TRANSFORMATION of MIGRATION POLICIES and MIGRATION GOVERNANCE in TURKEY

Year 2025, Volume: 16 Issue: 1, 521 - 538, 30.06.2025

Çiğdem Manap

https://doi.org/10.54688/ayd.1611735

Abstract

The foundation of contemporary migration policies is closely tied to the framework of nation-states, both politically and economically. It's undeniable that states' migration policies evolve to the prevailing political and economic circumstances. This study focuses on the transformation of Turkey's migration policies and the periodic factors that led to this transformation. During the Republic's early years, migration policy was initially established under the 1934 Settlement Law as part of the exchange process. This policy aimed to expel non-Turkish descendants from the country and replace them with Turkish descendants, aligning to create a nation-state. As new forms of migration emerged, the need for revision in migration management became apparent, leading to the development of the Law on Passports and Foreigners in the 1950s, the Asylum Regulation in 1994, and the 2013 Law on Foreigners and International Protection. In this study, legal texts, public policies, and discourses are examined within a historical-sociological framework. The transformation of migration policies is analyzed through ideological, institutional, and discursive dimensions, and the points of continuity and rupture between different periods are discussed. The findings reveal that the dominant concept in Turkey’s migration governance has historically been “temporariness,” yet this understanding has been eroded in practice due to the volume and persistence of migration flows. Furthermore, the study concludes that nation-building, security concerns, and international obligations have simultaneously shaped migration policies, although the relative influence of these factors has shifted and been reconfigured over time.

Keywords

Türkiye , Migration policies , Nation-state , Migration management

TÜRKİYE’DE GÖÇ POLİTİKALARININ VE GÖÇ YÖNETİMİNİN DÖNÜŞÜMÜ

Abstract

Modern göç politikalarının temeli hem politik hem de ekonomik olarak ulus devletler sisteminden bağımsız değildir. Devletlerin göç politikaları ise kuşkusuz siyasi ve ekonomik konjonktüre bağlı olarak değişmektedir. Bu çalışma, Türkiye’nin göç politikalarının dönüşümü ve bu dönüşüme neden olan dönemsel unsurlara odaklanmaktadır. Cumhuriyetin kuruluş yıllarında göç politikası ulus-devlet oluşturma çabalarının bir sonucu olarak Türk soylu olmayanların ülkeden gönderilerek yerlerine Türk soylu olanların yerleştirilmesini öngören mübadele süreci koşullarında 1934 İskân Kanunu çerçevesinde şekillenmiş; 1950’lere gelindiğinde Pasaport ve Yabancılar Kanunu, 1994’te İltica Yönetmeliği ve 2013 Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu yeni göç biçimleri ya da göç dalgaları karşısında göç yönetiminde revizyon ihtiyacına karşılık olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmada yasal metinler, kamu politikaları ve söylemler tarihsel-sosyolojik bir çerçevede incelenmiştir. Göç politikalarının dönüşüm süreci ideolojik, kurumsal ve söylemsel boyutlarıyla analiz edilerek dönemler arası süreklilik ve kopuş noktaları tartışılmıştır. Bulgular Türkiye'nin göç yönetiminde başat kavramın tarihsel olarak “geçicilik” olduğunu ancak göçmen akışlarının hacmi ve sürekliliği nedeniyle bu anlayışın uygulamada aşındığını ortaya koymaktadır. Ayrıca göç politikalarının şekillenmesinde ulus inşası, güvenlik kaygısı ve uluslararası yükümlülüklerin eş zamanlı olarak etkili olduğu; ancak bu unsurların zaman içinde değişen ağırlıklarla yeniden konumlandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Türkiye , Göç politikaları , Ulus-devlet , Göç yönetimi

References

• Avcı G., Kirişçi K. (2006). Turkey’s Immigration and Emigration Dilemmas at the Gate of the European Union, Migration and Development Challenges: Perspectives from the South. Migración Y Desarrollo, 123-173
• Balibar, E. (1991). Racism and Nationalism. Balibar E. ve Wallerstein I. (Ed.) Race, Nation, Class: Ambiguous Identities. London & New York: Verso
• Bayındır Goularas, G., & Sunata, U. (2015). Türk dış politikasında göç ve mültecilik rejimi. Moment Dergi, 2(1), 12-40.
• Biehl, K. (2009). Migration, ‘securitization’ and its everday implications: An examination of Turkish asylum policy and practice. CARIM Best Participant Essays Series, 2009/01.
• Boyle, P., Halfacree, K., Vaughan R. (1998). Exploring Contemporary Migration. New York: Longman Limited
• Castles S. (2021). Migration, crisis, and the global labour market. Globalizations, 8(3), 311-324
• Castles S. ve Miller M. J. (2013). The Age of Migration. New York: Guilford Press
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016). Türkiye Göç Raporu
• Erdoğan, M. (2018). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul Ve Uyum. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erdoğan M. (2021). Suriyeliler Barometresi. Ankara: Eğiten
• Erdoğan, M., & Kaya, A. (2015). Türkiye’nin Göç Tarihi: 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Eren, V., & Çakran, Ş. (2017). Mülteci politikası: Avrupa Birliği ve Türkiye karşılaştırması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 1-30.
• Genç, F., Heck, G., & Hess, S. (2019). The multilayered migration regime in Turkey: Contested regionalization, deceleration and legal precarization. Journal of Borderlands Studies, 34(4), 489-508.
• Gökalp Aras, E.N. (2019). A game changer in EU-Turkey relations: The opportunities and pitfalls of migration policy. The International Spectator, 54(4), 47-61.
• İçduygu, A. (2017). Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar: “Siyasallaşan” bir sürecin analizi. Toplum ve Bilim, 140, 27-41.
• İçduygu A., Aksel D. (2013). Turkish migration policies: A critical historical retrospective. Perceptions. Journal of International Affairs, 18(3), 167-190
• İçduygu A., Erder S., Gençkaya, 2014. Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları, 1923-2023: Ulus devlet Oluşumundan Ulus-Ötesi Dönüşümlere. MiReKoç Proje Raporları 1
• İçduygu A. ve Sert D. (2009). Turkey, Focus Migration Country Profile. Focus Migration, 5(5)
• İçduygu A., Toktas Ş. & Soner B.A. (2008). The politics of population in a nation-building process: emigration of non-Muslims from Turkey. Ethnic and Racial Studies, 31(2), 358-389
• İnan C. E. (2016). Türkiye’de Göç Politikaları: İskân Kanunları Üzerinden Bir İnceleme. Göç Araştrımaları Dergisi, 2(3), 10-33
• Jacobsen, K. (1996). Factors Influencing the Policy Responses of Host Governments to Mass Refugee Influxes. International Migration Review, 30(3), 655-678
• Kirişçi K. (2007). Turkey: A Country of Transition from Emigration to Immigration. Mediterranean Politics, 12(1), 91-97
• Koser K. (2005). Irregular migration, state security, and human security. A paper prepared for the Policy Analysis and Research Programme of the Global Commission on International Migration, University College London
• Koslowski, R. (2000). Migrants and Citizens: Demographic Change in the European State System. Ithaca: Cornell University Press
• Latif, D. (2002). Refugee Policy The Turkish Republic. The Turkish Yearbook of International Relations, 33, 1-29
• Lavenex S. (1999). Safe Third Countries Extending the Asylum and Immigration Policies to Central and Eastern Europe. Budapest: Central European University Press
• Resmî Gazette (2013). Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, No. 28615
• Resmî Gazette (1994). Türkiye’ye İltica Eden veya Başka Bir Ülkeye İltica Etmek Üzere Türkiye’den İkamet İzni Talep Eden Münferit Yabancılar ile Topluca Sığınma Amacıyla Sınırlarımıza Gelen Yabancılara ve Olabilecek Nüfus Hareketlerine Uygulanacak Usül ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, No. 22127
• Resmî Gazette (2014). Geçici Koruma Yönetmeliği, No. 29153
• Paçacı Elitok, S. (2013). Turkish Migration Policy Over The Last Decade: A Gradual Shift Towards Better Management And Good Governance. Turkish Policy Quarterly, 12(1), 161-173
• Sztucki, J. (1999). Who is a refugee? The Convention definition: universal or obsolete. Nicholson F. And Twomey P. (Ed.) Refugee Rights and Realities Evolving International Concepts and Regimes. Cambridge University Press
• UNDESA (2014). Turkey Migration Profiles. http://esa.un.org/miggmgprofiles/indicators/files/Turkey.pdf
• Ünlüer, E. (2015). Externalization of the Refugee Responsibility: The Role of Turkey Within the International Refugee System With Special Regard To Afghan Refugees. Unpublished Master Thesis, METU
• Weiner, M. (1995). The Global Migration Crisis: Challenge to States and Human Rights. New York: Harper Collins College Publishers
• Weiner, M., Teitelbaum M. (2001). Political Demography, Demographic Engineering. Oxford: Beghahn Books