Research Article
BibTex RIS Cite

Sınıf Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Özyeterlikleri İle Disleksili Öğrencilere Yönelik Öğretim Tutumları Ve Disleksi Bilgi Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2025, Volume: 16 Issue: 3, 4573 - 4590, 27.12.2025
https://doi.org/10.51460/baebd.1709176

Abstract

Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik özyeterlikleri ile disleksili öğrencilere yönelik öğretim tutumları ile disleksi bilgi düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla oluşmuştur. Araştırmada; “Kişisel Bilgi Formu” araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinin bazı bilgilerini toplamak amacıyla kullanılmış, verilerin toplanması için “Disleksi Bilgi ve İnanç Ölçeği”, “Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Öz Yeterlik Ölçeği” ve “Öğretmenlerin Disleksili Öğrencilere Yönelik Öğretim Tutumları Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi ve disleksili öğrencilerle ilgili özyeterliklerini, tutumlarını ve bu alandaki bilgileri arasındaki ilişkileri ortaya koyan ilişkisel tarama modelinden faydalanılmıştır. Araştırma, 2022-2023 eğ.-öğr. döneminde Gaziantep ilinden 250 adet Sınıf Öğretmeninden oluşmaktadır. Elde edilen veriler IBM SPSS 29.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Verilerden elde edilen bulgular göz önüne alındığında, kaynaştırma eğitimine yönelik özyeterliklerin orta düzeyde olduğu, disleksili öğrencilere yönelik öğretim tutumlarının olumlu olduğu, disleksiye yönelik bilgi altboyutunda orta düzeyde olduğu ancak disleksi tanısı koyma yöntemleri ve kullanılan testler ve disleksi tedavisinde kullanılan yöntemler ve yaklaşımlar hakkında ise sınırlı bilgiye sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda kaynaştırma eğitimine yönelik özyeterlikleri ile disleksili öğrencilere yönelik öğretim tutumları ilşikisi incelendiğinde orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu bulgularına ulaşılmıştır.

References

  • Abed, M. G., ve Shackelford, T. K. (2022). Saudi public primary school teachers' knowledge and beliefs about developmental dyslexia. Dyslexia, 28(2), 244-251. https://doi.org/10.1002/dys.1705
  • Aküzüm, C., ve Akbulut, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algıları ile kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (39), 74-91.
  • Ateş, R. C. (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik öz yeterlik inançlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi).
  • Avramidis, E. ve Norwich, B. (2002). Teachers’ attitudes towards integration/inclusion: A review of the literature. European Journal of Special Needs Education, 17(2), 129–147. https://doi.org/10.1080/08856250210129056
  • Aysel, O. R. E. L., ve Zerey, Z. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(01).
  • Baker, J. M., ve Zigmond, N. (1995). The meaning and practice of inclusion for students with learning disabilities: Themes and implications from the five cases. The Journal of Special Education, 29(2), 163–180. https://doi.org/10.1177/002246699502900207
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Freeman.
  • Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi, 2(24), 35-45.
  • Batu, S., Kırcaali-İftar, G., ve Uzuner, Y. (2004). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 33-50.
  • Bayar, A., Özaşkin, A. G., ve Bardak, Ş. (2015). Kaynaştırma eğitimi ile ilgili duygular, tutumlar ve kaygılar ölçeği'nin Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Turkish Studies, 10(3), 175-186.
  • Bek, H., Başer, H., ve Gülveren, A. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 160-168.
  • Berkant, H. G., ve Atılgan, G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitim Yansımaları, 1(1), 13-25.
  • Biklen, D., ve Zollers, N. (1986). The focus of advocacy in the LD field. Journal of Learning Disabilities, 19(10), 579-586.
  • Birol, Z. N., ve Aksoy Zor, E. (2018). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü tanılı öğrencileriyle yaşadıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(3), 887-918.
  • Büttner, G., ve Hasselhorn, M. (2011). Learning disabilities: Debates on definitions, causes, subtypes, and responses. International Journal of Disability, Development and Education, 58(1), 75-87. https://doi.org/10.1080/1034912X.2011.548476
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (27. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cimermanová, I. (2017). Inclusive education in teacher training: Empirical study on Slovak pre-service teachers. Journal of Education and Training Studies, 5(11), 99–105. https://doi.org/10.11114/jets.v5i11.2676
  • Çetin Talan, Ö., ve Demir, S. (2024). Hizmet içi eğitimlerin öğretmenlerin mesleki gelişimine etkisi. Eğitim ve Gelişim Dergisi, 14(1), 87–102.
  • Dada, Ş. D., ve Ergül, C. (2020). Öğrenme güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerin sözcük bilgisi ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(1), 1-22.
  • Değirmenci Kurt, Y., ve Tomul, E. (2019). Kaynaştırma uygulamalarında öğretmenlerin yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitim ve Bilim, 44(198), 125–142.
  • Diken, İ. H. (2010). İlköğretimde kaynaştırma. In İ. Diken (Ed.), Kaynaştırmaya giriş (ss. 2-24). Ankara: Pegem Akademi.
  • Diken, İ. H., ve Sucuoğlu, B. (1999). Sınıfında zihin engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(03). https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000042
  • Elias, R. (2014). Disleksik öğrenciler: Yeni Zelanda'daki ortaokul öğretmenlerinin tutum ve bilgileri üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Auckland Üniversitesi.
  • Ertaş, M. (2022). Öğretmenlerin disleksiye ilişkin bilgi düzeyleri ve tutumları. Özel Eğitim Dergisi, 23(1), 23–38. Gever, A. (2017). İlkokul ve ortaokul müdürlerinin disleksiye ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi).
  • Gonzalez, M. (2021). Dyslexia knowledge, perceived preparedness, and professional development needs of in-service educators. Annals of Dyslexia, 71(3), 547-567. https://doi.org/10.1007/s11881-021-00235-z
  • Görgün, B., ve Melekoğlu, M. A. (2019). Türkiye’de özel öğrenme güçlüğü alanında yapılan çalışmaların incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 83-106.
  • İlker, Ö., ve Melekoğlu, M. A. (2017). İlköğretim döneminde özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin yazma becerilerine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(03), 443-469.
  • Kaçar, R., ve Düzkantar, A. (2019). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü olan bireylere yönelik farkındalık düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 167–186.
  • Kaçmaz, N., ve Demirtaş, V. Y. (2020). Özel yetenekli çocuklarda öz-düzenlemeli öğrenme, öz-yeterlik ve mükemmeliyetçilik. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 389–404.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1985). İnsan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. Evrim Yayınları.
  • Keten, Y., Koçtürk, N., ve Güvenç, H. (2022). Sınıf öğretmenlerinin disleksi farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 10(2), 42–63.
  • Kocsis, Z. (2016). Teachers' awareness and understanding of dyslexia. International Journal of Learning and Teaching, 8(3), 211–219. https://doi.org/10.18844/ijlt.v8i3.657
  • Koç, B., ve Korkmaz, İ. (2016). Öğrenme güçlüğü. Eğitim ve Psikolojiden Yansımalar, 151.
  • Martan, D., Mihić, S., ve Matošević, A. (2017). Teachers’ attitudes towards children with dyslexia. Croatian Journal of Education, 19(3), 843–873. https://doi.org/10.15516/cje.v19i3.2147
  • Mcconachie, H., Smyth, D., ve Bax, M. (1995). Services for children with disabilities in European countries workshop. [Aktaran: Tayyar Kuz, (2001; 50, 53, 48) Kaynaştırma: Eğitimine Yönelik Tutumların İncelenmesi, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları, 17].
  • Mili Eğitim Bakanlığı. (2013). 2013-2014 Milli Eğitim İstatistikleri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Muin, A., Riyanto, B., ve Wibowo, A. (2020). The correlation between teachers’ self-efficacy and attitudes toward inclusive education. International Journal of Instruction, 13(1), 329–342.
  • Ness, B. M., ve Southall, K. (2010). Preservice teachers’ knowledge and attitudes about inclusive education for students with reading disabilities. Journal of Reading Education, 35(3), 33–39.
  • Özdemir, S. (2019). Öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik özyeterlik algıları ve hizmet içi eğitimlerin etkisi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 253-270.
  • Özdemir, D. (2022). Özel öğrenme güçlüğü tanısına sahip kaynaştırma öğrencilerinin sınıftaki sosyal uyumlarına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Biruni Üniversitesi).
  • Özokçu, O. (2020). Türk öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları ile öz yeterlilik inançları arasındaki ilişki. International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 303-324.
  • Opoku, M. P., Cuskelly, M., Pedersen, S. J., ve Rayner, C. (2020). Attitudes of teachers toward inclusive education for children with disabilities in Ghana. International Journal of Inclusive Education, 24(5), 532–547.
  • Papalouka, A. (2011). Teachers’ attitudes toward inclusive education of students with dyslexia: An exploratory study. European Journal of Special Needs Education, 26(4), 423–436.
  • Sarı, H., ve Bektaş, F. (2021). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin özyeterlik inançları ve mesleki gelişim ihtiyaçları. Milli Eğitim Dergisi, 50(231), 85-110.
  • Sharma, U., ve Sokal, L. (2021). The impact of COVID-19 on inclusive education: Teacher perspectives from Bangladesh and Canada. International Journal of Inclusive Education, 1–17. https://doi.org/10.1080/13603116.2021.1918628
  • Sharma, U., ve Sokal, L. (2016). Can teachers’ self-reported efficacy, concerns, and attitudes toward inclusion scores predict their actual inclusive classroom practices? Australian Journal of Teacher Education, 41(9), 1–20. https://doi.org/10.14221/ajte.2016v41n9.1
  • Sivrikaya Giray, A. (2023). Bilim ve sanat merkezinde görev yapan öğretmenlerin özgül öğrenme güçlüğü ve disleksi hakkındaki bilgi ve öz yeterliklerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Sucuoğlu, B., ve Kargın, T. (2010). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Kök Yayınevi.
  • Sümer-Dodur, Ö. Ü. H. M., ve Altındağ-Kumaş, A. G. D. Ö. (2021). “Disleksi bilgi ve inanç ölçeği”nin geçerlik ve güvenirlik çalışması.
  • Şahin, A. (2010). Kaynaştırma yoluyla eğitim gören öğrencilerin sosyalleşme sürecinde karşılaştığı sorunların öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Erzurum ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
  • Teke, D., ve Sözbilir, M. (2021). Developing a scale for measuring pre-service teachers’ attitudes toward dyslexia and examining their attitudes. Education and Science, 46(207), 97–116. https://doi.org/10.15390/EB.2021.10102
  • Topaloğlu, H. (2018). Sınıf öğretmenlerinin öğrenme güçlüğü alan öğrencilerin kaynaştırılması konusundaki görüşleri (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi).
  • Turan, S. (2018). Özel öğrenme güçlüğü alan öğrencilerin öğretmenlerinin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri (Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi).
  • Turan, S., ve Korkmaz, M. (2022). Sınıf öğretmenlerinin disleksiye yönelik bilgi, tutum ve öz yeterliklerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 12(2), 239-260.
  • Ünal, H., ve Batmaz, İ. (2023). Öğretmen adaylarının öğrenme güçlüğü konusundaki bilgi ve farkındalık düzeylerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 867-890.
  • Yavuzer, H. (2017). Öğretmen adaylarının öğrenme güçlüğüne yönelik tutumlarının incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi).
  • Yılmaz, M., ve Akdeniz, F. (2019). Kaynaştırma eğitimine yönelik öğretmen tutumları ve sorunları. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(2), 401-418.
  • Yılmaz, O., ve Tüzün, İ. K. (2020). Öğrenme güçlüğü ve disleksi ile ilgili öğretmen görüşleri ve yaşadıkları sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(2), 293-315.

Investıgatıon Of The Relatıonshıp Between Prımary School Teachers’ Self-Effıcacy Towards Inclusıve Educatıon And Theır Teachıng Attıtudes Towards Students Wıth Dyslexıa And Theır Level Of Dyslexıa Knowledge

Year 2025, Volume: 16 Issue: 3, 4573 - 4590, 27.12.2025
https://doi.org/10.51460/baebd.1709176

Abstract

The aim of this study is to explore the relationship between classroom teachers’ self-efficacy in inclusive education, their instructional attitudes towards students with dyslexia, and their level of knowledge about dyslexia. For data collection, a “Personal Information Form” was used to obtain demographic details of the participants, along with the instruments titled “Knowledge and Beliefs of Classroom Teachers about Dyslexia,” “Self-Efficacy Scale for Pre-Service Teachers in Inclusive Education Settings,” and “Teachers' Attitudes Toward Teaching Students with Dyslexia Scale.” The research was conducted using a relational survey model to examine how self-efficacy, attitudes, and knowledge interact in the context of inclusive education and dyslexia.The sample included 250 classroom teachers employed in primary schools under the Ministry of National Education within Gaziantep during the 2022–2023 academic year. Data analysis was carried out using IBM SPSS 29.0 software. Findings revealed that classroom teachers had a moderate level of self-efficacy regarding inclusive education, displayed positive attitudes toward teaching students with dyslexia, and possessed an average level of knowledge about dyslexia. However, their understanding of diagnostic tools and intervention strategies for dyslexia was limited. A statistically significant moderate correlation was identified between self-efficacy in inclusive practices and teachers’ instructional attitudes towards students with dyslexia.

References

  • Abed, M. G., ve Shackelford, T. K. (2022). Saudi public primary school teachers' knowledge and beliefs about developmental dyslexia. Dyslexia, 28(2), 244-251. https://doi.org/10.1002/dys.1705
  • Aküzüm, C., ve Akbulut, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algıları ile kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (39), 74-91.
  • Ateş, R. C. (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik öz yeterlik inançlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi).
  • Avramidis, E. ve Norwich, B. (2002). Teachers’ attitudes towards integration/inclusion: A review of the literature. European Journal of Special Needs Education, 17(2), 129–147. https://doi.org/10.1080/08856250210129056
  • Aysel, O. R. E. L., ve Zerey, Z. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(01).
  • Baker, J. M., ve Zigmond, N. (1995). The meaning and practice of inclusion for students with learning disabilities: Themes and implications from the five cases. The Journal of Special Education, 29(2), 163–180. https://doi.org/10.1177/002246699502900207
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Freeman.
  • Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi, 2(24), 35-45.
  • Batu, S., Kırcaali-İftar, G., ve Uzuner, Y. (2004). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 33-50.
  • Bayar, A., Özaşkin, A. G., ve Bardak, Ş. (2015). Kaynaştırma eğitimi ile ilgili duygular, tutumlar ve kaygılar ölçeği'nin Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Turkish Studies, 10(3), 175-186.
  • Bek, H., Başer, H., ve Gülveren, A. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 160-168.
  • Berkant, H. G., ve Atılgan, G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitim Yansımaları, 1(1), 13-25.
  • Biklen, D., ve Zollers, N. (1986). The focus of advocacy in the LD field. Journal of Learning Disabilities, 19(10), 579-586.
  • Birol, Z. N., ve Aksoy Zor, E. (2018). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü tanılı öğrencileriyle yaşadıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(3), 887-918.
  • Büttner, G., ve Hasselhorn, M. (2011). Learning disabilities: Debates on definitions, causes, subtypes, and responses. International Journal of Disability, Development and Education, 58(1), 75-87. https://doi.org/10.1080/1034912X.2011.548476
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (27. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cimermanová, I. (2017). Inclusive education in teacher training: Empirical study on Slovak pre-service teachers. Journal of Education and Training Studies, 5(11), 99–105. https://doi.org/10.11114/jets.v5i11.2676
  • Çetin Talan, Ö., ve Demir, S. (2024). Hizmet içi eğitimlerin öğretmenlerin mesleki gelişimine etkisi. Eğitim ve Gelişim Dergisi, 14(1), 87–102.
  • Dada, Ş. D., ve Ergül, C. (2020). Öğrenme güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerin sözcük bilgisi ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(1), 1-22.
  • Değirmenci Kurt, Y., ve Tomul, E. (2019). Kaynaştırma uygulamalarında öğretmenlerin yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitim ve Bilim, 44(198), 125–142.
  • Diken, İ. H. (2010). İlköğretimde kaynaştırma. In İ. Diken (Ed.), Kaynaştırmaya giriş (ss. 2-24). Ankara: Pegem Akademi.
  • Diken, İ. H., ve Sucuoğlu, B. (1999). Sınıfında zihin engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(03). https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000042
  • Elias, R. (2014). Disleksik öğrenciler: Yeni Zelanda'daki ortaokul öğretmenlerinin tutum ve bilgileri üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Auckland Üniversitesi.
  • Ertaş, M. (2022). Öğretmenlerin disleksiye ilişkin bilgi düzeyleri ve tutumları. Özel Eğitim Dergisi, 23(1), 23–38. Gever, A. (2017). İlkokul ve ortaokul müdürlerinin disleksiye ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi).
  • Gonzalez, M. (2021). Dyslexia knowledge, perceived preparedness, and professional development needs of in-service educators. Annals of Dyslexia, 71(3), 547-567. https://doi.org/10.1007/s11881-021-00235-z
  • Görgün, B., ve Melekoğlu, M. A. (2019). Türkiye’de özel öğrenme güçlüğü alanında yapılan çalışmaların incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 83-106.
  • İlker, Ö., ve Melekoğlu, M. A. (2017). İlköğretim döneminde özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin yazma becerilerine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(03), 443-469.
  • Kaçar, R., ve Düzkantar, A. (2019). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü olan bireylere yönelik farkındalık düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 167–186.
  • Kaçmaz, N., ve Demirtaş, V. Y. (2020). Özel yetenekli çocuklarda öz-düzenlemeli öğrenme, öz-yeterlik ve mükemmeliyetçilik. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 389–404.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1985). İnsan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. Evrim Yayınları.
  • Keten, Y., Koçtürk, N., ve Güvenç, H. (2022). Sınıf öğretmenlerinin disleksi farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 10(2), 42–63.
  • Kocsis, Z. (2016). Teachers' awareness and understanding of dyslexia. International Journal of Learning and Teaching, 8(3), 211–219. https://doi.org/10.18844/ijlt.v8i3.657
  • Koç, B., ve Korkmaz, İ. (2016). Öğrenme güçlüğü. Eğitim ve Psikolojiden Yansımalar, 151.
  • Martan, D., Mihić, S., ve Matošević, A. (2017). Teachers’ attitudes towards children with dyslexia. Croatian Journal of Education, 19(3), 843–873. https://doi.org/10.15516/cje.v19i3.2147
  • Mcconachie, H., Smyth, D., ve Bax, M. (1995). Services for children with disabilities in European countries workshop. [Aktaran: Tayyar Kuz, (2001; 50, 53, 48) Kaynaştırma: Eğitimine Yönelik Tutumların İncelenmesi, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları, 17].
  • Mili Eğitim Bakanlığı. (2013). 2013-2014 Milli Eğitim İstatistikleri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Muin, A., Riyanto, B., ve Wibowo, A. (2020). The correlation between teachers’ self-efficacy and attitudes toward inclusive education. International Journal of Instruction, 13(1), 329–342.
  • Ness, B. M., ve Southall, K. (2010). Preservice teachers’ knowledge and attitudes about inclusive education for students with reading disabilities. Journal of Reading Education, 35(3), 33–39.
  • Özdemir, S. (2019). Öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik özyeterlik algıları ve hizmet içi eğitimlerin etkisi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 253-270.
  • Özdemir, D. (2022). Özel öğrenme güçlüğü tanısına sahip kaynaştırma öğrencilerinin sınıftaki sosyal uyumlarına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Biruni Üniversitesi).
  • Özokçu, O. (2020). Türk öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumları ile öz yeterlilik inançları arasındaki ilişki. International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 303-324.
  • Opoku, M. P., Cuskelly, M., Pedersen, S. J., ve Rayner, C. (2020). Attitudes of teachers toward inclusive education for children with disabilities in Ghana. International Journal of Inclusive Education, 24(5), 532–547.
  • Papalouka, A. (2011). Teachers’ attitudes toward inclusive education of students with dyslexia: An exploratory study. European Journal of Special Needs Education, 26(4), 423–436.
  • Sarı, H., ve Bektaş, F. (2021). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin özyeterlik inançları ve mesleki gelişim ihtiyaçları. Milli Eğitim Dergisi, 50(231), 85-110.
  • Sharma, U., ve Sokal, L. (2021). The impact of COVID-19 on inclusive education: Teacher perspectives from Bangladesh and Canada. International Journal of Inclusive Education, 1–17. https://doi.org/10.1080/13603116.2021.1918628
  • Sharma, U., ve Sokal, L. (2016). Can teachers’ self-reported efficacy, concerns, and attitudes toward inclusion scores predict their actual inclusive classroom practices? Australian Journal of Teacher Education, 41(9), 1–20. https://doi.org/10.14221/ajte.2016v41n9.1
  • Sivrikaya Giray, A. (2023). Bilim ve sanat merkezinde görev yapan öğretmenlerin özgül öğrenme güçlüğü ve disleksi hakkındaki bilgi ve öz yeterliklerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Sucuoğlu, B., ve Kargın, T. (2010). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Kök Yayınevi.
  • Sümer-Dodur, Ö. Ü. H. M., ve Altındağ-Kumaş, A. G. D. Ö. (2021). “Disleksi bilgi ve inanç ölçeği”nin geçerlik ve güvenirlik çalışması.
  • Şahin, A. (2010). Kaynaştırma yoluyla eğitim gören öğrencilerin sosyalleşme sürecinde karşılaştığı sorunların öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Erzurum ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
  • Teke, D., ve Sözbilir, M. (2021). Developing a scale for measuring pre-service teachers’ attitudes toward dyslexia and examining their attitudes. Education and Science, 46(207), 97–116. https://doi.org/10.15390/EB.2021.10102
  • Topaloğlu, H. (2018). Sınıf öğretmenlerinin öğrenme güçlüğü alan öğrencilerin kaynaştırılması konusundaki görüşleri (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi).
  • Turan, S. (2018). Özel öğrenme güçlüğü alan öğrencilerin öğretmenlerinin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri (Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi).
  • Turan, S., ve Korkmaz, M. (2022). Sınıf öğretmenlerinin disleksiye yönelik bilgi, tutum ve öz yeterliklerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 12(2), 239-260.
  • Ünal, H., ve Batmaz, İ. (2023). Öğretmen adaylarının öğrenme güçlüğü konusundaki bilgi ve farkındalık düzeylerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 867-890.
  • Yavuzer, H. (2017). Öğretmen adaylarının öğrenme güçlüğüne yönelik tutumlarının incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi).
  • Yılmaz, M., ve Akdeniz, F. (2019). Kaynaştırma eğitimine yönelik öğretmen tutumları ve sorunları. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(2), 401-418.
  • Yılmaz, O., ve Tüzün, İ. K. (2020). Öğrenme güçlüğü ve disleksi ile ilgili öğretmen görüşleri ve yaşadıkları sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(2), 293-315.
There are 58 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Other Fields of Education (Other)
Journal Section Research Article
Authors

Ali Yiğit 0009-0004-0425-0573

Vesile Yıldız Demirtaş 0000-0002-4202-7733

Submission Date May 29, 2025
Acceptance Date November 30, 2025
Early Pub Date December 27, 2025
Publication Date December 27, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 16 Issue: 3

Cite

APA Yiğit, A., & Yıldız Demirtaş, V. (2025). Sınıf Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Özyeterlikleri İle Disleksili Öğrencilere Yönelik Öğretim Tutumları Ve Disleksi Bilgi Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(3), 4573-4590. https://doi.org/10.51460/baebd.1709176

Aim & Scope

Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından çıkarılan  "BATI ANADOLU EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ (BAEBD)" Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 3 defa Türkçe veya İngilizce dillerinde yayınlanan açık erişimli bilimsel hakemli bir dergidir.

BAEB dergisi, eğitim bilimleri alanı ile ilgili  uygulama veya kuram çalışmalarını güçlü araştırma tasarımları ile  değerlendiren nitelikli çalışmaları yayınlamaktadır. Bu nedenle dergide, özellikle ilgili alanyazının geçmiş ve günümüz ile ilişkisini kurabilen, güncel eğitim ihtiyaçlarımızı takip edip çözümler üretebilen, deneysel, ilişkisel veya kuramsal nitelikli çalışmaların yayınlanması amaçlanmaktadır. Böylece, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, lise, yükseköğretim ve hayat boyu öğrenme kademelerinde eğitimin gelişmesine katkı sağlanması beklenmektedir.

BAEBD eğitim teknolojileri, öğretmen yetiştirme, matematik, fen, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sosyal bilgiler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, okul dışı eğitim, doğa eğitimi, vb. alanlarda çalışmaları kabul etmektedir. Hedef kitlesi eğitim bilimleri alanında çalışma yapan bilim insanları, eğitimciler, öğrenciler, öğretmenler ve eğitim sektörüne yönelik ürün ve hizmet veren kişi ve kuruluşlardır.



BAEBD Yazım Kuralları

BAEBD Telif Hakkı Devir Formu


BAŞVURU EKLERİ:    1-Benzerlik Raporu
                            2-Etik Kurul Belgesi / Etik Kurul Başvurusuna Gerek Yoktur Yazısı
                            3-Telif Hakkı Devir Formu


ŞABLON MAKALE


BAEBD, 10.11.2017 tarihinden itibaren yayın etiği ile ilgili aşağıdaki kuralları benimsemektedir;

1) Dergi yayıncılığında "Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi (COPE -Code of Conduct for Journal Editors)" tarafından belirlenmiş yükümlülükleri esas alır. Detaylı bilgi aşağıda sunulmuştur.

2) Yazar tarafından dergiye gönderilen makalelerin yazarlarından editör intihal raporu talep eder. İntihal raporu incelenerek onaylanan makalelere alan editörü ve hakem ataması yapılır.

3) (10.07.2019 tarihli güncelleme) BAEBD, Cilt 10. Sayı 2’den (Aralık 2019) itibaren anket, mülâkat vb. yollarla veri toplanmasını içeren makale önerilerinde, başvuru öncesinde yazardan etik kurul onay belgesini isteyecektir. Etik kurul belgesi ile ilgili bilgiler yöntem bölümünde sunulacaktır.


YAYIN ETİĞİ VE KÖTÜYE KULLANIM BİLDİRGESİ (COPE)

Editörlerin Sorumlulukları

Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük. Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez.
Gizlilik. Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları. Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar.
Basım Kararı. Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.
Etik Kaygılar. Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.


Hakemlerin görevleri

Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir.


Yazarların Sorumlulukları

Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Makale önerisi yeterli detay ve referans içermelidir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. Bunun yanında yazarların kendi tez çalışmaları ve makale çalışmalarından gerçekleştirdikleri alıntılarda da benzerliğin minimum düzeyde olması bir başka deyişle alıntılamanın uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olması önemlidir. Başkasından ya da kendinden intihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir. Rapordaki oran makalenin değerlendirme sürecine geçmesi için belirleyici olacaktır. Oranın yüksek olduğu makaleler geri gönderilerek gerekli düzenlemelerin yapılması istenecektir. Bu kapsamda başkalarının çalışmalarından yapılan intihallerin yanı sıra yazarların kendi tez veya makalelerinden yaptıkları intihallerin de göz önünde bulundurularak bir düzenleme yapması gerekmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar başka bir dergide daha önce yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek için göndermemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe numarası veya diğer referans numarası dâhil).
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak işbirliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve kâğıt üzerinde bir erratum biçiminde düzeltmek veya kâğıdı çıkarmak için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.

Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi makale başvurusu, değerlendirmesi ve yayımı için hiçbir ücret almamaktadır.

Sahibi / Owner

Arts and Cultural Policy, Education, Fine Arts Education, Art Education (Other), Inclusive Education, Creative Arts and Writing

Baş Editör / Editor in Chief

Yayın Kurulu / Editorial Board Members

Dergi Kurulu / Advisory Board

Fine Arts Education, Painting
Ecocriticism, Fine Arts Education, Environmental Arts, Interdisciplinary Art, Painting
Special Talented Education
Civil Procedure Law, Civil Procedure

Alan Editörleri / Editors

Education, Curriculum Development in Education, Program Design, Learning Theories, Curriculum Design Instructional Theories, Instructional Design, Philosophical and Social Foundations of Education, Teacher Education and Professional Development of Educators
Basic Training, Classroom Education, Primary Education, Turkish Education, History Education, Geography Education, Social Studies Education, Physical Training and Sports
Education, Open and Distance Learning, Measurement Theories and Applications in Education and Psychology, Classroom Measurement Practices, Measurement and Evaluation in Education (Other)
Education, Mental Disability Education
Biological Mathematics
Child and Adolescent Psychiatry, Psychological Counseling and Guidance, Family Counseling, Drug Addiction Consultancy, School Counseling, Psychological Counseling Education, Clinical Psychology, Counselling Psychology, Family Psychology , Educational Psychology
Language Studies, Education
Environmental Education and Extension, Geography Education, Human Geography (Other)

Dil Editörleri

Language Studies, Education