Matematik Öğretmeni Adaylarının Ürettiği Matematik Okuryazarlığı Problemlerinin Matematiksel Süreçler Bağlamında İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 2, 146 - 161, 25.12.2019

Burcu Nur Baştürk Şahin , Murat Altun

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarına lisans eğitimleri sırasında verilen eğitim sonucunda, öğretmen adaylarının, verilen bir sorudan dönüştürerek yazmış oldukları soruları incelemektir. Çalışmada, öğretmen adaylarının verilen soruyu kullanarak hazırladıkları yeni soruların analiz edilmesi ve bu soruların hazırlanmasında öğretmen adaylarının hangi stratejilerle hareket ettiklerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Çalışmanın katılımcıları, bir devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan ve “Özel Öğretim Yöntemleri” dersini alan 66 öğretmen adayıdır. Veri toplama aracı olarak kullanılan soru, Altun (2018) tarafından üretilmiş olan matematik okuryazarlığı soruları arasından seçilmiştir. Seçilen soru matematiksel süreçler bakımından “matematiksel kavramları kullanma ve akıl yürütme”ye uygundur. Böylece öğretmen adaylarının “formüle etme” ve “yorumlama-değerlendirme” süreçlerine uygun sorular hazırlamaları beklenmektedir. Yapılan analiz sonucunda, öğretmen adaylarının %18’inin verilen soruyu çözemediği veya süreç becerisini hatalı belirlediği, %6’sının verilen soruyu çözse de yeni soru üretemediği, %36’sının tüm matematiksel süreçleri doğru belirleyip uygun soru üretebildiği, %6’sının yorumlama-değerlendirme süreç becerisini doğru belirleyip, formüle etme becerisini belirleyemediği, %15’inin ise, formüle etme süreç becerisini doğru belirleyip, yorumlama-değerlendirme becerisini belirleyemediği görülmüştür. Bu bağlamda, temel problem kurma eğitiminin de matematik okuryazarlığı eğitimi yanında verilmesi önerilebilir. 

Anahtar Kelimeler

matematik okuryazarlığı, sınıflama, süreç becerileri

Kaynakça

• Kaynakça
• Akay, H., & Boz, N. (2010). The effect of problem posing oriented Analyses II courses on the attitudes toward mathematics and mathematics self-efficiacy of elementary prospective mathematics teachers. Australian Journal of Teacher Education, 35(1), 59-75. Akyüz, G. ve Pala, N. M. (2010). PISA 2003 sonuçlarına göre öğrenci ve sınıf özelliklerinin matematik okuryazarlığına ve problem çözmeye etkisi. İlköğretim Online, 9(2), 668-678. Altun, M. (2015). Efemat 5-6.Altun, M., & Akkaya, R. (2014). Matematik öğretmenlerinin PISA matematik soruları ve ülkemiz öğrencilerinin düşük başarı düzeyleri üzerine yorumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 19-34. Altun, M., Arslan, Ç., & Yazgan, Y. (2004). Lise matematik ders kitaplarının kullanım şekli ve sıklığı üzerine bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 131-147.Altun, M., & Bozkurt, I. (2017). Matematik okuryazarlığı problemleri için yeni bir sınıflama önerisi. Eğitim ve Bilim, 42(190).Baştürk Şahin, B. N. (2015). İlköğretim matematik öğretmenlerinin ders dokümanı hazırlama süreçlerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa. Baştürk Şahin, B. N. & Altun, M. (2019). Matematik öğretmeni adaylarına yönelik matematik okuryazarlığı eğitimi modeli. Uluslararası Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Kongresi, 2019, 12-14 Nisan, İzmir. Berberoğlu, G., & Kalender, İ. (2005). Öğrenci başarısının yıllara, okul türlerine, bölgelere göre incelenmesi: ÖSS ve PISA analizi. Journal of Educational Sciences & Practices, 4(7).Boztunç, N. (2010). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA)’na katılan Türk öğrencilerin 2003 ve 2006 yıllarındaki matematik ve fen bilimleri başarılarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.Cai, J., & Hwang S. (2002). Generalized and generative thinking in US and Chinese students’ mathematical problem solving and sroblem posing. Journal of Mathematical Behavior, 21, 401-421. Creswell, J. V. (2013). Araştırma deseni (S. B. Demir, Trans.). Ankara: Eğiten Kitap. Çelen, F. K., Çelik, A., & Seferoğlu, S. S. (2011). Türk eğitim sistemi ve PISA sonuçları. Akademik bilişim, 2(4), 1-9.Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Bursa. De Lange, J. (2003). Mathematics for literacy. Quantitative literacy: Why numeracy matters for schools and colleges, 80, 75-89.Demir, F., & Altun, M. (2018). Development of mathematical literacy question writing process and skills. Egıtım Ve Bılım-Educatıon And Scıence, 43(194), 19-41.Ellerton, N. F. (1986). Children’s made up mathematics problems: A new perspective on talented mathematicians. Educational Studies in Mathematics, 17, 261-271. Güneş, G., & Gökçek, T. (2013). Öğretmen adaylarının matematik okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 70-79. Gürbüz, M. Ç. (2014). PISA matematik okuryazarlık öğretiminin PISA sorusu yazma ve matematik okuryazarlık düzeyleri üzerine etkisi (Unpublished master’s thesis). Uludağ University, Institute of Educational Sciences, Bursa. Gürsakal, S. (2012). PISA 2009 öğrenci başari düzeylerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 441-452.İskenderoğlu, T. A., & Baki, A. (2011). İlköğretim 8. sınıf matematik ders kitabındaki soruların PISA matematik yeterlilik düzeylerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(161), 287-300. İskenderoğlu, T. A., & Güneş, G. (2016). Pedagojik formasyon eğitimi alan Matematik bölümü öğrencilerinin problem kurma becerilerinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 46-65. Karabay, E. (2012). Sosyokültürel değişkenlerin PISA fen okuryazarlığını yordama gücünün yıllara göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, An- kara. Karabay, E., Yıldırım, A., & Güler, G. (2015). Yıllara göre PISA matematik okuryazarlığının öğrenci ve okul özellikleri ile ilişkisinin aşamalı doğrusal modeller ile analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(36), 137-151.McCrone, S. S. ve Dossey, J. A. (2007). Mathematical literacy - it’s become fundamental. Principal Leadership, 7(5), 32-37.OECD. (2009). PISA 2009 Assesment framework. Key competencies in reading, mathematics and science. Paris: OECD Publishing. OECD. (2013). PISA 2012 assessment and analytical framework. Mathematics, reading, science, problem solving and financial literacy. Paris: OECD Publishing. OECD. (2016). PISA 2015 Assessment and analytical framework. Science, reading, matematic and financial literacy. Paris: OECD Publishing. Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.Saenz, C. (2009). The role of contextual, conceptual and procedural knowledge in activating mathematical competencies (PISA). Educational Studies in Mathematics, 71(2), 123-143. Silver, E. A., & Cai, J. (1996). An analysis of arithmetic problem posing by middle school students. Journal for Research in Mathematics Education, 27(5), 521-539.Song, S. (2011). Second-generation Turkish youth in Europe: Explaining the academic disadvantage in Austria, Germany, and Switzerland. Economics of Education Review, 30(5), 938-949.Tekin, B., & Tekin, S. (2004). Matematik öğretmen adaylarının matematiksel okuryazarlık düzeyleri üzerine bir araştırma.Retrievedfrom http://www.matder.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=77:matematikogret men-adaylarinin-matematiksel-okuryazarlik-duzeyleri-uzerine-bir-arastirma-&catid=8:matematik-kosesi-makaleleri&Itemid=172 Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Qualitative research methods in social sciences. Ankara: Seçkin Publishing.