BİNGÖL MEDRESELERİNDE FIKIH EĞİTİMİ

Year 2014, Volume: 1 Issue: 1, 9 - 28, 10.10.2014

İsmail Narin

Abstract

Bingöl, Doğu Anadolu bölgesinin önemli illerinden biridir. İslâmî değerlerin ön planda olduğu ilin özelliklerinden biri de barındırdığı medreselerdir. İlin mütevazi imkanlarıyla varlığını sürdüren bu medreselerin, eğitim ve öğretim alanında önemli bir boşluğu doldurduğu görülmektedir. Özellikle Arapça dil bilimlerinin öğretimindeki başarıları takdir edilen medreseler, aynı zamanda Tefsir, Hadis, Fıkıh, Kelam vd. klasik İslâmî ilimlerin canlı kalmasının önemli araçlarından biri olarak kabul edilmektedir. Kişinin ameli açıdan hak ve sorumluluklarını bilmesi olarak tanımlanan Fıkıh ise bu eğitim ve öğretim müesseselerinde tedris edilen önemli ilimlerden biridir. Bu makalede, Bingöl ilinde faaliyetlerini sürdüren bazı medreselerin eğitim-öğretim müfredatında fıkıh ilminin yeri araştırılmıştır. 

Keywords

Bingöl, medrese, fıkıh, İslâm hukuku, ilim, eğitim

Fiqh Education at the Madrasas of Bingöl Province

Abstract

Bingöl is one of the major provinces in Eastern Anatolia region. One of the outstanding features of the province is the madrasas. These madrasas, which maintain their existence with the existing modest facilities in the province, accomplish an important gap in the field of education and instruction. The madrasas, which are especially appreciated and valued because of their contribution in teaching Arabic language in the province, are also an important factor in teaching of classic Islamic sciences such as tafsir, hadith, fiqh, kalam etc. Fiqh, which is defined as knowing your rights and responsibilities in daily life, is one of the classic Islamic sciences taught in these madrasas. In this article, the significance of Fiqh in the existing curriculum taught in the madrasas in Bingöl province is investigated.

Keywords

Bingöl, madrasa, fiqh, Islamic law, science, education

References

• Arslan, Gıyasettin, “Bingöl Medreseleri’nde Tefsir Öğretiminin Dünü ve Bugünü”, III. Bingöl Sempozyumu (17-19 Eylül 2010), ss. 473-483, Bingöl Üniversitesi Yayınları, Bingöl 2013.
• Akpınar, Cemil, “İcâzet”, DİA, İstanbul 2000, XXI, 393-400.
• Akyol, Taha, Atatürk’ün İhtilal Hukuku, Doğan Kitap, İstanbul 2012.
• Aybakan, Bilal, “Şâfiî Mezhebi”, DİA, İstanbul 2010, XXXVIII, 243-247.
• Bardakoğlu, Ali, “Cem’u’l-cevâmi’”, DİA, İstanbul 1993, VII, 343-344.
• Bozkurt, Nebi, “Medrese”, DİA, Ankara 2003, XXVIII, 323-327.
• Çapak, İbrahim, “Bingöl ve Çevresindeki Medreselerde Mantık Eğitimi”, I. Bingöl Sempozyumu, ss. 99-108, Bingöl Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi Yayınları, Bingöl 2007.
• Çiçek, M. Halil, Şark Medreselerinin Serencâmı, Beyan Yay., İstanbul 2009.
• Demirel, Özcan, Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, Pegem A Yayıncılık, Ankara 2004.
• Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, (çev. Salih Tuğ), I-II, Ankara 2003.
• İltaş, Davut, “Zencânî’nin ‘Tahrîcü’l-fürû’ ale’l-usûl’ İsimli Eseri Üzerine Bir Değerlendirme”, Bilimname XIII, 2007/2, ss. 67-109.
• İpşirli, Mehmet, “Medrese (Osmanlı Dönemi)”, DİA, Ankara 2003, XXVIII, 327-333.
• Karasu, Doğan, Bingöl’de Sosyal ve Kültürel Yaşam, İstanbul 2004.
• Kâtib Çelebi, Keşfü’z-zunûn, I-II, İstanbul 1941-43.
• Kazıcı, Ziya, İslâm Müesseseleri Tarihi, Kayıhan Yayınları, İstanbul 1991.
• Özdemir, Muhittin, “Şâfiî Mezhebinin Doğu Anadolu Ayağı ve Bingöl Örneği”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 7, 2006, s. 343-364.
• Süt, Abdulnasır, “Bingöl’deki Sosyal ve Siyasal Yaşamın Dini ve Ahlaki Açıdan Değerlendirilmesi”, III. Bingöl Sempozyumu (17-19 Eylül 2010), Bingöl Üniversitesi Yayınları, Bingöl 2013, ss. 305-316.
• Tuncel, Metin, “Bingöl”, DİA, İstanbul 1992, VI, 183-184.
• Ünver, Süheyl, Fatih Külliyesi ve Zamanı İlim Hayatı, İstanbul 1946.
• Yakuboğlu, Kenan, Osmanlı Medrese Eğitimi ve Felsefesi, İstanbul 2006.
• Yaşaroğlu, M. Kâmil, “el-Muhtasar”, DİA, İstanbul 2006, XXXI, 66-67.
• http://www.bingol.gov.tr/default_B0.aspx?content=217 (20.04.2014)