Abstract
Dijital teknolojilerin kullanımı ergenler arasında giderek artmaktadır. Ancak bu teknolojiler ergenlerin günlük hayatını kolaylaştırmakla birlikte bağımlılık problemine de yol açabilmektedir. Bu çalışmada ergenlerin sosyal medya ve oyun bağımlılık düzeylerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmanın diğer bir amacı da okul tükenmişliği ile sosyal medya ve dijital oyun bağımlılığı arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmaktır. Araştırma ilişkisel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Çalışmaya 561 ergen katılmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %49.7’si erkek ve %50.3’ü kızdır. Araştırmanın sonucunda okul tükenmişliği ile sosyal medya ve dijital oyun bağımlılığı arasında anlamlı ilişkilerin olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmanın bulguları kızların erkeklerden daha çok sosyal medya bağımlılığı yaşadığını ortaya çıkarmıştır. Bulgular erkeklerin kızlardan daha çok dijital oyun bağımlılığı yaşadığını göstermiştir. Araştırmanın diğer bir sonucu okul tükenmişliğinin sosyal medya ve dijital oyun bağımlılığını pozitif ve anlamlı olarak yordamaktadır. Elde edilen bulgulara göre okul tükenmişliğinin azaltılması ergenlerin sosyal medya ve dijital oyun bağımlılığını azaltabilmektedir. Sonuçlar daha yüksek okul tükenmişlik düzeyine sahip ergenlerin sosyal medya ve dijital oyun oynama bağımlılığı yaşama olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Bu nedenle ergenlerin sosyal medya ve dijital oyun oynama bağımlılık düzeylerinin azaltmak için okul tükenmişliğine yönelik müdahale stratejileri uygulanabilir.
References
- Akram, W., & Kumar, R. (2017). A study on positive and negative effects of social media on society. International Journal of Computer Sciences and Engineering, 5, 351-354. https://doi.org/10.26438/ijcse/v5i10.351354
- Akungu, O.A., Chien, K.P., & Chen, S. (2023). The longitudinal interaction of adolescents’ interest in physical education, school burnout, and disturbed sleep related to social media and phone use. Current Psychology, 42, 3725-3733. https://doi.org/10.1007/s12144-021-01709-4
- Aksoy, Z., & Erol, S. (2021). Digital game addiction and lifestyle behaviors in Turkish adolescents. Clinical and Experimental Health Sciences, 11, 589-597. https://doi.org//10.33808/clinexphealthsci.885988
- American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorder, 5th ed. American Psychiatric Association. https://doi.org/10.1176/appi. books.9780890425596.
- Andreassen, C.S., Pallesen, S., & Griffiths, M.D. (2017). The relationship between addictive use of social media, narcissism, and self-esteem: Findings from a large national survey. Addictive Behaviors, 64, 287-293.
- Anlı, G., & Taş, İ. (2018). Validity and reliability study of the game addiction scale short form for adolescents. Turkish Studies, 13(11), 189-203. https://doi.org//10.7827/TurkishStudies.13371
- Arslan, G., & Tanhan, A. (2019). Examining the relationship between school belonging, school functions and psychological adjustment in adolescents. Education As You Live, 33(2), 318-332. doi.org/10.33308/26674874.2019332127
- Bai, C., Chen, X., & Han, K. (2020). Mobile phone addiction and school performance among Chinese adolescents from low-income families: A moderated mediation model. Children and Youth Services Review, 118, 105406 https://doi.org/10.1016/j. childyouth.2020.105406.
- Barry, C.T., Sidoti, C.L., Briggs, S.M., Reiter, S.R., & Lindsey, R.A. (2017). Adolescent social media use and mental health from adolescent and parent perspectives. Journal of Adolescence, 61(1), 1-11. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2017.08.00
- Barrera-Algarín, E., Vazquez-Fernandez, M.J. (2021). The rise of online sports betting, its fallout, and the onset of a new profile in gambling disorder: Young people. Journal of Addictive Diseases, 39 (3), 363-372. https://doi.org/10.1080/10550887.2021.1886567 Bettmann, J.E., Anstadt, G., Casselman, B., & Ganesh, K. (2021)). Young adult depression and anxiety linked to social media use: Assessment and treatment. Clinical Social Work Journal, 49(3), 368–379. https://doi.org/10. 1007/s10615-020-00752-1
- Bilgin, H.C. (2015). The relationship between computer game addiction levels and communication skills of secondary school students [Unpublished master's thesis]. Pamukkale University.
- Bilgiz, S., & Peker, A. (2021). The Mediating role of mindfullnes in the relationship between school burnout and problematic smartphone and social media use. International Journal of Progressive Education, 17(1), 68-85. https://doi.org/ 10.29329/ijpe.2020.329.5
- Bradt, L., Vermote, B., Zaman, B., Vansteenkiste, M., & Soenens, B. (2024). Are video games and school conflictual or complementary contexts for affording psychological need fulfillment? Implications for adolescents’ problematic gaming and school adjustment. Interacting with Computers, https://doi.org/10.1093/iwc/iwae020
- Buneviciene, I., & Bunevicius, A. (2021). Prevalence of internet addiction in healthcare professionals: Systematic review and meta-analysis. International Journal of Social Psychiatry, 67(5), 483-491. https://doi.org/10.1177/0020764020959093
- Creswell, J.W. (2011). Educational research: Planning. Conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4. Baskı). Pearson.
- Çam, Z., & Öğülmüş, S. (2017). Adaptation of the school burnout inventory into Turkish and its psychometric properties. Bitlis Eren University Social Sciences Institute Journal, 6(2), 14-29.
- Çelebi, E. (2020). The role of game addiction on motivation towards the socialization process. Gümüşhane University Faculty of Communication Electronic Journal, 8(1), 643-668.
- Çömlekçi, M.F., & Başol, O. (2019). Gençlerin sosyal medya kullanım amaçları ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinin incelenmesi. Celal Bayar University Journal of Social Sciences, 17(4), 173-188. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.525652
- Deniz, L., & Gürültü, E. (2018). High school students’ social media addiction. Kastamonu Education Journal, 26(2), 355-367. https://doi.org/10.24106/kefdergi.389780
- Dursun, A., Eraslan-Çapan, B. (2018). Digital game addiction and psychological needs for teeanergers, Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(2), 128-140. https://doi.org/10.17679/inuefd.336272 Doğrusever, C. (2021). Investigation of adolescents' social media addiction levels in terms of some socio-demographic variables. Anadolu University Journal of Social Sciences, 21(1), 23-42.
- Erboy, E. (2010). Factors affecting computer game addiction in 4th and 5th grade primary school students [Unpublished master's thesis]. Adnan Menderes University.
- Ergün, N., Özkan, Z., & Griffiths, M.D. (2023). Social media addiction and poor mental health: Examining the mediating roles of ınternet addiction and phubbing. Psychological Reports, 1-21, https://doi.org/10.1177/00332941231166609
- Fernandez, O.L. (2015). How has internet addiction research evolved since the advent of internet gaming disorder? An overview of cyberaddictions from a psychological perspective. Current Addiction Reports, 2, 263-271.
- Göldağ, B. (2018). The Investigation of the digital play dependency levels of high school students with respect to demographic characteristics. YYU Journal of Education Faculty), 15(1, 1287-1315, http://efdergi.yyu.edu.tr http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2018.105
- Greitemeyer, T., & Mügge, D.O. (2014). Video games do affect social outcomes: A meta-analytic review of the effects of violent and prosocial video game play. Personality and Social Psychology Bulletin, 40(5), 578-589.
- Güney, M., & Taştepe, T. (2020). Social media usage and social media addiction in adolescents. Journal of Ankara Health Sciences, 9(2), 183-190. https://www.doi.org/10.46971/ausbid.757713
- Hilliard, J., & Parisi, T. (2020). Social media addiction. Addiction Center. Retrieved from https://www.addictioncenter.com/ drugs/social-media-addiction
- Huang, C. (2022). A meta-analysis of the problematic social media use and mental health. The International Journal of Social Psychiatry, 68(1), 12-33. https://doi.org/10.1177/0020764020978434
- Huang, H. (2014). Social media generation in urban China: A study of social media use and addiction among adolescents. Springer.
- Islam, S., Malik, M.I., Hussain, S., Thursamy, R., Shujahat, M., & Sajjad, M. (2018). Motives of excessive Internet use and its impact on the academic performance of business students in Pakistan. Journal of Substance Use, 23(1), 103-111. https://doi.org/10.1080/14659891.2017.1358305 Kaya, O., Kaya, Ş., & Soydan, M.E. (2023). The mediating role of social media addiction between school burnout and perception of loneliness in a sample of university students. International Journal of Social Sciences and Education, 5(8), 317-336. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbed
- Lemmens, J.S., Patti, M.V., & Jochen, P. (2009). Development and validation of a game addiction scale for adolescents. Media Psychology, 12(1), 77-95.
- Li, S., Ren, P., Chiu, M.M., Wang, C., & Lei, H. (2021). The relationship between self- control and internet addiction among students: A meta-analysis. Frontiers in Psychology, 12, 735755 https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.735755.
- Li, H., & Wang, S. (2013). The role of cognitive distortion in online game addiction among Chinese adolescents. Children and Youth Services Review, 35(9), 1468-1475.
- Liou, P.Y., Huang, S.C., & Chen, S. (2022). Longitudinal relationships between school burnout, compulsive Internet use, and academic decrement: A three-wave cross-lagged study. Computers in Human Behavior, 135,107363
- Mao, P., Cai, Z., Chen, B., & Sun, X. (2024). The association between problematic internet use and burnout: A three-level meta-analysis. Journal of Affective Disorders, 352, 321-332. https://doi.org/10.1016/j.jad.2024.01.240
- Malaeb, D., Salameh, P., Barbar, S., Awad, E., Haddad, C., Hallit, R., Sacre, H., Akel, M., Obeid, S., & Hallit, S. (2021). Problematic social media use and mental health (depression, anxiety, and insomnia) among Lebanese adults: Any mediating effect of stress? Perspectives in Psychiatric Care, 57(2), 539-549. https://doi.org/10.1111/ppc.12576
- Mora-Salgueiro, J., Feij´oo, S., Bra˜ na, T., Varela, J., & Rial, A. (2022). Gaming habits and symptoms of video game addiction in Spanish adolescents. Behavioral Psychology/ Psicología Conductual, 30(3), 627-639. https://doi.org/10.51668/bp.8322302n.
- Nikolinakou, A., Phua, J., & Kwon, E.S. (2024). What drives addiction on social media sites? The relationships between psychological well-being states, social media addiction, brand addiction and impulse buying on social media. Computers in Human Behavior, https://doi.org/10.1016/j.chb.2023.108086.
- Nogueira-L´opez, A., Rial-Boubeta, A., Guadix-García, I., Villanueva-Blasco, V.J., Billieux, J. (2023). Prevalence of problematic internet use and problematic gaming in Spanish adolescents. Psychiatry Research, 326, 115317 https://doi.org/10.1016/j. psychres.2023.115317. Özgenel, M., Canpolat, Ö., & Ekşi, H. (2019). Social media addiction scale for adolescents (SMAS): Validity and reliability study.Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6, 629-662. https://doi.org/10.15805/addicta.2019.6.3.0086
- Pew Research Center. (2021). Social media in 2021. https://www. pewresearch.org/internet/fact-sheet/social-media/
- Reed, G.M., First, M.B., Billieux, J., Cloitre, M., Briken, P., Achab, S., Brewin, C.R., King, D.L., Kraus, S.W., Bryant, R.A. (2022). Emerging experience with selected new categories in the ICD-11: Complex PTSD, prolonged grief disorder, gaming disorder, and compulsive sexual behaviour disorder. World Psychiatry 21(2), 189-213. https://doi.org/10.1002/wps.20960.
- Rehbein, F., Kliem, S., Baier, D., Mossle, T., & Petry, N.M. (2015). Prevalence of internet gaming disorder in German adolescents: diagnostic contri bution of the nine DSM-5 criteria in a state-wide representative sample. Addiction, 110, 842-851.
- Salmela-Aro, K., Upadyaya, K., Hakkarainen, K., Lonka, K., & Alho, K. (2017). The dark side of internet use: Two longitudinal studies of excessive ınternet use. depressive symptoms. School burnout and engagement among finnish early and late adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 46(2), 343-357.
- Salmela-Aro, K., Kiuru, N., Leskinen, E., & Nurmi, J.E. (2009). School burnout inventory (SBI) reliability and validity. European Journal of Psychological Assessment, 25(1), 48-57.
- Sayili, U., Pirdal, B.Z., Kara, B., Acar, N., Camcioglu, E., Yilmaz, E., & Erginoz, E. (2023). Internet addiction and social media addiction in medical faculty students: Prevalence, related factors, and association with life satisfaction. Journal of Community Health, 48 (2), 189-198. https://doi.org/10.1007/s10900-022-01153-w.
- Sert-Ağır, M. (2018). A study on psychological resilience, school burnout and internet addiction in adolescents. Journal of Youth Research, 6(16), 5-28.
- Steiner, E., & Xu, K. (2020). Binge-watching motivates change: Uses and gratifications of streaming video viewers challenge traditional tv research. Convergence: The International Journal of Research Into New Media Technologies, 20(10), 1-20.
- Stevens, M.W., Dorstyn, D., Delfabbro, P.H., & King, D.L. (2021). Global prevalence of gaming disorder: A systematic review and meta-analysis. Australian New Zealand Journal of Psychiatry, 55(6), 553-568. https://doi.org/10.1177/0004867420962851. Sundar, S.S., & Limperos, A.M. (2013). Uses and Grats 2.0: New gratifications for new media. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 57(4), 504-525.
- Şahan, B., & Duy, B. (2017). School burnout: The predictive role of self-efficacy, school attachment, and social support. Mersin University Faculty of Education Journal, 13(3), 1249-1270.
- Taş, İ. (2017). Validity and reliability study of the social media addiction scale short form (SMBÖ-SF) for adolescents. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 4(1), 27-40.
- Tomaszek, K., & Muchacka-Cymerman, A. (2020). Examining the relationship between student school burnout and problematic internet use. Educational Sciences: Theory and Practice, 20(2), 16-31. https://doi.org/10.12738/jestp.2020.2.002
- Tonga, İ. (2024). The relationship between digital game addiction and school engagement Inonu University Journal of the Graduate School of Education, 11(21), 19-35 https://doi.org/10.29129/inujgse.1294209
- Tonioni, F., D’Alessandris, L., Lai, C., Martinelli, D., Corvino, S., Vasale, M., vd. (2012). Internet addiction: Hours spent online, behaviors and psychological symptoms. General Hospital Psychiatry, 34(1), 80-87. https://doi.org/10. 1016/j. genho sppsy ch. 2011.09.013
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2023). Hanehalkı bilişim teknolojileri (BT) kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2023-49407.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2021). Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim-Teknolojileri-Kullanim-Arastirmasi-2021-41132
- Ücan, İ. (2018). Examining the relationship between perceived social support and digital game addiction. [Unpublished Master's Thesis]. Nişantaşı University, İstanbul.
- Victor, S.A., Ibrahim, M.S., Yusuf, S., Mahmud, N., Bahari, K.A., Ling, L.Y., & Mubin, N.N.A. (2024). Social media addiction and depression among adolescents in two Malaysian states, International Journal of Adolescence and Youth, 29, 1, 2292055, https://doi.org/10.1080/02673843.2023.2292055
- Viner, R.M., Gireesh, A., Stiglic, N., Hudson, L.D., Goddings, A.L., Ward, J.L., & Nicholls, D.E. (2019). Roles of cyberbullying, sleep, and physical activity in mediating the effects of social media use on mental health and wellbeing among young people in England: A secondary analysis of longitudinal data. The Lancet. Child & Adolescent Health, 3(10), 685-696. https://doi.org/10.1016/S2352-4642(19)30186-5
- Walburg, V., Mialhes, A., & Moncla, D. (2016). Does school-related burnout influence problematic Facebook use? Children and Youth Services Review, 61, 327-331.
- Wartberg, L., Kriston, L., & Thomasius R. (2020). Internet gaming disorder and problematic social media use in a representative sample of German adolescents: Prevalence estimates, comorbid depressive symptoms and related psychosocial aspects. Computers in Human Behavior, 103, 31-36.
- We Are Social & Hootsuite. (2021). Digital 2019 in Turkey. https://gs.statcounter.com/social-media-stats/all/turkey (Accessed 12.05.2021)
- Wittek, C., Finserås, T., Pallesen, S., Mentzoni, R., Hanss, D., Griffiths, M., & Molde, H. (2015). Prevalence and predictors of video game addiction: A study based on a national representative sample of gamers. International Journal of Mental Health And Addiction, 14(5), 672-686. https://doi.org/10.1007/s11469-015-9592-8
- Winga, M.A., Agak, J.O., & Ayere, M.A. (2016). The relationship between school burnout, gender and academic achievement amongst secondary school students in Kisumu East Subcounty Kenya. Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies, 7(5), 326-331.
- World Health Organization (2019). International statistical classification of diseases andrelated health problems, 11th ed. https://icd.who.int.
- Yayman, E. (2019). Examining the relationship between social media addiction, game addiction and family functions in adolescents. [Unpublished Master's Thesis]. Sabahattin Zaim University Institute of Social Sciences. Istanbul.
- Zhang, Y., Gan, Y., & Cham, H. (2007). Perfectionism, academic burnout and engagement among Chinese college students: A structural equation modeling analysis. Personality and İndividual Differences, 43(6), 1529-1540.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Other Fields of Education (Other) |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Submission Date | July 7, 2024 |
| Acceptance Date | September 8, 2025 |
| Early Pub Date | December 26, 2025 |
| Publication Date | December 26, 2025 |
| Published in Issue | Year 2025 Volume: 16 Issue: 3 |
Aim & Scope
Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından çıkarılan "BATI ANADOLU EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ (BAEBD)" Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 3 defa Türkçe veya İngilizce dillerinde yayınlanan açık erişimli bilimsel hakemli bir dergidir.
BAEB dergisi, eğitim bilimleri alanı ile ilgili uygulama veya kuram çalışmalarını güçlü araştırma tasarımları ile değerlendiren nitelikli çalışmaları yayınlamaktadır. Bu nedenle dergide, özellikle ilgili alanyazının geçmiş ve günümüz ile ilişkisini kurabilen, güncel eğitim ihtiyaçlarımızı takip edip çözümler üretebilen, deneysel, ilişkisel veya kuramsal nitelikli çalışmaların yayınlanması amaçlanmaktadır. Böylece, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, lise, yükseköğretim ve hayat boyu öğrenme kademelerinde eğitimin gelişmesine katkı sağlanması beklenmektedir.
BAEBD eğitim teknolojileri, öğretmen yetiştirme, matematik, fen, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sosyal bilgiler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, okul dışı eğitim, doğa eğitimi, vb. alanlarda çalışmaları kabul etmektedir. Hedef kitlesi eğitim bilimleri alanında çalışma yapan bilim insanları, eğitimciler, öğrenciler, öğretmenler ve eğitim sektörüne yönelik ürün ve hizmet veren kişi ve kuruluşlardır.
Author Guidelines
BAŞVURU EKLERİ: 1-Benzerlik Raporu
2-Etik Kurul Belgesi / Etik Kurul Başvurusuna Gerek Yoktur Yazısı
3-Telif Hakkı Devir Formu
Ethical Principles and Publication Policy
BAEBD, 10.11.2017 tarihinden itibaren yayın etiği ile ilgili aşağıdaki kuralları benimsemektedir;
1) Dergi yayıncılığında "Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi (COPE -Code of Conduct for Journal Editors)" tarafından belirlenmiş yükümlülükleri esas alır. Detaylı bilgi aşağıda sunulmuştur.
2) Yazar tarafından dergiye gönderilen makalelerin yazarlarından editör intihal raporu talep eder. İntihal raporu incelenerek onaylanan makalelere alan editörü ve hakem ataması yapılır.
3) (10.07.2019 tarihli güncelleme) BAEBD, Cilt 10. Sayı 2’den (Aralık 2019) itibaren anket, mülâkat vb. yollarla veri toplanmasını içeren makale önerilerinde, başvuru öncesinde yazardan etik kurul onay belgesini isteyecektir. Etik kurul belgesi ile ilgili bilgiler yöntem bölümünde sunulacaktır.
YAYIN ETİĞİ VE KÖTÜYE KULLANIM BİLDİRGESİ (COPE)
Editörlerin Sorumlulukları
Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük. Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez.
Gizlilik. Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları. Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar.
Basım Kararı. Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.
Etik Kaygılar. Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.
Hakemlerin görevleri
Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir.
Yazarların Sorumlulukları
Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Makale önerisi yeterli detay ve referans içermelidir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. Bunun yanında yazarların kendi tez çalışmaları ve makale çalışmalarından gerçekleştirdikleri alıntılarda da benzerliğin minimum düzeyde olması bir başka deyişle alıntılamanın uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olması önemlidir. Başkasından ya da kendinden intihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir. Rapordaki oran makalenin değerlendirme sürecine geçmesi için belirleyici olacaktır. Oranın yüksek olduğu makaleler geri gönderilerek gerekli düzenlemelerin yapılması istenecektir. Bu kapsamda başkalarının çalışmalarından yapılan intihallerin yanı sıra yazarların kendi tez veya makalelerinden yaptıkları intihallerin de göz önünde bulundurularak bir düzenleme yapması gerekmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar başka bir dergide daha önce yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek için göndermemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe numarası veya diğer referans numarası dâhil).
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak işbirliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve kâğıt üzerinde bir erratum biçiminde düzeltmek veya kâğıdı çıkarmak için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.
Price Policy
Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi makale başvurusu, değerlendirmesi ve yayımı için hiçbir ücret almamaktadır.
