskıda).
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (2015b), Türk Halkbiliminde Konuşmanın Etnografyası ve
Konuşmalık Türler. Ankara: Akçağ Yayınevi (Baskıda).
- ÇOBANOĞLU, Sacide, (2010), ”Türk Halk Edebiyatında Konuşmalık Türlerde Bir
Anlatım Tutumu Olarak Nasihatlerin Sosyal Değerlerle Tematik İlişkisi Üzerine”, Motif
Akademi Halkbilimi Dergisi, S.2010/2, s.81-96.
- ÇOBANOĞLU, Sacide, (2011), ”Konuşmalık Türlerde Bir Anlatım Tutumu Olarak
Nasihatler.” (G.Ü. SBE: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- DİNÇER, Nagihan, ( 2010), Yaşı 20, doğum yeri Sakarya işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişiyle, 18.12.2010 tarihinde Ankara’da Şehriban Karanfil tarafından yapılan
görüşme ve gözlem notları.
- DUNDES, Alan, (1964), ”Texture, Text and Context.” Southern Folklore Quarterly,
S.28, s.251-265.
- DUNDES, Alan, (1971), ”Folk Ideas as Units of Worldview” Journal of American
Folklore, C.84, s.93-103.
- DUNDES, Alan, (1977), “Who are the Folk?” Frontiers of Folklore, (ed. W. Bascom),
Boulder: Westview Press for the AAAS, s.17-35.
- DURMUŞ, Mehmet, (2010), Yaşı 25, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 4.5.2010 tarihinde İstanbul’da nasihatlere dair aile çevresinde yaptığı
görüşme ve gözlem notları.
- GENÇTOSUN, Ahsen, (2010), Yaşı 19, doğum yeri Trabzon, işi üniversite öğrencisi
olan kaynak kişinin 14.4.2010 tarihinde Trabzon’da nasihatlere dair aile çevresinde
yaptığı görüşme ve gözlem notları.
- GÜLGEÇ, Hasan, (2010),Yaşı 23, doğum yeri Salihli-Manisa, işi üniversite öğrencisi
olan kaynak kişiyle, 17.11.2010 tarihinde Bursa’da Ö. Çobanoğlu tarafından yapılan
görüşme ve gözlem notları.
- GÜNGÖR, Hatice, (2010), Yaşı 43 doğum yeri Kütahya, işi yurt görevlisi olan kaynak
kişiyle, 03.05.2010 tarihinde Kütahya’da Elif Güngör tarafından yapılan görüşme ve
gözlem notları.
- HACILAR, Hatice Kübra, (2010), Yaşı 21, doğum yeri Antalya-Serik Çandır Köyü, işi
üniversite öğrencisi olan kaynak kişinin nasihatlere dair aile çevresinde 13.04.2010
tarihinde yaptığı görüşme ve gözlem notları.
- HONKO, Lauri, (1968), “Genre Analyses in Folkloristics and Comparative Religion”
Temenos, S.3, 48-66.
- HONKO, Lauri, (1980), Genre, Structure and Reproduction in Oral Literature.
Budapest: Akademia kiado.
- İLHAN, Nuriye, (2010), Yaşı 43, doğum yeri Mardin, işi ev hanımı olan kaynak kişiyle,
4.5.2010 tarihinde Neslihan İlhan tarafından yapılan görüşme ve gözlem notları.
- KIRBIZ, Betül, (2010), Yaşı 19, doğum yeri Afyon, işi üniversite öğrencisi ola kaynak
kişiyle, 18.12.2010 tarihinde Ankara’da Şehriban Karanfil tarafından yapılan görüşme
ve gözlem notları.
- LÜTHİ, Max, (1976),”Goal-Orientation in Storytelling.” Folklore Today, (Ed. L. Dégh ve
H. Glassie), Bloomington: Indiana University Press.
- OKUR, Zehra, (2010), Yaşı 21, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 19.03.2010 tarihinde İstanbul’da aile ortamında ve arkadaş çevresinde
nasihatlere dair yaptığı görüşme ve gözlem notları.
- ONG, J. Walter, (1995), Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojileşmesi, İstanbul:
Metis Yayınları.
- ÖTS, (2004), Örnekleriyle Türkçe Sözlük. 4 Cilt, Ankara: MEB Yayınları
- ÖZGÜL, Saadet, (2010), Yaşı 38, doğum yeri Kocaeli, işi ev hanımı olan kaynak
kişiyle, 21.12.2010 tarihinde Kocaeli’nde Basri Özgül tarafından yapılan görüşme ve
gözlem notları.
- ÖZKINACI, Yasemin, (2010), Yaşı 21, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 19.03.2010 tarihinde İstanbul’da aile ortamında ve arkadaş çevresinde
nasihatlere dair yaptığı görüşme ve gözlem notları.
- SAYGI, Ayşe, (2010), Yaşı 53, doğum yeri Orhaneli-Bursa, işi ev hanımı olan kaynak
kişiyle, 20.09.2010 tarihinde Sacide Çobanoğlu tarafından Bursa’da yapılan görüşme
ve gözlem notları.
STAHL, Sandra Dolby, (1989), Literary Folkloristics and the Personal Narrative.
Indiana University Pres, Bloomington.
- SÜZER, Gülnaz, (2010), Yaşı 22, doğum yeri Trabzon, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 4.5.2010 tarihinde Trabzon’da nasihatlere dair aile çevresinde yaptığı
görüşme ve gözlem notları.
- TANNEN, Deborah, (1997), Hiç Anlamıyorsun.(Çev. B. Çorakçı), İstanbul: Varlık
Yayınları.
- VAN GENNEP, Arnold, (2015), Rites Des Passeges: Geçiş Törenleri, (Terc. Ö.
Çobanoğlu), Ankara: (Baskıda).
- YALÇIN, Osman, (2010), Yaşı 24, doğum yeri Sivas, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişiyle, 24.12.2010 tarihinde Ankara’da Sacide Çobanoğlu tarafından yapılan
görüşme ve gözlem notları.
- OKUR, Zehra, (2010), Yaşı 21, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 19.03.2010 tarihinde İstanbul’da aile ortamında ve arkadaş çevresinde
nasihatlere dair yaptığı görüşme ve gözlem notları.
- OKUMAZ, Serdar, (2010), Yaşı 31, doğum yeri Bursa, işi öğrenci olan kaynak kişiyle
(müstear), 09.07.2010 tarihinde Bursa’da Sacide Çobanoğlu tarafından yapılan
görüşme ve gözlem notları.
- YILDIRIM, Ozan, (2010), Yaşı 20, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 5.5.2010 tarihinde İstanbul’da nasihatlere dair aile çevresinde yaptığı
görüşme ve gözlem notları.
- YURTSEVEN, Pınar, (2010), Yaşı 21, doğum yeri İstanbul, işi üniversite öğrencisi olan
kaynak kişinin 27.10.2010 tarihinde aile çevresinde nasihatlerle ilgili görüşme ve
gözlem notları.